INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Artur Słomka  

 
 
1906-10-01 - 1991-09-07
Biogram został opublikowany w latach 1997-1998 w XXXVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Słomka Artur (1906–1991), salezjanin, kapelan wojskowy, działacz polonijny w USA. Ur. 1 X w Tymbarku (pow. limanowski), był synem Rafała, kolejarza, i Anny z domu Kowalówka (Kowalowska).

Po ukończeniu czteroklasowej szkoły podstawowej w Skawinie S. od r. 1917 uczęszczał do gimnazjum salezjańskiego w Oświęcimiu. W r. 1921 wstąpił do nowicjatu Tow. Salezjańskiego w Kleczy Dolnej koło Wadowic, gdzie 2 X 1922 złożył pierwsze śluby zakonne. W t.r. zaczął uczyć się w krakowskim gimnazjum salezjańskim, gdzie w r. 1925 zdał maturę. W tych samych latach kształcił się w Salezjańskim Instytucie Filozoficznym w Krakowie. W l. 1925–8 odbył asystencję (praktykę pedagogiczno-duszpasterską) w Szkole Organistowskiej w Przemyślu. W dn. 28 VII 1928 w sanktuarium maryjnym w Różanymstoku złożył wieczyste śluby zakonne i rozpoczął studia teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu, pełniąc nadal funkcję wychowawcy w Szkole Organistowskiej. Dn. 25 VI 1933 w katedrze przemyskiej przyjął święcenia kapłańskie. W l. 1933–6 pracował jako nauczyciel w Gimnazjum Męskim Księży Salezjanów w Aleksandrowie Kujawskim, a następnie podjął studia historyczne na Uniw. Warsz.; uczęszczał wówczas na seminarium prowadzone przez Oskara Haleckiego. Pod jego wpływem S. wyjechał 13 VIII 1939 do Włoch w celu przeprowadzenia kwerendy w Archiwum Watykańskim dotyczącej działalności prymasa Jana Łaskiego.

Wybuch drugiej wojny światowej zastał S-ę w Rzymie. Od października 1939 studiował na Wydz. Historii Kościoła Uniw. Gregoriańskiego. W r. 1943 na podstawie pracy na temat stosunków między dworem Jagiełły a kurią papieską (nie druk.) uzyskał stopień doktora. W pierwszym roku wojny współpracował z prymasem kard. Augustem Hlondem w działaniach na rzecz uchodźców polskich w Rzymie. W l.n. przesyłał mu do Lourdes informacje z okupowanego kraju i pośredniczył w przekazywaniu jego korespondencji osobistościom rzymskim. S. rozwinął intensywną działalność charytatywną wśród Polaków w Rzymie oraz organizował m. in. wysyłkę paczek żywnościowych dla dzieci w Polsce. Przesyłki te, w tym 5 wagonów opłaconych przez Stolicę Apostolską, kierowano do salezjanów i kurii archidiecezjalnych w Krakowie i Warszawie. Od poł. 1943 r. ukrywał się przed poszukującą go tajną policją włoską. W czerwcu 1944, po zajęciu Rzymu przez 5. armię amerykańską, w porozumieniu z ambasadą polską przy Stolicy Apostolskiej opracował dla żołnierzy polskich program zwiedzania zabytków rzymskich i watykańskich; w programie była przewidziana też audiencja u papieża. Kierując grupą ok. 20 księży-przewodników, przez trzy miesiące S. pełnił funkcję głównego organizatora wycieczek i przewodnika żołnierzy II Korpusu. W październiku 1944 powołany w randze rotmistrza na kapelana wojskowego, przez dwa tygodnie przebywał w strefie frontowej pod Faenzą, a następnie został pierwszym kapelanem 25. P. Ułanów Wielkopolskich. Fragmenty wspomnień z pobytu we Włoszech opublikował m. in. w artykułach: „O Panie, któryś jest na niebie” („Czas” 1970 nr 52) i Na włoskiej ziemi (w: „Udział kapelanów wojskowych w drugiej wojnie światowej”, W. 1984). W r. 1947, po przeniesieniu pułku do Anglii, nadal pełniąc funkcję kapelana, został mianowany sekretarzem Kurii Biskupa Polowego Wojsk Polskich w Londynie i tu pracował do demobilizacji II Korpusu w r. 1949.

W marcu 1949 z polecenia przełożonych zakonnych S. udał się do zakładu salezjańskiego w Ramsey, N.Y. w USA w charakterze nauczyciela muzyki i języka polskiego oraz duszpasterza Polonii. Odwiedził setki polskich parafii, niosąc pomoc miejscowym księżom, wygłaszając kazania oraz przeprowadzając rekolekcje i misje ludowe. W polskim radio w Nowym Jorku wygłosił ponad 500 pogadanek na tematy religijne i społeczne. Od r. 1958 w Dniu Pamięci (Memoriał Day), najpierw w Ramsey, a następnie w salezjańskim sanktuarium maryjnym w West Haverstrow, co roku organizował uroczystość ku czci Matki Bożej Wspomożenia Wiernych, a od r. 1972 podobną uroczystość ku czci bł. Maksymiliana Marii Kolbego, połączoną około r. 1980 z uroczystością ku czci Matki Bożej.

S. zajmował się również publicystyką. M.in. w prasie polonijnej („Czas”, „Nowy Dzien.”) zachęcał do uczęszczania na występy przybywających z kraju zespołów artystycznych, przełamując w ten sposób niechęć emigracji do niektórych zespołów i wykonawców z ówczesnej Polski, czy nawet ich bojkot. Od r. 1981 pełnił dodatkowo obowiązki korespondenta Biura Prasowego Sekretariatu Episkopatu Polski. S. żywił wielką cześć dla postaci A. Hlonda. W USA opublikował tom ważniejszych listów pasterskich, pism i przemówień Hlonda „Na straży sumienia narodu” (Ramsey, N.Y. 1951). Wspomnienie o nim, pt. Z pobytu kard. A. Hlonda w wiecznym mieście w r. 1939–40 ogłosił w piśmie „Nostra” (R. 28: 1973 nr 7 <129>). W późniejszym okresie starał się wyjaśnić okoliczności przybycia kardynała do Rzymu w pierwszych dniach wojny (m. in. Wyjazd prymasa Hlonda z Polski, „Nowy Dzien.” 1984 nr z 1 XI). Ogłaszał także artykuły wspomnieniowe (np. O sobie, o Polonii i o rekolekcjach, „Nostra” R. 22: 1967 nr 4).

Do kraju S. powrócił 9 V 1987 i zamieszkał w Warszawie. Podjął wówczas starania o wszczęcie procesu beatyfikacyjnego kard. Hlonda i umieszczenie jego epitafium w bazylice Najśw. Serca Pana Jezusa w Warszawie, co nastąpiło w r. 1989. Zmarł 7 IX 1991 w Warszawie, pochowany został 12 IX na cmentarzu w Czerwińsku nad Wisłą.

 

Słown. Pol. Teologów Katol., VIII; – Kosiński S., Kardynał August Hlond i chrześcijańska miłość, w: „Chrześcijanie”, W. 1976 II 112–13; Księga Sapieżyńska, Pod red. J. Wolnego, Kr. 1986 II; Malinowski Z., Śp. ks. dr Artur Słomka SDB (List pośmiertny), W. 1991 s. 4 (mszp. powiel, fot.); tenże, Śp. ks. dr Artur Słomka (1906–1991), „Nostra” R. 47: 1992 [nr] 335 s. 51–6; 75 lat działalności salezjanów w Polsce, Ł.-Kr. 1974 (bibliogr.); Złoty jubileusz kapłaństwa ks. dra Artura Słomki, „Nowy Dzien.” 1983 nr z 4 XI (fot.); – Lasocki W. A., Złoty jubileusz ułańskiego kapelana, „Przegl. Kawalerii i Broni Pancernej” T. 15: 1984 nr 113; – „Słowo Powsz.” 1991 nr 217 (wspomnienie pośmiertne); – Archivio Salesiano Centrale w Rzymie: Reg. N. 13345 (koresp. z przełożonymi z l. 1941–3); Arch. Tow. Salezjańskiego w W.: Słomka Artur (personalia, koresp.); – Acta Hlondiana, zebrał S. Kosiński, Ląd nad Wartą 1965–90 IV cz. 10 s. 39–84, cz. 11 s. 137–55, VI cz. 5 s. 134–9 (koresp. wojenna z kard. A. Hlondem, ks. Antonim Baraniakiem i in. osobami) (mszp.).

Stanisław Wilk

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 

Kazimierz Dłuski

1855-11-01 - 1930-09-06
lekarz
 

Antoni Głowacki

1910-02-10 - 1980-04-27
podpułkownik pilot
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jerzy Kubisz

1862-08-15 - 1939-06-05
nauczyciel
 

Antoni Pisuliński

1860-07-01 - 1950-06-11
podróżnik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.