Schmidt Edward Oskar (1823–1886), zoolog, profesor UJ, Niemiec. Ur. 21 II w Torgau, był synem pastora.
S. gimnazjum ukończył w Weissenfels, w l. 1842–3 studiował matematykę na uniwersytecie w Halle, w l. 1843–6 zoologię na uniwersytecie w Berlinie, gdzie się doktoryzował, zaś habilitował w r. 1847 w Jenie u Karola Vogta; po jego śmierci S. objął jako profesor nadzwycz. katedrę zoologii, którą do r. 1855 kierował. W l. 1855–7 był pierwszym na UJ profesorem zwycz. i kierownikiem katedry zoologii i anatomii porównawczej zwierząt, w l. 1857–72 profesorem uniwersytetu w Grazu, a w l. 1872–86 uniwersytetu w Strasburgu.
S. zasłynął jako wybitny zoolog. Był zwolennikiem i popularyzatorem darwinowskiej teorii ewolucji organizmów. W czasie krótkiego pobytu w Krakowie opublikował 8 prac, w tym pierwsze w Polsce o wirkach, m.in. Die rhabdoroelen Strudelwürmer aus der Umgebungen von Krakau (Wien 1858), Ergebnisse der Untersuchung der bei Krakau vorkommenden Turbellarien (Wien 1858), pierwszy w Polsce zajmował się gąbkami (Naturgeschichtliche Darstellungen, Wien 1858). Stał się potem wielkim ich znawcą i w r. 1876 ustalił embriologicznie, że są zwierzętami bezkręgowymi. Na podstawie zbiorów Józefa Warszewicza z Nowej Gwinei i z Boliwii oraz innych w Muzeum Przyrodniczym UJ napisał cztery prace herpetologiczne – Diagnosen neuer Frösche des zoologischen Gabinets in Krakau (Wien 1857), Deliciae herpetologicae Musei Zoologici Cracoviensis (Wien 1858), Zur Entwicklungsgeschichte der Najaden (Wien 1856), Über das Körperchen in der Mikropyle der Najadeneier (Wien 1857). S. był autorem wielu podręczników z zoologii i anatomii zwierząt, m.in. Nauki o pochodzeniu gatunków i darwinizmu (W. 1875) przełożonej na język polski przez Augusta Wrześniowskiego.
S. działał również jako polityk; opowiadał się za zjednoczeniem Niemiec, był przeciwnikiem ruchu socjalistycznego. Zmarł 17 I 1886 w Strasburgu.
Brak danych rodzinnych.
Allg. Dt. Biogr., XXXII 11; Wurzbach, Biogr. Lexikon, XXX 309; – Fedorowicz Z., Zarys historii zoologii, W. 1962; Kowalska K., Zoologia. Zarys nauk przyrodniczych w Polsce, W. 1983.
Stanisław Marian Brzozowski