INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Bolesław Tadeusz Rutkowski  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1991-1992 w XXXIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rutkowski Bolesław Tadeusz, pseud. Boruta (1895–1944), ekonomista, działacz Narodowej Demokracji, działacz konspiracyjny. Ur. 2 VIII w Warszawie, był synem Tadeusza, znawcy przemysłu cukrowniczego, wydawcy Kalendarza dla cukrowników na r. 1913/14 i na r. 1921, i Stanisławy z Lubińskich.

R. ukończył gimnazjum Emiliana Konopczyńskiego w Warszawie. W czasie pierwszej wojny światowej wyjechał w r. 1915 z rodzicami do Kijowa. Studiował tam w Instytucie Handlowym; należał do konspiracyjnej endeckiej organizacji młodzieży akademickiej «Polonia». Został też wówczas przyjęty do Związku Młodzieży Polskiej («Zet»). Od r. 1917 był członkiem tajnej Ligi Narodowej. Działał w Polskim Tow. Pomocy Ofiarom Wojny. W r. 1918 wstąpił ochotniczo do WP, uczestniczył w wojnie polsko-sowieckiej 1920 r.; zdemobilizowany został w r. 1921. Studiował następnie w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie. Czynny był wtedy w Bratniej Pomocy oraz jako prezes korporacji «Bandera». Po ukończeniu studiów pracował w Izbie Przemysłowo-Handlowej w Warszawie, gdzie obejmował kolejno coraz wyższe stanowiska, a w r. 1939 został wicedyrektorem Związku Izb Przemysłowo-Handlowych w Warszawie. R. był członkiem Stronnictwa Narodowego (SN), w r. 1930 został przyjęty do konspiracyjnej organizacji «Straż« (zwanej też Strażą Narodową), utworzonej w r. 1928 przez Romana Dmowskiego w miejsce rozwiązanej Ligi Narodowej. W «Straży» należał do Koła Kresowego, kierowanego przez Józefata Andrzejowskiego, Joachima Bartoszewicza i Wilhelma Kulikowskiego. W lipcu 1932 wszedł R. do Rady Miejskiej Warszawy (określony w „Kurierze Warszawskim” jako ówcześnie szef oddziału Izby Przemysłowo-Handlowej w Warszawie), w miejsce zmarłego Adama Jaszczołta z Narodowego Koła Gospodarczego; w Radzie Miejskiej zasiadał do jej rozwiązania przez Radę Ministrów w marcu 1934.

R. współpracował z poświęconym sprawom samorządu dwutygodnikiem „Gmina” jako autor i przez pewien czas (od r. 1925) kierownik jego działu naukowego, zajmującego się dokształcaniem pracowników gminnych. Zarazem był wtedy kierownikiem pedagogicznym Szkoły dla Urzędników Administracji Gminnej, prowadzonej od r. 1924 przez Biuro Pracy Społecznej pod nadzorem Min. Spraw Wewnętrznych. Ogłaszał artykuły na tematy samorządowe i gospodarcze; sporo ich ukazało się w „Gminie”, m. in. Sprawy rolnicze w samorządzie (1925 nr 21, 22), Przyczyny niedomagań samorządu (1926 nr 21), Samorząd powiatowy w świetle projektu sejmowego (1927 nr 3), Uwagi w sprawie uposażenia urzędników samorządowych (1928 nr 13). Artykuły podpisywał najczęściej nazwiskiem, czasem sygnował B.T.R. lub B.R. Zamieścił też w „Kronice Warszawy” artykuł pt. Izba Przemysłowo-Handlowa w Warszawie (1930 nr 2). Udzielał się społecznie. Był m. in. prezesem Stowarzyszenia Wychowańców Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, później (wybrany w r. 1938) zastępcą przewodniczącego Prezydium tegoż Stowarzyszenia, prezesem zrzeszenia pracowników Izby Przemysłowo-Handlowej, członkiem zarządu Związku Propagandy Turystycznej m. stoł. Warszawy, Polskiego Tow. Krajoznawczego. Brał udział w jubileuszowym Zjeździe «Zet»-u w r. 1936 w Warszawie.

W czasie drugiej wojny światowej R. pozostał w Związku Izb Przemysłowo-Handlowych, działającym pod zwierzchnictwem komisarza niemieckiego. Od początku okupacji niemieckiej brał udział w zainicjowanych przez byłego ministra przemysłu i handlu Antoniego Olszewskiego pracach nad rejestracją strat stolicy spowodowanych działaniami wojennymi. Jednocześnie należał do współpracowników Tajnego Biura Pracy Społecznej, które powstało z inicjatywy Stanisława Kauzika, tuż po zajęciu stolicy przez Niemców, i skupiało głównych kierowników samorządowych organizacji gospodarczych oraz wybitnych przedstawicieli sfer intelektualnych Warszawy. Biuro to zajmowało się przede wszystkim obsługą informacyjną ważniejszych ośrodków konspiracyjnych oraz walką z propagandą niemiecką. W lipcu 1941 został R. powołany przez delegata rządu na kraj Cyryla Ratajskiego, w porozumieniu z SN, na stanowisko dyrektora Dep. Przemysłu i Handlu. Funkcję tę pełnił do śmierci. Zginął w czasie powstania warszawskiego we wrześniu 1944, zamordowany przez Niemców (S. Zieliński), bądź też – jak napisał bliski współpracownik R-ego z Tajnego Biura Pracy Społecznej Stanisław Leśniowski (w: „Ludność cywilna w powstaniu warszawskim”) – w połowie powstania w niewyjaśnionych okolicznościach. R. był odznaczony m. in. Złotym Krzyżem Zasługi.

Brak informacji o stosunkach rodzinnych R-ego.

 

Bibliogr. Warszawy, VI; Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; – Korboński S., Polskie państwo podziemne. Przewodnik po Podziemiu z lat 1939–1945, Paryż 1975; Kozicki S., Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964; Lewandowska S., Polska konspiracyjna prasa informacyjno-polityczna 1939–1945, W. 1982; Piskorski T., W pięćdziesiątą rocznicę powstania „Zetu”, W. 1937; – Ivánka W., Wspomnienia skarbowca 1927–1945, W. 1964; [Kauzik S.] Dołęga-Modrzewski S., Polskie państwo podziemne, Londyn 1959 s. 15, 64, 83, 91; Ludność cywilna w powstaniu warszawskim, W. 1974 II; Michalewski J., Relacja, „Zesz. Hist.” Z. 26: 1973 s. 78, 93; Nowak J. (Jeziorański Z.), Kurier z Warszawy, W.–Kr. 1989; Rocznik polityczny i gospodarczy, W. 1937 s. 476; toż, W. 1939 s. 1036; II Sprawozdanie Izby Przemysłowo-Handlowej w Warszawie za r. 1929, W. 1930 s. 29; III Sprawozdanie… za r. 1930, W. 1931 s. 4; IV Sprawozdanie … za r. 1931, W. 1932 s. 2, 17; XI Sprawozdanie … za r. 1938, W. 1939 s. 5; Sprawozdanie Stowarzyszenia Wychowańców Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie za r. 1938 i I kwartał 1939 r., [W. 1939]; – „Kur. Warsz.” 1932 nr 193 wyd. wieczorne s. 4; – Mater. Red. PSB (nota biogr. oprac. przez S. Zielińskiego).

Alina Szklarska-Lohmannowa

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Leon Sapieha

1883-12-19 - 1944-09-27
ziemianin
 

Eugeniusz Mikołaj Romer

1871-02-03 - 1954-01-28
geograf
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.