Szeparowicz Jan (1843–1882), lekarz chirurg we Lwowie.
Ur. 2 VIII w Kołodziejówce (obwód stanisławowski) na Podolu, był synem Pankracego (1804–1886), proboszcza greckokatolickiego w Kołodziejówce. Miał brata Oresta (1841–1880), absolwenta Wydz. Prawa UJ, adwokata w Stanisławowie.
Po ukończeniu gimnazjum w Stanisławowie podjął S. w r. 1862 studia na Wydz. Lekarskim UJ. W r. 1864 przeniósł się na uniw. w Wiedniu. Dn. 31 XII 1867 uzyskał tam stopień doktora medycyny, a w r.n. doktora chirurgii i magistra położnictwa. Po studiach pracował jako asystent L. Dittla na oddz. chirurgicznym szpitala w Wiedniu.
W październiku 1868 przeniósł się S. do Lwowa, gdzie został asystentem w Klinice Chirurgicznej Inst. Medyko-Chirurgicznego (do jego likwidacji w r. 1874). Równocześnie od 20 I 1871 pracował jako sekundariusz I Oddz. Chirurgii Szpitala Powszechnego Krajowego we Lwowie pod kierunkiem prymariusza (ordynatora) Józefa Molendzińskiego. Funkcję tę pełnił nadal w oddz. chirurgicznym powstałym 28 X 1874 z połączenia dwóch oddziałów chirurgicznych: klinicznego i szpitalnego. Przeprowadzoną przez siebie operację, opisał w artykule Nerwoból nerwu dolno szczękowego; operacja według Paraviciniego; wyzdrowienie („Przegl. Lek.” 1875 nr 1, toż po niemiecku w: „Wiener Medizinische Wochenschr.” 1875 nr 30), a r. 1877, również w „Przeglądzie Lekarskim” (nr 47–48), ogłosił Statystykę wycięcia nerwu dolno szczękowego według sposobu Paraviciniego; ocenę metody. Dokonał analizy wykonanych przez siebie zabiegów tracheotomii w przypadku dławca (Przyczynek do kazuistyki rozcięcia tchawicy, „Przegl. Lek.” 1875 nr 21–22, 24–26, Kazuistyka rozcięcia tchawicy w chorobach gruźliczych krtani i uwagi odpowiednie, tamże 1879 nr 14–15) oraz operacji wyłuszczenia «włókniaka mięsakowego» z wycięciem znacznej części otrzewnej (Obraz włókniaka lub też mięsaka wyciętego kobiecie 28-letniej, tamże 1876 nr 5 i Wielki włókniak mięsakowy w ścianie brzusznej; wyłuszczenie z wycięciem znacznej części otrzewnej; wyzdrowienie, tamże 1876 nr 10).
Po śmierci Molendzińskiego mianowany S. został 21 III 1875 zastępczo kierownikiem, a następnie 4 I 1876 nadetatowym (prowizorycznym) prymariuszem w Szpitalu Powszechnym Krajowym we Lwowie. Odtąd, ciesząc się opinią znakomitego chirurga, prowadził liczący sto łóżek, największy w Galicji oddział chirurgiczny. Większość operacji przeprowadzał sam. W tym okresie, głównie w „Przeglądzie Lekarskim”, pod wspólnym tytułem Przyczynki do kazuistyki chirurgicznej omawiał operacje krtani, tchawicy, czaszki i systemu nerwowego, prezentując także, a niekiedy krytykując znane mu przykłady z obcojęzycznej literatury medycznej. Ogłosił m.in.: Przypadek śmierci w narkozie – teoria narkozy i środki zaradcze (1877 nr 2–3, 5), Kazuistyka chirurgiczna czaszki i treści w niej zawartej (1877 nr 24–31, 40, 42, wyd. osobne, Kr. 1877), Kazuistyka chirurgiczna systemu nerwowego obwodowego, a) Mięsak nerwu środkowego (ner. medianus); wycięcie nowotworu wraz z tętnicą ramieniową i kawałkiem nerwu 10 cm długim bez następowego upośledzenia czucia (1877 nr 44). Artykuły publikował również w „Dwutygodniku Medycyny Publicznej”, m.in. Ropień śródczaszkowy (międzyoponowy) (R. 2: 1878 nr 1), i „Wiener Medizinische Wochenschrift”, m.in. Wiederbelebung von Kranken im Stadium der Zirkulations- und Respirationspause (1880 nr 21). Prace te zyskały mu uznanie w świecie medycznym. W r. 1881 został wybrany na zastępcę przewodniczącego lwowskiej Sekcji Tow. Lekarzy Galicyjskich. Dn. 8 X t.r. otrzymał nominację na stałego prymariusza Oddz. Chirurgicznego w Szpitalu Głównym we Lwowie. W r. 1882 ogłosił ostatnie prace: artykuł O inkarceracjach wewnętrznych („Przegl. Lek.” nr 21–22) oraz książkę Przyczynki do kazuistyki chirurgicznej (Kr.). Zmarł 10 IX 1882 w Wiedniu, został pochowany na cmentarzu greckokatolickim w Stanisławowie.
S. był żonaty; w r. 1884 wdowa ofiarowała jego książki lekarskie (130 dzieł w 200 tomach) bibliotece Tow. Lekarskiego Galicyjskiego we Lwowie.
Fot. w zbiorach specjalnych Gł. B. Lek., sygn. 9/3139; – Konopka, Pol. bibliogr. lek. XIX w.; Kośmiński, Słown. lekarzów; Słown. lek. pol. XIX w., I; – Hanecki M., Lekarze polscy – wychowankowie uniwersytetu wiedeńskiego. Cz. V, „Arch. Hist. i Filoz. Med.” 1986 nr 4 s. 504; Wojtkiewicz-Rok W., Dzieje Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1894–1918, Wr. 1992; Zarys dziejów chirurgii polskiej, Red. W. Noszczyk, W. 1989; – Szematyzmy Król. Galicji za l. 1869–82; – „Gaz. Lek.” 1882 nr 38 s. 785, nr 42 s. 849–51 (spis prac); „Przegl. Lek.” 1875 nr 2 s. 14, 1881 nr 6 s. 72, nr 40 s. 529–30, nr 42 s. 559, 1882 nr 37 s. 493, 502, 514, 1885 nr 1 s. 13; „Przegl. Polit., Społ. i Liter.” 1886 nr 196 (nekrolog ojca S-a); – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne: „Gaz. Tor.” 1882 nr 213, „Kłosy” 1883 nr 939 s. 411; – Arch. UJ: Rodowody uczniów Wydz. Lek. na r. akad. 1862/3; B. Nauk. PAU i PAN w Kr.: rkp. 6685 k. 73–4 (o nagrobkach S-a i brata).
Elżbieta Orman