INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Franciszek Maria Studnicki (Gizbert-Studnicki)     

Franciszek Maria Studnicki (Gizbert-Studnicki)  

 
 
1914-09-30 - 1994-03-29
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Studnicki (Gizbert-Studnicki) Franciszek Maria Tadeusz (1914–1994), prawnik, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Ur. 30 IX w Wiedniu, był najmłodszym dzieckiem Juliana (1865–1946), dzierżawcy dóbr Kniażyce (pow. przemyski), a następnie pracownika tow. ubezpieczeniowego «Florianka» w Przemyślu, oraz Zdzisławy Pauliny Dembińskiej (1870–1952), bratankiem Marii (zob. Giżbert-Studnicka Maria) i Witolda (zob. Studnicki-Giżbert Witold), bratem Juliusza (zob. Studnicki-Gizbert Juliusz, tamże informacje o rodzeństwie).

Po ukończeniu w r. 1932 II Gimnazjum im. Kazimierza Morawskiego w Przemyślu studiował S. na Wydz. Prawa UJ. W r. 1936 uzyskał stopień magistra praw i w r.n. rozpoczął w Krakowie aplikację adwokacką w kancelarii Tadeusza Miksiewicza. Od września 1937 do lipca r.n. odbywał służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy w Grudziądzu. Dn. 7 VI 1939 uzyskał na UJ stopień doktora na podstawie rozprawy Przestępstwa przeciwko opiece i nadzorowi, napisanej pod kierunkiem Władysława Woltera.

S. wziął udział w kampanii wrześniowej 1939 r. jako plutonowy podchorąży rezerwy w 8. Pułku Ułanów WP. Dn. 26 X t.r. został na podstawie uchwały Rady Wydziału podjętej per currendam zatrudniony na Wydz. Prawa jako asystent niepobierający wynagrodzenia. Po zamknięciu UJ przez Niemców kontynuował aplikację adwokacką w kancelarii Kazimierza Rodowicza, specjalizując się w prawie handlowym. Egzamin adwokacki złożył w r. 1943.

Od 1 II 1945 pracował S. kolejno jako asystent, starszy asystent i adiunkt Katedry Prawa Handlowego i Wekslowego UJ, kierowanej przez Tadeusza Dziurzyńskiego. Do r. 1949 wykładał także w Studium Spółdzielczym UJ, a następnie do r. 1955 w Akad. Handlowej (od 1 IX 1950 Wyższa Szkoła Ekonomiczna). Prowadził praktykę adwokacką do r. 1949, a działalność radcy prawnego do r. 1960. Dn. 1 VI 1949 Rada Wydz. Prawa UJ na podstawie wysoko ocenionej pracy Działanie zwyczaju handlowego w zakresie zobowiązań z umowy (Kr. 1949), przyjęła przewód habilitacyjny S-ego i wystąpiła do Min. Szkół Wyższych o jego zatwierdzenie oraz udzielenie veniam legendi w zakresie prawa handlowego i wekslowego. Wniosek nie został rozpatrzony, m.in. wskutek krytycznej recenzji Jana Wasilkowskiego w „Państwie i Prawie” (R. 4: 1949 z. 12), zarzucającej S-emu uleganie wpływom nauki niemieckiej, niedocenianie osiągnięć nauki radzieckiej, a zwłaszcza nieuwzględnienie przemian społecznych w Polsce powojennej. W tym okresie skład oczekującej na wydanie książki S-ego o metodach wykładni prawa cywilnego i handlowego został zniszczony. Po likwidacji Katedry Prawa Handlowego i Wekslowego przeszedł S. w r. 1952 do Katedry Prawa Cywilnego, kierowanej przez Stefana Grzybowskiego. W r. 1951 został S. współpracownikiem Komisji Prawniczej PAU. Na jej forum wygłosił referaty: Z teorii dogmatyki prawa („Spraw. PAU” T. 52: 1951 nr 2) oraz O językowej budowie dogmatyki prawa (tamże nr 4). Po ogłoszeniu pracy Zawarcie umowy planowej szczegółowej o dostawę towarów (Kr. 1955) Centralna Komisja Kwalifikacyjna nadała mu stopień naukowy docenta.

W r. 1957 otrzymał S. stypendium Fundacji Forda, dzięki któremu wyjechał do USA i tam prowadził badania w dziedzinie teorii prawa, metodologii nauk społecznych i teorii komunikacji społecznej na Stanford University, University of California, University of Chicago i Yale University w New Haven (Connecticut). Po powrocie do kraju powołał na UJ Międzywydziałowe Konwersatorium Naukowe, poświęcone problematyce metodologicznej wspólnej dla różnych dyscyplin naukowych (działało od r. 1961 do końca l. osiemdziesiątych). W l. 1962–4 był prodziekanem i kierownikiem studium zaocznego Wydz. Prawa UJ. W l.n. był delegatem tegoż Wydziału do Senatu UJ, członkiem kilku komisji uniwersyteckich (m.in. ds. reorganizacji uczelni) oraz przewodniczącym komisji ds. spadku po Ignacym Paderewskim. W r. 1966 uczestniczył w III Kongresie Prawa Porównawczego w Uppsali, na którym przedstawił referat krajowy The Present Role of the Maxim Ignorance of the Law is no Excuse. Dn. 8 VI 1968 otrzymał tytuł profesora nadzwycz. Na UJ prowadził wykłady z prawa cywilnego i prawa obrotu uspołecznionego, a także seminarium i konwersatorium z informatyki prawniczej. Opublikował w tym okresie książki: Przepływ wiadomości o normach prawa (Kr. 1965) oraz Cybernetyka i prawo (W. 1969), poradnik Wstęp do informatyki prawniczej (L. 1973), a także rozdział Ujęcie cybernetyczne w dziedzinie prawa („Metody badania prawa”, Red. A. Łopatka, Wr. 1973). Po przejściu Grzybowskiego na emeryturę odrzucił propozycję objęcia kierownictwa Zakł. Prawa Cywilnego w Inst. Prawa Cywilnego UJ. W r. 1973 wszczęto postępowanie w sprawie nadania S-emu tytułu naukowego profesora zwycz.; mimo pozytywnych opinii wszystkich recenzentów oraz jednomyślnej uchwały Rady Wydziału popartej przez Senat spotkało się ono ze strony Min. Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki z odmową przedstawienia wniosku Radzie Państwa (odmowę motywowano niewystarczającym dorobkiem oraz brakiem osiągnięć w kształceniu kadry naukowej). W l. 1976–91 redagował S. rocznik „Archivum Iuridicum Cracoviense”. W r. 1977 zorganizował w Inst. Matematyki UJ Zakład Humanistycznych Zastosowań Informatyki i objął jego kierownictwo (funkcję tę pełnił do przejścia na emeryturę). Jako jeden z pierwszych prowadził na UJ, a także na Uniw. Warsz., seminaria i zajęcia dydaktyczne z informatyki prawniczej wg własnego programu. Dla Sejmu PRL opracował założenia budowy elektronicznego systemu informacji prawniczej. Opublikował książkę Wprowadzenie do informatyki prawniczej. Zautomatyzowane wyszukiwanie informacji prawnej (W. 1978). W l. 1979–81 był na Wydz. Matematyki i Fizyki UJ dyrektorem Inst. Informatyki. Po ponawianych w l. 1975 i 1979 wnioskach otrzymał 10 VII 1980 tytuł profesora zwycz.

W r. 1981 uczestniczył S. w przygotowaniu nowego statutu UJ oraz projektu ustawy o szkolnictwie wyższym. Został wybrany do Społecznej Rady Legislacyjnej, powołanej w czerwcu t.r. w Krakowie na II Ogólnopolskim Forum Prawników NSZZ „Solidarność”. Pracował w Katedrze Prawa Cywilnego i Międzynarodowego Prywatnego, kierowanej przez Józefa Skąpskiego (do r. 1984 wchodzącej w skład Inst. Prawa Cywilnego). Dn. 30 IX 1984 przeszedł na emeryturę, jednak nadal pracował na Wydz. Prawa i Administracji jako kierownik zorganizowanej jego staraniem Dydaktyczno-Naukowej Pracowni Komputerowej oraz opiekun Zakł. Humanistycznych Zastosowań Informatyki w Inst. Matematyki UJ. Opublikował, napisaną wspólnie z Andrzejem Łachwą, Jarosławem Fallem i Ewą Stabrawą, książkę Odesłania w tekstach prawnych. Ku metodom ich zautomatyzowanej interpretacji (Kr. 1990). Ogółem ogłosił ok. 50 rozpraw i artykułów naukowych, w językach polskim, angielskim i niemieckim, tłumaczonych także na język węgierski, w księgach pamiątkowych ku czci Władysława Woltera (1959) i Kazimierza Przybyłowskiego (1964), „Zeszytach Naukowych UJ” i czasopismach: „Państwo i Prawo”, „Nowe Prawo”, „Studia Cywilistyczne”, „Studia Filozoficzne”, „Studia Socjologiczne”, „Archivum Iuridicum Cracoviense”, „Archiv für Rechts- und Sozialphilosophie”, „Datenverarbeitung im Recht”, „Rechtstheorie”. Był członkiem Polskiego Tow. Filozoficznego, Polskiego Tow. Cybernetycznego, Komitetu Naukoznawstwa PAN, a także Komisji Oddz. PAN w Krakowie: Nauk Prawnych, Socjologicznej oraz Organizacji i Zarządzania. Zajmował się zagadnieniami z pogranicza teorii prawa, ogólnej teorii komunikacji, teorii środków masowego przekazu i informatyki. Oryginalnymi ujęciami metodologicznymi i teoretycznymi podjął próbę całościowego scharakteryzowania procesów komunikacyjnych, w których wiadomości o normach prawa docierają do adresatów norm. Z języka angielskiego przełożył dla radia i telewizji kilka sztuk teatralnych. Elegancki i błyskotliwy, był S. postacią popularną w krakowskim życiu towarzyskim. Był też znany jako autor humorystycznych rysunków, przedstawiających dowcipnie wydarzenia i postaci środowiska naukowego Krakowa; część z nich została wystawiona (m.in. w Muz. UJ) oraz ogłoszona w albumie „Risus Facultatis Iuridicae” (Kr. 1994). Pod koniec życia stracił wzrok. Zmarł po długiej chorobie 29 III 1994 w Krakowie, został pochowany na cmentarzu Rakowickim.

W małżeństwie, zawartym w r. 1941 z Krystyną Zofią Piotrowską (1917–1999), doktorem pediatrii, miał S. synów: Pawła (1946–2007), fizyka, i Tomasza (ur. 1948), prawnika, profesora UJ.

 

Portret przez Zbysława Marka Maciejewskiego w Muz. UJ; – Pol. bibliogr. prawn., z. 1, 3–4, 8, 11–15, – Grodziski S., Nauka i nauczanie prawa prywatnego w Uniwersytecie Jagiellońskim w 1945 r., w: Rozprawy z polskiego i europejskiego prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Józefowi Skąpskiemu, Kr. 1994; Grzybowski S., Franciszek Gizbert-Studnicki, „Państwo i Prawo” 1994 z. 9 s. 78–9 (fot.); Swieżawski S., W nowej rzeczywistości 1945–1965, L. 1991; Żuławska C., Jurysprudencja a metodologia nauk społecznych. Sylwetka naukowa Jana Góreckiego, „Roczn. B. Nauk. PAU i PAN w Kr.” R. 50: 2005; – Grzybowski S., Wspomnienia, Zakamycze 1999 s. 633–4; – Arch. UJ: Akta osobowe S-ego; Dziekanat Wydz. Prawa i Admin. UJ: Akta osobowe S-ego; – Informacje syna, Tomasza z Kr. oraz wspomnienia własne autora.

Andrzej Mączyński

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Karol Rolle

1871-04-01 - 1954-11-28
prezydent Krakowa
 

Olga Helena Boznańska

1865-04-15 - 1940-10-26
malarka
 

Marian Stanisław Chodacki

1898-07-15 - 1975-06-26
dyplomata
 

Jerzy Karaszkiewicz

1936-01-01 - 2004-12-17
aktor filmowy
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jakub Penson (Penzon)

1899-04-24 - 1971-04-28
internista
 

Kazimierz Adam Saski

1886-12-12 - 1979-06-22
architekt
 

Wiktor Loss

1855-04-15 - 1932-12-18
ksiądz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.