INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Antoni Sielicki h. Korczak      1 strona wiersza na Sieleckiego, Posła Połockiego - Biblioteka Narodowa w Warszawie, Rps 6715 III - źródło kopii cyfrowej: POLONA.pl 42601438

Antoni Sielicki h. Korczak  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sielicki (Siellicki, Sielecki, Szelicki) Antoni h. Korczak (zm. ok. 1814), poseł połocki na Sejm Czteroletni. Był synem Józefa Sielickiego (zob.) i Marii z Ciechanowieckich.

S., podobnie jak ojciec, należał do obozu zwolenników królewskich. Na sejmiku w r. 1788 został wybrany na posła z woj. połockiego dzięki zabiegom swego ojca i bpa żmudzkiego Jana Stefana Giedroycia oraz protekcji Stanisława Augusta (list z 11 VI 1788 do woj. połockiego Tadeusza Żaby). Po długotrwałych targach, Żaba zgodził się poprzeć kandydaturę S-ego «łagodząc zarzut niedowarzonego jeszcze wieku» (list z 25 VIII 1788). Na pierwszej sesji sejmowej, 6 X 1788 S. został powołany na jednego z sekretarzy sejmowych z prowincji lit. Na sesji 3 XI 1788 zabrał głos (Głos Wielmożnego Imci Pana Siellickiego […] miany 3 miesiąca listopada 1788 r.) w sprawach wojskowych. Bronił Dep. Wojskowego Rady Nieustającej i sprzeciwiał się ponownemu powołaniu Komisji Wojskowej, która wg niego nie byłaby w stanie zapewnić karności w razie utworzenia 100 tys. armii. W końcu 1788 r. lub z początkiem 1789 r. został rotmistrzem kawalerii narodowej. W trakcie dyskusji nad powołaniem Straży Praw i obaleniem Rady Nieustającej, S. wraz z kilkoma innymi osobami popierającymi dotychczas króla, opuścił w jawny sposób obóz królewski, głosując 19 I 1789 za obaleniem Rady Nieustającej. Nie godził się też na powstanie Straży Praw, widząc w niej zamach na wolność szlachecką i pogwałcenie prawa. Dn. 5 II ponownie zabrał głos w sprawie wojska (Przymówienie się […] Antoniego Siellickiego […] posła połockiego miane dnia 5 II 1789 r.). Postulował, by rodowity szlachcic stawiał się do chorągwi dobrowolnie, a nie z przymusu, gdyż mało kogo stać na zaciągnięcie się z dwoma szeregowymi konno, a także, by rotmistrzowie, których na to nie stać, zwolnieni zostali z tego obowiązku bez groźby utraty rangi.

Podczas sesji 19 II 1789 S. uporczywie przeszkadzał w czytaniu projektu uniwersału Waleriana Stroynowskiego o popisach wojewódzkich, dowodząc, że opóźnia debatę nad reformą podatkową. Dopiero upomniany przez króla dopuścił do czytania projektu. Zapewne do tego wydarzenia nawiązywał anonimowy autor wiersza „Na Sieleckiego posła połockiego szarpiącego się mocno i przerywającego marszałkowi mowę, którego ledwie w izbie nie ubito, gdyby nie król jegomość”, inc. „Ptaszku bystry, dopiero wypuszczony z klatki…” (B. Narod.: rkp. 6715/III k. 120).

Wczesną wiosną 1789, za zgodą króla, S. opuścił Warszawę i udał się na Litwę odwiedzić żonę i chorego ojca, po czym sam ciężko zachorował na odrę i wyjechał na kilkutygodniową kurację (list ojca S-ego do króla z 29 V 1789). Wiosną 1790 był już w Warszawie na sejmie i zabrał głos 13 IV podczas dyskusji o włościanach. Potwierdził zarzuty superintendenta prowincji ukraińskiej i Komisji Wojewódzkiej Cywilno-Wojskowej, że szlachta nakłada nadmierny podatek na chłopów, którzy z tego powodu masowo emigrują z tych obszarów Rzpltej. Z pomocą ojca i sam zabiegał wytrwale o jakiś urząd ziemski lit., potem o kaszt. połocką po ojcu, lecz bez powodzenia. Zdołał jednak w końcu uzyskać Order Św. Stanisława, nadany mu ostatecznie 30 X 1793 («Wstęgi dostał ponsowe, nosić jej nie może, Rotmistrzostwo swe sprzedał, pustki jednak w worze…» – B. Jag.: rkp. 3729).

W drugiej kadencji Sejmu Czteroletniego S. nie brał czynnego udziału. Podczas sejmiku woj. połockiego, pomimo wzajemnych sporów i niechęci doprowadził wspólnie z woj. Żabą do zaprzysiężenia 18 VIII 1791 Ustawy Rządowej przez szlachtę połocką.

W l. 1790–91, opuszczony przez żonę, bratanicę (imię nie znane) bpa żmudzkiego Jana Stefana Giedroycia, S. zasypywał króla listami, zrazu prosząc o nakłonienie «wychowanej w ambicie» małżonki do zgody, a potem o pomoc w uzyskaniu «już nie seperacji lecz rozwodu», gdyż pragnąłby ożenić się ponownie, tym bardziej, że był ostatnim męskim przedstawicielem rodu. Proces w konsystorzu trwał długo, bowiem biskup żmudzki domagał się zwrotu posagu bratanicy w kwocie 100 tys. złp. wraz z odsetkami, na co nie chciał przystać S., oraz oddania 2 tys. złp. i obligacji na 64 tys. złp., które otrzymał przed ślubem. W l. 1798–1800 S. pełnił funkcję marszałka szlachty pow. połockiego. W jego posiadaniu znajdował się majątek w pow. dziśnieńskim i lepelskim ze wsiami Czerniewicze, Sieliszcze (Siedliszcze) i prawdopodobnie Sołoniewicze. Zmarł ok. 1814 r.

Jedyna siostra S-ego, Eleonora, 1.v. żona Wincentego Łuskiny (zob.), 2.v. Kasztelińska, w r. 1814 odziedziczyła Sieliszcze.

 

Estreicher, XVIII 21; Słown. Geogr. (Czerniewice, Połock, Sieliszcze, Sołoniewicze); Niesiecki, VIII 333; Łoza, Kawalerowie; Wolff, Senatorowie W. Ks. Lit., s. 128; – Czaja A., Między tronem, buławą, a dworem petersburskim, W. 1988 s. 322; Korzon, Wewnętrzne dzieje, I 437–8; Michalski J., Sejmiki poselskie 1788 roku, „Przegl. Hist.” R. 51: 1960 s. 361; Nowak J., Satyra polityczna Sejmu Czteroletniego, Kr. 1933 (w indeksie omyłkowo także jako poseł słucki); – Diariusz sejmu […] 1788, I cz. 1 s. 8, 294–6, II cz. 1 s. 217, cz. 2 s. 32, 98–100; IPWO, Do J.P. Antoniego Sielickiego Regentowicza W. X. Litt. z okoliczności imienin wiersz. W Wilnie, d. 13 czerwca 1780; Stanisław August i książę Józef Poniatowski w świetle własnej korespondencji, Wyd. B. Dembiński, Lw. 1904; Vol. leg., IX 49; – „Gaz. Warsz.” 1791 nr 39, addytament; – B. Czart.: rkp. 723 k. 653, 657, rkp. 730 k. 171, 173–175, 177, 179, 191, 193, 195, rkp. 732 k. 1203, 1211, rkp. 736 k. 429–437, 441–457; B. Jag.: rkp. 2970 k. 51–52, rkp. 3729 k. 224, rkp. 4902 k. 25; B. Narod.: rkp. 6715/III k. 120; B. PAN w Kr.: rkp. 8 k. 84, 85, 96.

Ewa Danowska

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.