Radziwin (Clementides, Radivinus) Jan Klemens (zm. 1621), lekarz, burmistrz Starej Warszawy. Był synem zamożnego aptekarza i mieszczanina warszawskiego Klemensa z Radziwia (pow. gostyński) oraz Elżbiety Mirkówny. Ojciec R-a, posiadający od 1557 r. obywatelstwo Starej Warszawy, wszedł w poczet patrycjatu miejskiego, sprawując przez wiele lat różne godności miejskie, m. in. ławnika (1579–84), rajcy (1584–96) oraz szafarza rachunków miejskich (1584–6).
R. nauki początkowe pobierał w rodzinnym mieście, a następnie studiował we Włoszech, gdzie w r. 1595 wpisał się do metryki nacji polskiej na Uniwersytecie Padewskim. Studia w Padwie zakończył 17 V 1597 zdobyciem doktoratu filozofii i medycyny. Po powrocie do Warszawy czas jakiś zajęty był porządkowaniem spraw majątkowych, jakie wyniknęły po zgonie zmarłego kilka miesięcy wcześniej ojca (przed 2 II 1597). W r. 1598 objął w posiadanie rodzinną kamienicę położoną w Rynku Starego Miasta (nr 40/50) wraz z mieszczącą się w niej apteką wycenioną na 600 złp. W t. r. (21 VI) pojął za żonę Elżbietę, córkę chirurga królowej Anny Jagiellonki i ławnika warszawskiego, Hieronima Poznańczyka. Ślubu udzielił młodej parze kaznodzieja królewski Piotr Skarga, a świadkami byli star. warszawski Stanisław Zaliwski oraz burmistrz Starej Warszawy, aptekarz Mikołaj Mariani. Praktyce lekarskiej R-a, połączonej z jednoczesnym prowadzeniem apteki, towarzyszyła niemal od początku działalność w samorządzie miejskim, do którego drogę utorowały mu majątek, wykształcenie i rodzinne koneksje. W latach 1602–6 sprawował urząd ławnika, a w latach 1607–9 starszego ławnika, zastępując na tym stanowisku zmarłego teścia. Wybrany następnie do rady miejskiej, zasiadał w niej aż do zgonu. Wyrazem uznania i powagi jaką się cieszył był jego kilkakrotny wybór na burmistrza Starej Warszawy (1611, 1617, 1618), a także powierzenie mu funkcji syndyka klasztoru warszawskich bernardynów.
R. zgromadził bogaty księgozbiór, złożony z książek nabytych przez siebie, a także odziedziczonych po ojcu (dzieła Galena, Weckera, Brassavoli, Paracelsa, Falopiusa, Dioskoryda, Rajmunda Lullusa i in.) oraz teścia Hieronima Poznańczyka (m. in. tom z biblioteki króla Zygmunta Augusta, podarowany Poznańczykowi przez Annę Jagiellonkę – B. Uniw. Warsz.: Stare druki sygn. 28.5.4.22). Biblioteka ta uległa rozproszeniu; dochowały się w niej zaledwie pojedyncze egzemplarze (np. J. Marchesinus „Mammotrectus super Bibliam”, Strassburg 1487 – B. Jag.: Inc. 3092). W r. 1620 wytoczono R-owi proces o brak w kasie miejskiej sumy 800 złp., która winna była znaleźć się tam w okresie, kiedy R. jako rajca delegowany był do poboru tzw. groszowego piwnego. Mimo złożonych wyjaśnień, iż sam podatku nie pobierał, a jedynie chował do skarbca to, co przynosił mu poborca, musiał zwrócić miastu brakującą sumę. Znaczny uszczerbek finansowy, a przede wszystkim prestiżowy, jaki poniósł R. w tej sprawie odbił się być może również na jego zdrowiu, umarł bowiem parę miesięcy później, tj. w r. 1621.
R. był żonaty trzykrotnie. Po śmierci pierwszej żony wszedł w r. 1618 (30 VII) w ponowny związek małżeński z Dorotą, córką mieszczanina warszawskiego Jakuba Strzyża, a po jej rychłej śmierci, ożenił się z Reginą (córką nieznanego z imienia malarza wareckiego), która w r. 1623 wyszła za mąż za aptekarza Jana Dąbrowicza. Pozostawił syna z pierwszego małżeństwa – Wawrzyńca, który przeżył ojca zaledwie o kilka lat (zm. między 1623–1628 r.). Chorowity syn musiał już wcześniej dostarczać trosk rodzicom, skoro R. za jego uzdrowienie ofiarował (przed 1617 r.) do ołtarza bł. Władysława z Gielniowa w bernardyńskim kościele Św. Anny olbrzymiego wołu. Przyrodni brat R-a (z drugiego małżeństwa ojca z Katarzyną Drewnówną) Wojciech (urodzony 1596), wychowanek gdańskiego Gimnazjum Akademickiego (immatrykulacja w r. 1610), został w r. 1657 burmistrzem Starej Warszawy.
Giedroyć F., Źródła biograficzno-bibliograficzne do dziejów medycyny w dawnej Polsce. W. 1911; Kośmiński, Słown. lekarzów; – Giedroyć F., Apteka w Warszawie w pierwszej połowie XVII w., „Wiad. Farmaceutyczne” 1893 nr 24 s. 549–52; Kotula R., Właściciele rękopisów i starodruków zbiorów wielkopolskich Z. Czarneckiego mieszczących się obecnie w „Baworovianum” we Lwowie, Lw. 1929 nr 332; Murawiec W. F., Bernardyni warszawscy. Dzieje klasztoru św. Anny w Warszawie 1454–1864, Kr. 1973 s. 68; Sokół S., Historia chirurgii w Polsce, Wr. 1967; Swieżawski E. A., Wenda K., Materiały do dziejów farmacji w dawnej Polsce, W. 1882 z. 1 s. 46, 68, 100, 101, 102, 111–13, 122–3, 134–5, W. 1887 z. 3 s. 64, 71, 75, 105, 106; Wenda K., Nieco ze statystyki aptek w dawnej Polsce, „Wiad. Farmaceutyczne” 1926 nr 13 s. 255; – Arch. nacji pol. w uniw. padewskim, I; Lewicka-Kamińska A., Inkunabuły Biblioteki Jagiellońskiej, Kr. 1962 s. 258; Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, Oprac. Z. Nowak i P. Szafran, P. 1974 s. 84; Przywileje królewskiego miasta stołecznego Starej Warszawy 1376–1772, Wyd. T. Wierzbowski, W. 1913 s. 116–17 (tu rysunek gmerku, którym pieczętował się J. K. Radziwin); Źródła do dziejów Warszawy. Rejestry podatkowe i taryfy nieruchomości 1510–1770, W. 1963; – AGAD: Stara Warszawa rkp. 11 k. 46, 101–107v., 141–141v., rkp. 12 k. 16, 73, rkp. 15 k. 109v., 113v., 217, 243, 290, rkp. 16 k. 174v.–176v., rkp. 517 k. 114, rkp. 526 k. 167, 205, 206v., rkp. 537 k. 1, Warszawa-Ekonomiczne, rkp. 215 k.2, 148, rkp. 216 k. 131, 132, 132v., 133, rkp. 218 k. 113–119, rkp. 219 k. 139, 146v., rkp. 1223; Arch. Parafii Św. Jana Chrzciciela w W.: Liber baptisatorum z l. 1583–1601, s. 303, 340, Liber baptisatorum z l. 1602–15, s. 52, 104, 114, 129, 133, 141, 143, 172, 186, 198, 204, Liber baptisatorum z l. 1649–59, s. 102, 274, Liber copulatorum z l. 1583–1620, s. 60, 218, 235, 243, 246, 247, 264, 266, 279, 288; Arch. Parafii Św. Krzyża w W.: Liber matrimonialis z l. 1626–1657, s. 3.
Andrzej Sołtan