INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Adolf Paszkowski  

 
 
1847-12-11 - 1884-11-01
Biogram został opublikowany w 1980 r. w XXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Paszkowski Adolf (1847–1884), inżynier komunikacji. Ur. 11 XII w Wilnie, w rodzinie szlacheckiej, był synem Teofila. Uczył się w gimnazjum w Wilnie; m. in. nauczycielem jego był Ludwik Kondratowicz (Syrokomla), którego był ulubieńcem. W czasach gimnazjalnych, po śmierci ojca, wychowywał się u znanego wydawcy, redaktora i organizatora życia kulturalnego Adama Honorego Kirkora, w którego domu stykał się z wybitnymi przedstawicielami życia kulturalnego Wilna; w tym gronie bywał m. in. adwokat i współpracownik „Kuriera Wileńskiego” Kazimierz Paszkowski, być może związany rodzinnie z P-m. Po uzyskaniu matury w sierpniu 1864 P. wyjechał na studia do Petersburga, lecz ze względu na młody wiek nie mógł zostać studentem, zapisał się więc jako wolny słuchacz na wydział mechaniczny w Instytucie Technologicznym. Tu pięcioletni kurs nauki ukończył w ciągu 3 lat i otrzymał w r. 1868 dyplom inżyniera technologa. Następnie, dzięki poparciu dyrektora Drogi Żelaznej Mikołajewskiej (DŻM) inżyniera I. F. Keniga, wstąpił do Instytutu Inżynierów Komunikacji w Petersburgu, gdzie wykazał się dużymi zdolnościami (m. in. miał powierzone prowadzenie samodzielnych zajęć praktycznych) i w r. 1871 uzyskał tytuł inżyniera komunikacji. Pracę zawodową rozpoczął w Aleksandrowskich Zakładach Mechanicznych w Petersburgu, które były wówczas głównymi warsztatami naprawczymi DŻM. Jako inżynier do zleceń specjalnych przy kierowniku i konstruktorze tych zakładów inżynierze K. I. Rechniewskim zdobył duże doświadczenie praktyczne w dziedzinie organizacji prac warsztatowych oraz produkcji i konstrukcji taboru kolejowego. Dn. 1 XI 1873 został mianowany pomocnikiem, a 15 XI 1878 głównym inżynierem służby ruchu i taboru ruchomego pociągów kolejowych, po czym 4 I 1884 zastępcą dyrektora DŻM. Wkrótce potem, wskutek decyzji cesarza Aleksandra III o ograniczeniu zatrudniania inżynierów nierosyjskiego pochodzenia, zmuszony był opuścić służbę.

Podczas kilkunastoletniej pracy w służbie ruchu kolejowego P. wykazał dużą inicjatywę i brał czynny udział w realizacji wielu ulepszeń i udoskonaleń technicznych, kadrowych i organizacyjnych Drogi Żelaznej Mikołajewskiej (Petersburg–Moskwa, dziś zwanej Koleją Październikową), która była wtedy pierwszą dużą magistralą kolejową w Rosji. W szczególności przyczynił się do zastąpienia ręcznych hamulców (stosowanych dotychczas w taborze kolejowym) przez samoczynne hamulce pneumatyczne systemu Westinghouse’a, wprowadzenia nowego systemu bezpośrednich sprzęgów i złącz między łączonymi jednostkami pociągów, zastąpienia oświetlenia świecowego przez gazowe w wagonach osobowych, wprowadzenia (od r. 1879 najpierw na odcinku Petersburg–Bołogoje) systemu blokady elektrycznej itp., które pozwoliły na zwiększenie prędkości jazdy i zdolności przewozowej oraz bezpieczeństwa ruchu pociągów. Poza tym P. bardzo żywo zajmował się usprawnieniem składu osobowego całej służby ruchu DŻM poprzez przyjmowanie, zwłaszcza na stanowiska odpowiedzialne, pracowników z wyższym wykształceniem i przygotowaniem technicznym. Brał też udział w tworzeniu średnich technicznych szkół kolejowych i został kuratorem pionierskiej tego typu placówki w Bołogoje, która przygotowywała m. in. maszynistów i pomocników parowozowych.

P., powoływany jako ekspert do różnych komisji fachowych, był w r. 1877 członkiem komisji do spraw budowy linii wąskotorowych, w r. 1879 został radcą tytularnym Głównego Tow. Rosyjskich Dróg Żelaznych, wielokrotnie brał udział jako ekspert w posiedzeniach tymczasowego zarządu kolei państwowych, w r. 1883 był doradcą komitetu technicznego przy Departamencie Kolei Żelaznych; w r. 1879 opracował projekt organizacji służby ruchu i taboru ruchomego dla prywatnej Uralskiej Drogi Żelaznej. Uczestniczył w dorocznych zjazdach służby technicznej ruchu kolejowego przyczyniając się do ukierunkowania obrad. Nie pozostawił wprawdzie żadnych publikacji, lecz zasłużył się wydatnie w dziedzinie rozwoju kolejnictwa rosyjskiego. Cieszył się uznaniem wśród Polonii petersburskiej. Zmarł po krótkiej chorobie 1 XI 1884 w Petersburgu, pochowany został zapewne w Wilnie lub w pobliskiej miejscowości rodzinnej. Był odznaczony Orderem Św. Stanisława III stopnia.

W małżeństwie z Marią z Rodziewiczów P. miał syna Kazimierza, inżyniera metalurga, i dwie córki: Marię, zamężną Sadzewiczową, fizyczkę i matematyczkę, oraz Adolfinę (zob.).

 

Fot. w: Postrojka i eksploatacja Nikolaevskoj železnoj dorogi (1842–1851–1901). Kratkij istoričeskij očerk. S. Pet. 1901 s. 63; – Russ. biogr. slovar’, XIII 433–5; Alfavitnyj ukazatel’ razporaženij Ministerstva Putej Soobščenija, izdannych v tečenii 1879 goda v oficjalnoj časti „Žurnala Ministerstva Putej Soobščenija” za 1879 god [b. m. i r.] s. 1, 2, 189, 190, 242; Spisok okončivsich kurs w Institute Inženerov Putej Soobščenija imperatora Aleksandra I, 1810–1910, Pet. 1910; – Biografii inženerov putej soobščenija, [Oprac. S. Zitkov], S. Pet. 1889 vyp. 2 s. 63; Księga pamiątkowa inżynierów technologów Polaków, wychowańców Instytutu Technologicznego w Petersburgu, W. 1933; Očerk dejatel’nosti Nikolaevskoj železnoj dorogi Glavnogo obščestva Rossijskich železnych dorog, 1868–1893, S.-Pet. 1894; Solov’eva A. M., Železnodorožnyj transport Rossii vo vtoroj polovine XIX v., Moskva 1975; – „Kraj” (Pet.) 1884 nr 43 s. 17 (wspomnienie pośmiertne), nr 44 s. 14 (życiorys); „Przegl. Techn.” R. 21: 1885 s. 24 (życiorys); „Železnodorožnoje delo” 1884 nr 47 (nekrolog); – Informacje Centr. B. Nauk.-Techn. Min. Komunikacji ZSRR oraz Aidy M. Solov’evej z Moskwy.

Jerzy Kubiatowski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Antoni Kurzawa

1842-05-10 - 1898-02-13
rzeźbiarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Wiktor Gładysz

1866-12-21 - 1951-08-12
kupiec
 

Ludwik Henryk Spiess

1820-03-05 - 1896-09-05
farmaceuta
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.