INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Franciszek Kołosowski  

 
 
1806 - 1872-12-21
Biogram został opublikowany w latach 1967-1968 w XIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kołosowski Jan Franciszek (1806–1872), powstaniec 1831 r., emigrant, współpracownik „Czasu”. Ur. w Krzywcach w pow. lidzkim, był synem urzędnika leśnictwa. Studiował na Uniw. Wil., skąd w r. 1830 wstąpił do 13 p. ułanów. Przeszedł do Prus z korpusem A. Giełguda, a stamtąd na początku 1832 r. udał się do Francji. Ukończył kurs buchalterii i pracował jako urzędnik na poczcie w Loches. Przez rok studiował medycynę w Montpellier, a później prawo w Poitiers. Tam zarabiał na życie jako nauczyciel, a następnie sekretarz profesora prawa. W r. 1842 otrzymał stopień magistra praw.

W r. 1832 w Besançon wstąpił do Komitetu Narodowego Polskiego, w l. 1833–4 był członkiem Tow. Demokr. Pol. w Coutances. Złożył podpis na akcie potępiającym politykę Czartoryskiego. W styczniu 1834 r. polscy emigranci w Coutances podali do mieszkańców adres w celu otrzymania petycji do Izby Deputowanych o zniesienie prawa wydanego 21 IV 1833 nie pozwalającego emigrantom na swobodny wybór miejsca zamieszkania, a nadającego ministrowi spraw wewnętrznych władzę umieszczania emigrantów w miejscowościach przeznaczonych na ich siedzibę. Za protest przeciw ograniczaniu wolności osobistej emigrantów wielu Polaków z Coutances otrzymało nakaz opuszczenia miasta, a K. opuszczenia Francji. Po cofnięciu nakazu K. na żądanie prefektury wystąpił z Tow. Demokr. Pol. Wówczas rozpoczęto w „Demokracie Polskim” ostro krytykować K-ego, wykorzystując przeciw niemu zarzut, że opuszczając Coutances zabrał pieniądze składkowe, zdeponowane przez francuskich republikanów. K. tłumaczył się z tego zarówno w prasie, jak i piśmie ulotnym Do Emigracji polskiej (Poitiers 22 XI 1841), nie podając jednak przyczyn wystąpienia z Tow. Demokr. Pol. W Paryżu wstąpił do Zjednoczenia Emigracji Paryskiej i wybrany został członkiem Komisji Korespondencyjnej (1839–40). W l. 1842–8 był redaktorem „Dziennika Narodowego” założonego w r. 1841 przez W. Platera, popierającego A. Czartoryskiego i A. Towiańskiego, w którym K. zwalczał ostro demokratów. W czasie pobytu w Paryżu opublikował broszury polityczne: Położenie obecne mieszkańców Polski. Ich powinność (Paryż 1845), Położenie sprawy w r. 1846. Głos Emigranta do członków sejmu polskiego (Paryż 1846), zwrócone przeciw Tow. Demokr. Pol. Pierwsza z nich charakteryzowała ujemnie stosunek Żydów i ludności innowierczej do Polski, co też powtórzył autor w innym artykule pt. O szkodliwości rzeczy obcych religii i narodowości („Dzien. Narod.” 1843 nr z 12 VIII).

W kwietniu 1848 r. wyjechał K. z Paryża do kraju, nie został jednak wpuszczony do Galicji i kilka miesięcy przebywał we Wrocławiu. We wrześniu 1848 r. przyjechał do Krakowa, gdzie zbliżył się do konserwatystów. Ogłosił wówczas rozprawkę napisaną w marcu 1848 r. pod wpływem wydarzeń rewolucyjnych, pt. Położenie obecne. Głos z Emigracji (Kr. 1848), mówiącą o konieczności tworzenia gwardii narodowych i uregulowania sprawy chłopskiej w Galicji przez szlachtę. K. był jednym z organizatorów i pracowników redakcji „Czasu” (przez okres 8 miesięcy 1848/9). W czasie przemarszu armii I. Paskiewicza na Węgry przez Kraków rozkazano K-emu udać się do Brna, skąd po kilku miesiącach wyjechał do W. Ks. Pozn. W l. 1850–1 przebywał przeważnie w Czerwonej Wsi w pow. kościańskim, w domu gen. D. Chłapowskiego, trudniąc się pracami literackimi, głównie tłumaczeniami z jęz. francuskiego. W r. 1851 otrzymał pozwolenie na powrót do Galicji za kaucją, którą złożyli za niego K. Wodzicki i A. Potocki. Osiadł w Brodach koło Kalwarii Zebrzydowskiej w pow. wadowickim, pisał artykuły do „Tygodnika Kościelnego”, „Przeglądu Powszechnego” i in. pism. Przypisywano mu (Estreicher) broszurę pt. „Moje stosunki z Towiańskim i Towiańszczykami” (Paryż 1856), której autorem był w rzeczywistości Józef Komierowski. W l. 1865–9 K. był sekretarzem Krakowskiego Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych, skąd w r. 1870 otrzymał emeryturę. Przeciw nie całkiem zgodnie ze statutem towarzystwa wypłacanej emeryturze protestował krakowski „Kraj”, a bronił K-ego J. I. Kraszewski w czasopiśmie „Tydzień Polityczny, Naukowy, Literacki i Artystyczny”. K. ociemniały, zmarł w stanie bezżennym w Brodach pod Kalwarią Zebrzydowską 21 XII 1872 r., pochowany na cmentarzu w Kalwarii Zebrzydowskiej.

 

Estreicher; W. Enc. Ilustr.; Tyrowicz M., Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832–1863, W. 1964; Lewak – Więckowska, Zbiory B. Rap. Katalog; Więckowska, Zbiory Batignolskie; – Duker A., The Catholic Centrists and the Jewish Problem in the Polish „Great Emigration”, w: Jubilee Volume N. M. Gelber, Tel-Aviv 1963 pp. VI–VII, XI; – Budzyński M., Wspomnienia z mojego życia, P. 1880 I 322; Kraszewski J. I., Listy do Adama i Joanny Miłaszewskich, rodziny Langie, Walerego Eliasza Radzikowskiego, Wr.–W.–Kr. 1966; Krosnowski, Almanach hist., 1837–8; Popiel P., Pamiętniki, Kr. 1927; Zawadzki W., Pamiętniki życia literackiego w Galicji, Wyd. A. Knot 1961; – „Czas” 1872 nr 295 s. 2; „Demokrata Pol.” (Poitiers) T. 2: 7 XI 1838 – 27 I 1840 s. 272, T. 3: 14 II 1840 – 21 V 1841 s. 15, 39; „Dzien. Narod.” (Paryż) R. 4: 1845 nr 236; Kalendarz pielgrzymstwa polskiego na r. 1840, Paryż 1840 s. 120; „Nowa Pol.” (Paryż) 1833 s. 110; „Noworocznik” (Paryż) R. 2: 1843 s. 208; – B. Jag.: rkp. 6510; B. PAN w Kr.: rkp. 1825, 2159 t. 8, 2164 t. 7, 2210 t. 6.

Irena Homola

 

 
 

Powiązane artykuły

 

Obrona Warszawy w 1831 r.

Powstańcy i cywile opanowali miasto już 30 listopada 1830 r. Namiestnik carski i garnizon rosyjski ewakuował się. Warszawa stała się centrum polityczno-administracyjnym i wojskowym powstania listopadowego,......
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Zygmunt Szczęsny Feliński

1822-11-01 - 1895-09-17
święty
 

Henryk Pillati

1832-01-19 - 1894-04-16
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Łukasz Jan Siestrzyński

1784-06-23 - 1824-05-02
lekarz
 

Szymon Adam Syrski

1829-10-24 - 1882-01-13
lekarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.