INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Aleksander Franciszek Pilszecki  

 
 
Biogram został opublikowany w 1981 r. w XXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Pilszecki Aleksander Franciszek (zm. 1742), ksiądz, profesor i rektor Akademii Zamojskiej. Kształcił się zapewne w Akad. Krak., w której też 5 IV 1721 uzyskał bakalaureat. Z okazji promocji napisał «calamo poetico», utwór okolicznościowy pt. Auctoramentum regium… (Kr. 1721), dedykowany Józefowi Otwinowskiemu, star. szczercowskiemu, którego nazwał swoim mecenasem. Utwór zawiera łacińskie wiersze na poziomie ćwiczeń szkolnych. W r. 1723 P. uzyskał w Akad. Krak. doktorat filozofii, w r. n. został powołany do Akad. Zamojskiej na stanowisko profesora logiki, a dla uzasadnienia nominacji napisał Quaestio de universali… (Zamość 1724); egzemplarze tego druku nie są obecnie znane z powodu nikłego nakładu. W l. n. P. niczego już nie publikował, ale i tak postępował w godnościach akademickich. W kwietniu 1725 objął administrację drukarni akademickiej, ale już w grudniu t. r. zgodził się zostać regensem seminarium duchownego diec. chełmskiej w Krasnymstawie, zachowując wszakże prawa i dochody profesorskie. Sprawami seminarium kierował P. sprężyście, zaczął budowę gmachu dla seminarzystów, ale w r. 1733 zrezygnował ze stanowiska. Wyrażono przypuszczenie, że P. poczuł się zawiedziony, iż jego starania o seminarium zostały nagrodzone tylko kanonią honorową w kapitule chełmskiej, choć zapewne na jego decyzję wpłynęła również trudność pogodzenia obowiązków regensa ze stanowiskiem rektora Akad. Zamojskiej, którą to godność sprawował w l. 1731/2 i 1736–8. W r. 1731 został kanonikiem zamojskim, a w maju 1734 kwestorem Akad. Zamojskiej. Był też proboszczem w Wielączy i prepozytem kościoła Św. Katarzyny w Zamościu. Wg F. Stopniaka posiadał także probostwo w Krasnymstawie.

Podczas drugiej kadencji P-ego na stanowisku rektora doszło do sporu w Akademii, ponieważ podpisał on własne rachunki z czasów pełnienia obowiązków kwestora, których poprzedni rektor uznać nie chciał, gdyż na ich podstawie P. chciał wypłacić sobie kwotę za tzw. «avenalia» za wszystkie poprzednie lata, gdy pracował w Krasnymstawie. Pomimo sprzeciwu byłego rektora Wcisłowskiego P. dopiął swego, został nawet 9 VI 1740 wybrany na dziekana. Podczas działalności w Akad. Zamojskiej P. zajmował katedry logiki, fizyki i od r. 1736 etyki (teologii moralnej), ale wykładał nieregularnie, zajęty administracją Akademii i swymi prebendami.

Zmarł 3 III 1742 zapisawszy Akademii 600 zł na anniwersarz.

 

Estreicher; – Kochanowski J. K., Dzieje Akademii Zamojskiej, Kr. 1899–1900; Stopniak F., Dzieje kapituły zamojskiej, L. 1962; Wadowski J. A., Wiadomość o profesorach Akademii Zamojskiej, W. 1899–1900; – Statuta nec non liber promotionum, s. 382, 384; – B. Narod.: BOZ rkp. nr 1578 s. 616–617, nr 1604 passim; B. PAN w Kr.: rkp. nr 2345 k. 32, nr 2382 k. 45, 74; Arch. Diec. w L.: Akta kapituły zamojskiej, nr 124 k. 50; WAP w L.: Kolegiata Zamojska nr 414 s. 103–4, 206.

Rafał Leszczyński

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.