INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Antoni Suchodolski h. Ślepowron odm.  

 
 
1 poł. XVIII w. - 1799-03-30
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Suchodolski Antoni h. Ślepowron odmieniony (zm. 1799), kasztelan smoleński, wojewoda grodzieński.

Pochodził z rodziny osiadłej od dawna w pow. wołkowyskim. Był synem Kazimierza (zm. po 6 III 1767), krajczego wołkowyskiego od 13 VI 1736 (z urzędu zrezygnował krótko przed 26 IX 1760), i Antoniny z domu Pukszta, bratem Dominika.

Jako krajczyc wołkowyski S. podpisał 6 IX 1764 ze swym powiatem elekcję Stanisława Poniatowskiego. Być może był deputatem z Wołkowyska do Tryb. Lit. 1765/6 r. kadencji wileńskiej (13 V – 12 X 1765); w wykazie deputatów występuje Suchodolski bez imienia, krajczyc wołkowyski. Już w r. 1769 był sędzią grodzkim wołkowyskim. Zapewne w lutym 1771 został sędzią ziemskim wołkowyskim po Franciszku Iwaszkiewiczu, odsądzonym od tego urzędu przez Tryb. Lit. w Mińsku 29 III 1770. S. był nim na pewno już 15 X 1772. Mimo że sejm rozbiorowy l. 1773–5 przywrócił Iwaszkiewiczowi tytuł sędziego ziemskiego wołkowyskiego, S. zachował swój urząd. Został przez ten sejm powołany do kilku komisji, m.in. do rozgraniczenia star. sokołowskiego i do ekonomii słonimskiej. Wyznaczono też wtedy komisję w sprawie S-ego i sędziego grodzkiego słonimskiego Jerzego Rostockiego ze spadkobiercami Dominika Antoniego Suchodolskiego, regenta kancelarii mniejszej lit. i pisarza grodzkiego wołkowyskiego (zapewne stryja S-ego): wdową, Różą z Bychowców i dziećmi, miecznikiem wołkowyskim Michałem, Janem oraz Teresą Suchodolskimi.

W l. 1776–80 Suchodolscy oraz Bułharynowie byli w Wołkowyskiem głównymi filarami stronnictwa podskarbiego nadw. lit. Antoniego Tyzenhauza, cieszącego się poparciem króla i ambasadora O. Stackelberga, kierowanego przez miejscowego marsz. Jana Bychowca. Wiosną 1778, prowadzący kampanię sejmikową pod nieobecność podskarbiego Kazimierz Wolmer, chorąży nadw. lit., zaproponował kandydaturę S-ego do poselstwa z pow. wołkowyskiego; S. został wybrany na sejmiku poselskim 17 VIII t.r. Na sesji sejmowej 19 X obrano go, przy poparciu króla, w tajnym głosowaniu członkiem Komisji Skarbu Lit. Wszedł również w skład komisji do zbadania działalności Komisji Skarbu Kor. Na sesji 29 X, podobnie jak inni przedstawiciele stronnictwa Tyzenhauza, wypowiedział się za ograniczeniem kompetencji Rady Nieustającej (RN); przyznając, że prowadzi ona działania «pracowite i użyteczne», zarzucił jej, że przez uzurpowanie sobie wykładni praw i ingerencję we władzę sądowniczą uzyskała «zbyt wyniosłą moc», łamiąc przy tym «prawo najkardynalniejsze prowincji lit.». Dn. 5 XI przedstawił S. projekt Objaśnienia konstytucji pod tytułem: „Uchylenie rezolucji Rady względem grodu szawelskiego”. Choć umieścił w nim wiele zapewnień, że nie zmierza on do ograniczenia kompetencji RN w dziedzinie kontroli przestrzegania traktatów i sojuszy, ani nadzoru nad wyrokami sądów w sprawach między katolikami a dysydentami, na posiedzeniu izby nie chciano go wysłuchać i dopuszczono do czytania projektu dopiero po interwencji marszałka. Wskutek zabiegów Stackelberga u króla projekt S-ego odrzucono. Dn. 7 XI zaproponował S. przywrócenie królowi prawa rozdawania starostw (ci, którzy posiadali królewszczyzny na podstawie prawa emfiteutycznego mieli otrzymać je w dożywocie), a 9 XI doprowadził do odrzucenia projektu konstytucji dotyczącej star. wareckiego.

W r. 1780 przyłączył się S. do ataków na Tyzenhauza. Wyznaczony przez sejm t.r. ponownie do składu Komisji Skarbu Lit., uzyskał także wpływ na mianowanie licznych oficjalistów skarbowych; wykorzystywał to odtąd do obsadzania tych stanowisk swymi krewnymi lub krajanami z powiatu. Ponieważ był członkiem Komisji Skarbu Lit. (1778–80), nieskwitowanej przez sejm, został wyłączony ze składu tzw. ekstrakomisji, badającej działalność owej Komisji, a zwłaszcza Tyzenhauza. Jako jeden z komisarzy podpisał 11 IV 1781 uniwersał Komisji Skarbu Lit. Dn. 31 XII t.r. otrzymał urząd skarbnego lit., z zachowaniem sęstwa ziemskiego wołkowyskiego. W r.n. zabiegał o wejście w skład RN, lecz bez powodzenia. W maju 1783 został kawalerem Orderu św. Stanisława (za co dziękował królowi w liście z 1 VI t.r.). Wszedł do drugiej grodzieńskiej komisji boni ordinis, powołanej reskryptem króla z 11 VIII (działała jeszcze w r. 1786) i podpisał 23 XI 1783 „Instruktarz miasta JKM Grodna […] do wybierania procentów: pomiernego, wagowego, brukowego, targowego…”. Był wśród gości zaproszonych przez woj. wileńskiego Karola Radziwiłła na 13 VIII 1784, w związku z przygotowaniami do wizyty króla w Nieświeżu i staraniami o sejmiki poselskie. Na sejm t.r. posłował z woj. smoleńskiego; został obrany w Olicie za protekcją króla i ks. K. Radziwiłła oraz staraniem stolnika smoleńskiego Józefa Osipowskiego, kierującego miejscowym stronnictwem królewskim. Na sejmie został skwitowany z dwukrotnej kadencji w Komisji Skarbu Lit. Na sejmiku gospodarskim w Wołkowysku zrezygnował 8 II 1786 z urzędu sędziego ziemskiego na rzecz brata Dominika. T.r., jako kandydat królewski, ponownie starał się o poselstwo, początkowo z pow. wołkowyskiego, a potem na polecenie króla, z woj. smoleńskiego. Mając przeciwników nawet w obozie królewskim, nie został obrany posłem. Nie powiodły się też we wrześniu t.r. jego zabiegi u króla i Ignacego Potockiego o członkostwo RN.

W r. 1788 był S. najważniejszym kandydatem Stanisława Augusta do poselstwa z woj. smoleńskiego; jako specjalistę od spraw skarbowych popierał go usilnie także podskarbi nadw. lit. Antoni Dziekoński. Na sejmiku w Olicie 20 VIII t.r. udało się tym razem przeforsować jego kandydaturę (a także chorążego smoleńskiego Dominika Eydziatowicza). Na sejmie (nazwanym później Czteroletnim) S. podpisał 7 X akt konfederacji i tego dnia został wybrany jako kandydat króla do grona deputatów do konstytucji. W pierwszych tygodniach obrad włączył się do dyskusji na temat Dep. Wojskowego RN, broniąc go przed likwidacją. Skoro postanowiono zastąpić Departament Komisją Wojskową, popierał ideę odrębnych komisji dla Korony i Litwy, a gdy zdecydowano o utworzeniu wspólnej, przedstawił na sesjach 10 i 11 XI żądanie parytetu dla komisarzy litewskich i koronnych (sejm to odrzucił). Po kilku próbach wytargowania decyzji i sformułowań podkreślających odrębność prow. litewskiej poparł (m.in. 13 XII) projekt alternaty miejsca obrad Komisji Wojskowej. Wypowiadał się także w sprawie przysięgi komisarzy, w obronie prawa pisarzy wojskowych do zasiadania w sejmie (24 XI), w sprawie bezpieczeństwa posłów jadących na obrady (27 XI) oraz kontroli działań Komisji (11 i 13 XII). W przeciwieństwie do swego smoleńskiego kolegi brał czynny udział w obradach; odnotowano to w satyrycznym wierszyku: „W obydwu posłach te wady znajduję: jeden – że milczy, drugi – peroruje”. S., bohater wielu podobnych utworów z okresu Sejmu Wielkiego, bywał jako regalista przedstawiany zwykle w negatywnym świetle.

Zgodnie ze swą postawą zaangażował się S. w obronę RN. W mowie 13 I 1789 podkreślił jej pozytywne strony, zwłaszcza udział stanu rycerskiego w zarządzaniu krajem i co za tym idzie, jego emancypację spod wpływów magnaterii. Istnienie RN próbował ratować popierając królewski projekt Straży Narodowej (choć upominał się o udział w niej stanu rycerskiego). Domagając się powrotu do kwestii podatków, uciekał się nawet do prób blokowania obrad. Wraz z posłem grodzieńskim Wolmerem bronił Rady także 19 I 1789, w dniu jej obalenia. Na sesji 29 I t.r. protestował przeciw projektowi rozciągnięcia na W. Ks. Lit. podatku od papieru stemplowego, a w Głosie z 25 V bronił atakowanego przez część sejmujących gen. artylerii kor. Szczęsnego Potockiego. Latem t.r. w obradach sejmowych nie uczestniczył. Dn. 4 VIII listem z Rohoźnicy prosił króla o obiecywane mu już wcześniej woj. inflanckie, przesłał nawet projekt przywileju.

Między 18 a 31 V 1790 zrezygnował S. z urzędu skarbnego lit., prawdopodobnie w oczekiwaniu na awans senatorski, a zapewne również przez wzgląd na syna Jana, który 7 IX t.r. został po nim skarbnym lit. Na sesjach 29 IV i 4 V bronił bp. wileńskiego Ignacego Massalskiego oskarżonego o łupiestwa w latach sejmu rozbiorowego. W celu zapobieżenia przechodzenia ludności unickiej na prawosławie pod wpływem rosyjskiej agitacji i dla podniesienia poziomu wykształcenia duchowieństwa greckokatolickiego domagał się 27 VII przeznaczenia funduszy na seminaria unickie (50 tys. zł w Koronie i 25 tys. zł na Litwie). W sierpniu zaliczany był do grona przeciwników sukcesji tronu. W liście Benedykta Hulewicza do Sz. Potockiego (z 21 VIII) wymieniony został wśród przeciwników «projektu do formy rządu». Dn. 3 IX oponował przeciw pomysłowi karania wygnaniem odstępców od unii, podkreślając, że «to nie jest winą ciemnego ludu, ale winą rządu krajowego», dyskryminującego unitów; w liście z 29 IX zapewniał Sz. Potockiego, że w pełni podziela jego stosunek do tej sprawy. Dn. 30 IX opowiedział się, podobnie jak np. Wojciech Suchodolski czy Hulewicz, za decydowaniem «a priori» wniosków wykluczających pewne kandydatury do tronu polskiego. Jesienią (zapewne w październiku i listopadzie) nie brał udziału w obradach.

Krótko po śmierci kaszt. smoleńskiego Andrzeja Zienkowicza S. poprosił króla o ten urząd (list z Mostów z 13 I 1790). Dn. 12 XI t.r. król mianował go kaszt. smoleńskim, za co S., zapewne na sesji sejmowej 21 XII, dziękował. Od 3 I 1791 nie był członkiem deputacji konstytucyjnej. Dn. 18 IV t.r., w trakcie debaty nad prawem o miastach, dopominał się, aby urzędy miejskie powierzano tylko katolikom, gdyż równouprawnienie innowierców mogłoby otworzyć wpływ obcym mocarstwom. Wobec Ustawy Rządowej 3 maja 1791 zachował milczącą rezerwę. W czerwcu, powołując się na Unię Lubelską, po raz kolejny zabiegał o podkreślenie odrębności W. Ks. Lit. i popierał projekt posła trockiego Ignacego Siwickiego powołania odrębnej litewskiej Komisji Policji; w głosowaniu 17 VI był jedynym senatorem opowiadającym się przeciw wspólnej Komisji. Latem wyjechał do swych dóbr, gdzie zajął się budową okazałej rezydencji w Rohoźnicy. Przed wyjazdem z Warszawy prosił 2 VII króla o Order Orła Białego i o pensję; kawalerem Orderu został wkrótce i 17 VIII dziękował królowi w liście z Rohoźnicy. Dn. 21 VIII zapowiadał swój powrót do Warszawy na 15 IX, jednak na obradach sejmu raczej już się nie pojawił, a w liście z Rohoźnicy (23 I 1792) polecał opiece monarchy swego syna, Jana.

W r. 1792 został S. konsyliarzem konfederacji targowickiej W. Ks. Lit. Na sesji Generalności 20 XI t.r. wyznaczono go (jako jednego z trzech senatorów) do komisji do poprawienia Statutu Lit. Uczestniczył w niektórych sesjach Generalności, zwłaszcza pod koniec lutego i w marcu 1793. Dn. 23 III t.r. został mianowany członkiem targowickiej Komisji Skarbu Lit., skwitowanej potem na sejmie grodzieńskim. Podczas sesji Generalności 13 V powołano go w skład deputacji do wyliczenia intrat z ekonomii królewskich. Jako jeden z nielicznych senatorów wziął udział w sejmie grodzieńskim t.r., możliwe, że przymuszony do tego przez wojska rosyjskie (jego dobra znajdowały się w pobliżu Grodna), a może w związku ze stratami wynikłymi z upadłości banku Piotra Teppera (w wykazie Suchodolski, podany bez imienia, stracił blisko 22 tys. dukatów). Pojawił się w Grodnie już 17 VI. Podczas obrad był jednym z najaktywniejszych senatorów. Zdaniem J. J. Sieversa «stawał czasem w umiarkowanej opozycji, mając jednak zawsze na uwadze dobro Rosji», z czym jednak nie sposób się zgodzić, był bowiem zdecydowanie przeciw traktatom z zaborcami. Jako jeden z czterech senatorów był obecny w izbie senatorskiej 19 VI podczas ceremonii ucałowania ręki królewskiej przez marsz. Stanisława Bielińskiego i posłów. Nazajutrz Stanisław August nominował nieobecnego S-ego deputowanym do konstytucji z senatu z W. Ks. Lit.; po przybyciu S. złożył przed królem stosowną przysięgę. Dn. 25 i 26 VI występował przeciw wyborowi delegacji sejmowej oraz cesji na rzecz Rosji i Prus, domagał się także wysłania poselstw do dworów zagranicznych, w tym do cesarza Franciszka II, jako jednego z gwarantów «posesji Rzeczypospolitej». Dn. 16 VII ostrzegał, że «pośpiech traktatu cesji, do którego moc zniewala, będzie przyczyną zguby Ojczyzny naszej» i proponował, aby poczekać na odpowiedź Katarzyny II na skierowane do niej oświadczenia Rzpltej. W Głosie z 24 VII wyraził nadzieję, że «Wielka Monarchini nie dopuści wojskom króla pruskiego dalej postępować dla osobistego z sejmujących lub kogokolwiek prześladowania», a 26 VII ponownie popierał propozycję zwrócenia się do Franciszka II o mediację. Kilkakrotnie występował przeciw przygotowaniom do traktatu cesyjnego z Prusami. Dn. 7 VIII został wyznaczony z senatu do deputacji do przejrzenia stanu wojska i kas korpusów. Jako jedyny spośród senatorów protestował przeciw ratyfikacji traktatu rozbiorowego z Rosją (17 VIII) oraz z Prusami (2 IX). Postępowanie Sieversa i wojsk rosyjskich otaczających sejmujących na zamku w Grodnie porównał 7 IX do jakobinizmu. Swą postawą wobec decyzji rozbiorowych zyskał uznanie wielu posłów.

Niechętny rządzącym litewską konfederacją Kossakowskim, S. dopiero po rozmowie z królem zdecydował się zgodnie z żądaniami Sieversa poprzeć 15 IX 1793 rozwiązanie konfederacji targowickiej i jednoczesne zawiązanie konfederacji grodzieńskiej; wszedł w skład powołanej wówczas deputacji sancytowej (do rozpatrywania wyroków konfederacji targowickiej). Dn. 19 IX t.r. wyznaczony został na prezydującego w deputacji egzaminującej Komisje Obojga Narodów: Edukacji Narodowej i Policji. Dn. 27 IX, podczas dyskusji nad projektem prawa o upadłych bankach, wnosił o umieszczenie reprezentantów Litwy w komisji upadłościowej, a także o wykluczenie z niej posiadaczy dóbr za kordonem, jako zależnych od obcych państw; ostatecznie głosował przeciw projektowi. Dn. 9 X radził, by w sprawie kosztów kwaterowania wojsk rosyjskich udać się bezpośrednio do Sieversa. Jako jedyny senator sprzeciwił się 14 X traktatowi aliansowemu (właściwie submisyjnemu) z Rosją. Przedstawiając 2 XI relację z badania działań Komisji Policji Obojga Narodów, chwalił działalność egzaminatorów, bronił jednak samej komisji przed zarzutem postępowania wg praw «przeszłego sejmu»; było to zgodne z linią przyjętą w Grodnie przez zwolenników króla, którzy unikając wyraźnych ataków na targowiczan, starali się oddać sprawiedliwość działaczom Sejmu Wielkiego. Pod koniec sejmu został wyznaczony do komisji do rozgraniczenia star. gulbińskiego (pow. upicki), będącego w posesji gen. O. Igelströma, ze wszystkimi sąsiadującymi z nim posesorami i dziedzicami (potem tzw. komisja Igelströma). Sejm powołał go również do sądów nadwornych lit. oraz w skład sądu sejmowego. S. wyraził 23 XI niezadowolenie, że pod naciskiem Rosji skasowano egzulanckie woj. smoleńskie, powołując w jego miejsce woj. mereckie; nowego tytułu kaszt. mereckiego nigdy nie użył ani nie był tak tytułowany w dokumentach urzędowych. Dn. 4 XII Stanisław August powołał go w skład komisji do uregulowania stosunków między ks. Piotrem Bironem i stanami kurlandzkimi.

Popierany przez króla i marsz. w. kor. Fryderyka Moszyńskiego, rozpoczął S. jeszcze na sejmie starania o nowo utworzone woj. grodzieńskie. Reaktywowana RN udzieliła zgody 13 XII 1793 pod warunkiem udowodnienia przez S-ego posesji w tym województwie. Złożywszy odpowiednie dokumenty, S. dopominał się o ten urząd w listach do króla 17 i 24 II 1794 z Wilna oraz do przeciwnego raczej jego nominacji posła Igelströma, próbując go zjednać obietnicą darmowego udziału w tzw. komisji Igelströma. Przywilej na woj. grodzieńskie Stanisław August podpisał 7 III t.r., za co S. dziękował mu 17 III w liście z Wilna. Listy S-ego do ambasadora dostały się w ręce władz insurekcyjnych, nieufnych wobec S-ego z uwagi na jego udział w sejmie 1793 r. i przyjęcie ustanowionego na nim woj. grodzieńskiego. Podczas insurekcji S. wrócił do tytułu kaszt. smoleńskiego. W sierpniu lub wrześniu 1795 przyjechał dla poratowania zdrowia do Grodna. W liście z 28 I 1796 jako woj. grodzieński prosił osiadłego w tym mieście Stanisława Augusta o możliwość zamieszkania w opłaconym przez króla domu Muczyńskiego. Dn. 31 III t.r. opuścił Grodno; Stanisław August, w odpowiedzi na jego listowne (z uwagi na zły stan zdrowia) pożegnanie, życzył mu «pomyślności tyle, ile tylko teraźniejsza z woli Moskwy sytuacja dozwalać może». Dn. 28 I 1797, w liście do króla z Rohoźnicy, S. poparł prośbę swego zięcia, Ludwika Pancerzyńskiego, chorążego grodzieńskiego, o pomoc w odzyskaniu u cara Pawła I skonfiskowanego star. ozarzyckiego (pow. mozyrski).

Wg stanu na 1 IV 1791 posiadał S. w pow. wołkowyskim folwark Rohoźnica (zapewne po matce) z wsiami: Woydziewicze, Łohnowicze, Leonowicze i Zabłocie (razem 51 dymów: jeden dworny, 49 rolniczych i karczma) oraz okolicę (zaścianek) Woydziewicze. Przynajmniej w l. 1772–6 posiadał Łopienicę (pow. wołkowyski) jako opiekun Franciszki ze Smogorzewskich Bitowtowej i z tego tytułu został wplątany w proces, który w l. 1772–6 toczyli z nią przed sądem ziemskim wołkowyskim jej wierzyciele. S. posiadał również w Wilnie kamienice. Przez wiele lat dzierżawił dobra należące do ekonomii litewskich, miał m.in. Mosty w ekonomii grodzieńskiej. Rezydencją S-ego była Rohoźnica (Rohoźnica Wielka), gdzie w r. 1791 został wzniesiony okazały parterowy dwór (pałac) z piętrowym ryzalitem w części środkowej oraz kaplicą p. wezw. św. Huberta. Pałac z czterokolumnowym portykiem dobudowanym w XIX w. zachował się do dziś. S. gościł w nim Stanisława Augusta (zapewne przed lub zaraz po sejmie 1793 r.). S. zmarł 30 III 1799, zapewne w Rohoźnicy.

W małżeństwie (zawartym przed 15 X 1772) z Teresą z Bychowców (żyła jeszcze w r. 1791) miał S. synów Jana i Ignacego oraz córkę Franciszkę; prawdopodobnie to ona poślubiła Ludwika Pancerzyńskiego (zob.). Jan (żył jeszcze w r. 1833), od r. 1790 skarbny lit., był w r. 1792 członkiem z głosem doradczym targowickiej Komisji Skarbu Lit. W r. 1794 posiadał mieszkanie (zapewne z racji sprawowanego urzędu) na Starym Zamku w Grodnie. W maju 1795 wszedł w skład Dep. Skarbowego Najwyższego Rządu Lit.; zapewne 19 V t.r. złożył przysięgę. W r. 1829, już jako wdowiec, był «naddzierżawcą amtu rządowego nowowolskiego» (obwód białostocki), gdzie zamieszkiwał we wsi Roszków. Z małżeństwa z Teklą z Downarowiczów miał synów: Januarego (zob.), Rajnolda (zob.), Walentego, Kazimierza i Jacka (Jana) oraz córki: Marię i Salomeę. Ignacy (ur. 15 III 1775) był od 15 XI 1788 w Korpusie Kadetów; został 15 III 1793 kapitanem, a od 30 III t.r. kapitanem z kompanią w 6. Regimencie Pieszym im. Książąt Massalskich w armii lit. W r. 1794 uczestniczył w powstaniu kościuszkowskim i dostał się do niewoli rosyjskiej; został wykupiony w r. 1795, dzięki staraniom bp. Tadeusza Bukatego. Od r. 1807 był opiekunem przebywającego w Warszawie bratanka, Januarego. Dn. 18 VIII 1807 wstąpił w stopniu kapitana do 6. pp Ks. Warsz., w którym odbył t.r. kampanie przeciw Prusom (Pruska Iława, Hoff). W r. 1809 brał udział w wojnie z Austrią; odznaczył się męstwem pod Górą Kalwarią i otrzymał za kampanię Krzyż Kawalerski Virtuti Militari. Przeniesiony 14 VII 1810 do 8. pp, walczył w wojnie 1812 r.; za zasługi pod Smoleńskiem dostał Krzyż Kawalerski Legii Honorowej. Dn. 8 X t.r. awansował na podpułkownika z przeniesieniem do 12. pp. Po upadku Napoleona wstąpił do armii Król. Pol.; od 4 II 1815 służył w 1. p. strzelców pieszych. Dn. 3 XI 1816 przeszedł do rezerwy, a 13 IV r.n. otrzymał na własną prośbę dymisję w stopniu pułkownika.

Brat S-ego, Dominik (zm. po 30 III 1799), również jako krajczyc wołkowyski podpisał 6 IX 1764 ze swym powiatem elekcję Stanisława Poniatowskiego; być może to on był deputatem z Wołkowyska do Tryb. Lit. (1765/6 kadencja wileńska). Jako krajczyc wołkowyski był deputatem z tego powiatu do Tryb. Lit. (1774/5 kadencja wileńska); prosił w maju 1774 podskarbiego Tyzenhauza o pomoc w uzyskaniu star. wołkowyskiego. Ponownie został deputatem na Tryb. Lit. (1778/9 kadencja grodzieńska); sądził także w Tryb. Duchownym w Wilnie. Między 7 a 10 X 1780 został kasjerem Komisji Skarbu Lit.; z tytułem tym podpisał 11 II 1784 w Wołkowysku laudum elekcji sędziów ziemskich. Dn. 30 X 1784 został oboźnym, a 5 I 1786 koniuszym wołkowyskim. Na sejmiku 8 II t.r. obrano go, po rezygnacji brata, sędzią ziemskim tego powiatu; nominację królewską otrzymał 24 II. Na sejmiku gospodarskim w Wołkowysku 15 II 1792 zaprzysiągł wraz ze szlachtą swego powiatu Ustawę Rządową. Zaraz potem, zgodnie ze zmianami ustrojowymi wprowadzonymi przez Sejm Wielki, został sędzią ziemiańskim wołkowyskim. Ponownie jako sędzia ziemski posłował ze swego powiatu na sejm grodzieński 1793 r.; typowy «milczek sejmowy», był wśród posłów ulegających wpływom Kossakowskich, a między 10 VII i 9 X t.r. nie uczestniczył w obradach, w związku z czym nie podpisał 15 IX aktu konfederacji grodzieńskiej, do której przystąpił dopiero później, w kancelarii ziemskiej grodzieńskiej. W pow. wołkowyskim (paraf. strubnicka) posiadał wsie: Strubnica, Plebanowce, Dzieraźna, Hanczany i Dylewszczyzna. Był żonaty, miał córkę Annę, zamężną za Chodakowskim. Pozostały po nim „Notacje różne Dominika Suchodolskiego”, zawierające m.in. drzewo genealogiczne Suchodolskich; na przełomie l. pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w. znajdowały się one w posiadaniu Jacka i Jolanty Chodakowskich w Warszawie.

 

Estreicher; Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego 1697–1764, Red. A. Rachuba, W. 2004; Hauser Z., Nowy ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, W. 2005 s. 235–6; Łoza, Kawalerowie, s. 35, 95; Niesiecki, VIII 559; Oficerowie Rzpltej 1777–1794, I/4, II; PSB (Pancerzyński Ludwik); Rąkowski G., Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, W. 1997 s. 203–5; Sęczys, Legitymacje Król. Pol., s. 671; Spis mieszkańców Grodna z 1794 r., Oprac. J. Urwanowicz, w: Grodno w XVIII wieku. Miasto i ludność (na tle trendów rozwojowych od średniowiecza do 1939 roku), Red. A. Woltanowski, J. Urwanowicz, Białystok 1997 s. 139; Urzędnicy, IX; Urzędnicy W. Ks. Lit., IV 22 nr 406; Wielądko, Heraldyka, I 120; Wolff, Senatorowie W. Ks. Lit., s. 14, 109, 134; Żychliński, XII 149, 154, 157, XVI 221, 258, XVII 200; – Aftanazy, Dzieje rezydencji, II 328–31 (Rohoźnica); Borowik P., Gospodarka finansowa miasta Grodna w II połowie XVII wieku, w: Acta Collegia Suprasliensis, t. 9: Małe Miasta. Gospodarka, Red. M. Zemło, L. – Supraśl 2007 s. 87–8, 140; Czaja A., Lata wielkich nadziei. Walka o reformę państwa polskiego w drugiej połowie XVIII w., W. 1992; tenże, Między tronem, buławą a dworem petersburskim. Z dziejów Rady Nieustającej 1786–1789, W. 1988; Filipczak W., Sejm 1778 roku, W. 2000; Iłowajski D., Sejm Grodzieński roku 1793. Ostatni Sejm Rzeczypospolitej, P. 1872 s. 345; Kalenkiewiczówna A., Rozkład partii Tyzenhauza na tle sejmików litewskich, w: Księga pamiątkowa Koła Historyków Słuchaczy Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie 1923–1933, Wil. 1933 s. 139; Kalinka W., Sejm Czteroletni, W. 1991 I–II; Karpy-za W., Ziemia Wołkowyska, Lębork 2005 I 87–90; Kądziela Ł., Fryderyk Moszyński w insurekcji kościuszkowskiej, W. 2004; tenże, Między zdradą a służbą Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszyński w latach 1792–1793, W. 1993; Kluza J., Stronnictwo rosyjskie na sejmie grodzieńskim 1793 r. (mszp. Pracy magisterskiej z r. 1984 w Arch. Uniw. Warsz.); Kornatowski W., Kryzys bankowy w Polsce 1793 roku, W. 1937; Korzon, Wewnętrzne dzieje, I, III; Kościałkowski S., Antoni Tyzenhauz podskarbi nadworny litewski, Londyn 1970–1 I–II; Lityński A., Sejmiki ziemskie 1764–1793. Dzieje reformy, Kat. 1998; Mann Z., Stanisław August na sejmie ostatnim, W. 1938; Michalski J., Studia historyczne z XVIII i XIX wieku, W. 2007; Mościcki H., Generał Jasiński i Powstanie Kościuszkowskie, W. 1917; Smigielskyte-Stukiene R., Lietuvos Didziosios Kunigaistystes Konferedacijos susidarymas ir veikla 1792–1793 metais, Vilnius 2003; Smoleński W., Ostatni rok Sejmu Wielkiego, Kr. 1897; Sroczyńska K., January Suchodolski, Kr. 1961; Stroynowski A., Opozycja sejmowa w dobie rządów Rady Nieustającej. Studium z dziejów kultury politycznej, Ł. 2005; Tokarz W., Rozprawy i szkice, W. 1959 I; Tracki K., Ostatni kanclerz litewski. Joachim Chreptowicz w okresie Sejmu Czteroletniego 1788–1792 (z dodaniem dziejów rodu i życia kanclerza w okresie wcześniejszym), Wil. 2007 s. 84 (poza indeksem); Wegner L., Sejm grodzieński ostatni. Ustęp od 26 sierpnia do 23 września 1793, P. 1866; Zielińska Z., „O sukcesyi tronu w Polszcze” 1787–1790, W. 1991; Żytkowicz L., Rządy Repnina na Litwie 1794–7, Wil. 1938; – Akty Vil. Archeogr. Kom., V 345; Diariusz krótko zebrany Sejmu Głównego Ordynaryjnego Warszawskiego pod związkiem Konfederacji Obojga Narodów Roku 1788 zaczętego, W. [1789] cz. 1 s. 5–6; Diariusz Sejmu […] Ordynaryjnego Warszawskiego […] 1778, W. 1779 s. 4; Diariusz tygodniowy Sejmu Grodzieńskiego Roku 1784, W. [1784]; Diariusz sejmu ordynaryjnego […] 1788, W. 1790 I cz. 1 s. 24, II 17–20, 25, 38, 41, 48, 49, 51, 70, 150, 189–90, 210–11, 216, 233–5, 395, 398, 422–3, II cz. 1 s. 124–6, 218, 222–3, 348–9; Korespondencja księcia Karola Stanisława Radziwiłła…, Wyd. K. Waliszewski, Kr. 1888; Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa nowogródzkiego, Red. M. Kałamajska-Saeed, Kr. 2006 II; Mémoires du roi Stanislas-Auguste; Sievers J. J., Jak doprowadziłem do drugiego rozbioru Polski, Oprac. B. Grochulska, P. Ugniewski, W. 1992; Tajna korespondencja z Warszawy 1792–1794 do Ignacego Potockiego, Oprac. M. Rymszyna, A. Zahorski, W. 1961; Trębicki A., Opisanie sejmu ekstraordynaryjnego podziałowego roku 1793 w Grodnie. O rewolucji roku 1794, Oprac. J. Kowecki, W. 1967; Vol. leg., VII 140, 271, VIIi 674, 710, 734–5, 772, 786, 947–8, IX 13, 49–52, 63, 96, 109, 112, 132–4, 171–2, 176, 179, 204, 207, 342, X; Zagadki Sejmu Czteroletniego, Wyd. E. Rabowicz, B. Krakowski, J. Kowecki, W. 1996; Zaleski B., Korespondencja krajowa Stanisława Augusta z lat 1784 do 1792, „Roczn. Tow. Hist.-Liter. w Paryżu”. R. 1870–2 s. 205, 234; Zaleski M., Pamiętniki […] wojskiego Wielkiego Księstwa Litewskiego, posła na Sejm Czteroletni, P. 1879; – AGAD: Arch. Król. Pol., sygn. 363 k. 194–5, Arch. Publiczne Potockich, sygn. 279b t. IV s. 499, Arch. Radziwiłłów, Dz. II ks. 69/2 s. 201, ks. 69/11 s. 295, Arch. Roskie majątkowo-prawne, sygn. 626, Deputacja szlachecka i Kancelaria Marsz. Szlachty Gub. Warsz., sygn. 168 k. 51–3, Koresp. Stanisława Augusta, sygn. 2 k. 1006, 1020–1; B. Czart.: rkp. 688 s. 661, 671–3, rkp. 696 s. 689, rkp. 698 s. 963–71, 975–7, 981–7, rkp. 700 s. 807, rkp. 717 s. 1431–3, rkp. 723s. 933–5, 939–43, 947–51, rkp. 724 s. 390, rkp. 729 s. 309–10, rkp. 730 s. 709–17, 721–7, rkp. 736 s. 653, rkp. 879 s. 224, 343–55, rkp. 886 s. 691, rkp. 890 s. 972–3, rkp. 891, 930 s. 775, rkp. 1131 s. 653; B. Jag.: rkp. 5344 t. I k. 110v; B. Nauk. PAU i PAN w Kr.: rkp. 6 k. 49, 57, 70; BUW: rkp. 319 k. 183v, 193–213; Rossijskij gosudarstvennyj archiv drevnich aktov w Moskwie: F. 389 (Metryka Lit.) op. 1 nr 169 s. 381–2, nr 181 s. 799, nr 546 s. 673–5, nr 547 s. 623–4, 691, nr 551 s. 225–7, 1191–2, 1209–11, nr 557 s. 259–60, nr 558 s. 253; – Informacje Moniki Podgórzak z W., Mariusza Machyni z Kr. na podstawie mater. z Lietuvos valstybės istorijos archyvas w Wil. (F. 4 op. 2 nr 47) i Przemysława P. Romaniuka z W. na podstawie mater. tamże (SA 15551 k. 306–8v) oraz informacje Stefana Pomarańskiego (w Mater. Red. PSB).

Andrzej Haratym

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

January Suchodolski

1797-09-19 - 1875-03-20 malarz
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Rufin Wybicki

1747-09-29 - 1822-03-10
pisarz
 

Józef Maria Grassi

1757-04-22 - 1838-01-07
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Kajetan Kamieński

1758-01-04 - 1842-03-04
pedagog
 

Tymoteusz Podoski h. Junosza

brak danych - przed 12 VI 1777
kasztelan sierpski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.