INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Ignacy Radliński h. Gryf  

 
 
1751 - 1825-03-10
Biogram został opublikowany w 1986 r. w XXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Radliński Ignacy, w zakonie Salwator, h. Gryf (1751–1825), bernardyn, pisarz filozoficzno-teologiczny. Ur. w nieznanej miejscowości koło Konstantynowa Starego nad Słuczą, był synem Stefana i nie znanej z nazwiska Rozalii, właścicieli majątku ziemskiego na Wołyniu.

Początkowo R. uczył się w domu, ok. r. 1771 wstąpił do zakonu bernardynów Prowincji Ruskiej. Po odbyciu rocznego nowicjatu w Leżajsku, uczył się filozofii w klasztorze rzeszowskim oraz teologii we Lwowie, gdzie też przyjął święcenia kapłańskie 10 III 1776 i w t. r. otrzymał nominację najpierw na lektora filozofii, a następnie w r. 1784 teologii. Uchodził za jednego z najlepszych lektorów swojej prowincji zakonnej. Wykładał przedmioty filozoficzne w studiach zakonnych w Łucku (1776–9), we Lwowie (1780–4) i w Lublinie (1784–6), gdzie był równocześnie lektorem teologii (do r. 1799). R. usiłował w swoich wykładach filozofii i teologii odciąć się od tradycyjnej szkoły franciszkańskiej z J. Dunsem Szkotem na czele. Są nawet w jego wykładach pewne ślady formalnego zwalczania szkotyzmu. R. należał do pierwszych lektorów, którzy na studium zakonnym bernardynów zapoczątkowali eklektyzm w nauczaniu filozofii (Institutiones philosophiae ecclecticae..., rkp. w B. Prow. Bernardynów w Kr. sygn. 499/R) i teologii (Theologia universa – wykłady w trzech tomach oddzielnie sygnowanych, rkp. w B. Prow. Bernardynów w Kr.: sygn. 512/R k. 168, 513/R k. 172, 514/R k. 213). Wykłady filozofii w Lublinie prowadził w duchu epoki, uzupełniając je wiadomościami z zakresu nauk przyrodniczych – botaniki, zoologii, fizyki i chemii. W Bibliotece Prowincji Bernardynów w Krakowie zachowały się w rękopisie jego łacińskie podręczniki tych właśnie przedmiotów (rkp. 506/R, 509/R, 510/R) wraz z aneksami w postaci starannie wykonanych ilustracji. Uczył też języka łacińskiego i wydał skrót gramatyki łacińskiej pt. Gramatyka łacińskiego języka krótkim i jasnym sposobem napisana (L. 1801).

Obok działalności dydaktycznej i pisarskiej R. pełnił ważne funkcje zakonne i piastował różne urzędy. Przebywał przez pewien czas w Rzymie (ok. r. 1780), wysłany tam przez kapitułę prowincjalną w charakterze agenta prowincji do załatwienia spraw w kurii generalnej zakonu. Z powierzonych zadań wywiązał się dobrze, co wpłynęło zdecydowanie na dalszą jego karierę w zakonie. Od 1793 r. do śmierci (1825) pełnił odpowiedzialne funkcje zarówno w Prowincji Ruskiej, w klasztorze lwowskim, jak i w zarządzie całego zakonu w Rzymie. Był najpierw definitorem Prowincji Ruskiej Bernardynów (1793–6), potem kustoszem autonomicznej kustodii lubelskiej (1797–9), kustoszem Prowincji Małopolskiej tzw. Zachodniej Galicji (1799–1806), prowincjałem zakonnej Prowincji Wschodniej i Zachodniej Galicji (1806–10), prowincjałem nowo wydzielonej tzw. Prowincji Galicyjskiej (1810–16), definitorem generalnym zakonu Braci Mniejszych (1816–25), administratorem parafii przyklasztornej Św. Andrzeja we Lwowie (1809–25), promotorem reaktywowanego przez siebie bractwa św. Michała i św. Anny (1820), a także gwardianem (kustoszem) klasztoru lwowskiego Bernardynów.

Jako prowincjał Prowincji Galicyjskiej Bernardynów R. zajął się restauracją kościoła i klasztoru Bernardynów we Lwowie, z przydzielonych przez władze miejskie pieniędzy. W ostatnich latach życia R., będąc administratorem parafii Św. Andrzeja we Lwowie i przełożonym tamtejszego klasztoru Bernardynów, dał się poznać jako kaznodzieja. Z tego okresu pochodzą jego Homilie na niedziele i święta całego roku oraz kazania i mowy przygodne, jak również druga seria tychże pod skróconym tytułem: Homilie na niedziele i święta całego roku i inne zbiory homiletyczne. Rękopisy zachowały się w Bibliotece Prowincji Bernardynów w Krakowie (sygn. 526/R, 527/R, 528/R, 529/R, 531/R, 532/R). R. zmarł 10 III 1825 we Lwowie.

 

Estreicher w. XIX; Słownik polskich pisarzy franciszkańskich, W. 1981 s. 403–4; – Błażkiewicz H., Szkoła franciszkańska, w: Dzieje teologii katol., L. 1975 II cz. 2 s. 298, 299, 302, 336; Golichowski N., Przed nową epoką, Kr. 1899 s. 183–4, 252; tenże, Upominek dla… zakonnej braci oo. Bernardynów, Lw. 1896 cz. 1 s. 35, cz. 2 s. 11; Grudziński K., Bernardyni 1772–1970, w: Zakony św. Franciszka w Polsce w latach 1772–1970, W. 1978 cz. 3 s. 25–6; Kantak K., Bernardyni polscy, Lw. 1933 II 523, 562; – Arch. Prow. Bernardynów w Kr.: rkp. M/2 (Kronika klasztoru oo. Bernardynów p. wezw. Nawrócenia św. Pawła w Lublinie, 1460–1859) s. 28–30, 32, 35, 43, 47, 52, 55, 61, 65, rkp. RGP-a-2 (Akta Prowincji Ruskiej i tzw. Galicyjskiej Bernardynów, 1637–1822) s. 131, rkp. RGP-e-37 (Akta personalne zakonników, 1770–1943) s. 59–78, rkp. RGP-e-47 (Akta personalne zakonników, 1771–1959) s. 1101–1108, rkp. RGP-k-61 (Teki C. Bogdalskiego) t. 44 k. 23, rkp. XXII-b-10 (Liber mortuorum Provinciae Galicianae… conventus Leopoliensis, 1465–1938) s. 69, rkp. XXII-c-1 (Kopiarz kurend prowincjałów galicyjskich zakonu Bernardynów, 1809–1822) s. 1, 1v., rkp. XXII-c-7 (Liber universalium… Parochiae s. Andreae [Bernardinorum] in suburbio Haliciensi Leopoli, 1792–1812) s. 107, rkp. XXII-f-12 (Incipiunt registra missarum…, 1806–1846) s. 21–29, rkp. XXII-f-17 (Wiadomość o mszach odprawionych… konwentu lwowskiego Bernardynów, 1815–1819) s. 1–183, rkp. XXII-f-20 s. 318, 343, 345, 349, 350, 351, 352, 356, rkp. XXII-h-4 s. 3, rkp. XXII-1-2 s. 245, 247–250, 279, 280, 281, 283, 286, 288–296, 551–554, 557–559, 564–568, rkp. XXII-1-3 (Akta dotyczące remontu, adaptacji… budynku klasztornego Bernardynów we Lwowie, 1807–1938) s. 1–105.

Wiesław Murawiec

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Fryderyk Franciszek Chopin

1810-02-22 - 1849-10-17
pianista
 

Stefan Witwicki

1801-09-13 - 1847-04-15
poeta
 

Teofil Wolicki h. Nabram

1768-10-20 - 1829-12-21
prymas Polski
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Simon Antoine L’Huillier

1750-04-27 - 1840-03-28
matematyk
 

Ksawery Jan Kaniewski

1805-08-10 - 1867-04-13
malarz
 

Gabriel Piotr Baudouin

1689-04-05 - 1768-02-10
misjonarz (CM)
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.