INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Jan Szmurło      Jan Szmurło, wizerunek na podstawie fotografii.
Biogram został opublikowany w XLVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego w latach 2012-2013.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Szmurło Jan, pseud.: Dr Jan Sz., Jan Sz. (1867–1952), lekarz laryngolog, historyk medycyny, profesor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, Uniwersytetu Łódzkiego i Akademii Medycznej w Łodzi.

Ur. 5 VI w Miedznej (pow. węgrowski), był synem Juliana, pisarza gminnego, i Marianny z Zawadzkich.

Od r. 1881 uczył się S. w progimnazjum, a następnie w V Państw. Gimnazjum Męskim w Warszawie. Po zdaniu matury podjął w r. 1887 studia na Wydz. Lekarskim Uniw. Warsz. Był tam współzałożycielem powstałej w r. 1888 Bratniej Pomocy Studenckiej i w l. 1890–2 pełnił w niej funkcję przewodniczącego. Brał udział w pracach oświatowych tajnego Związku Młodzieży Polskiej «Zet». Od r. 1890 pełnił obowiązki asystenta w Katedrze Farmakologii i Receptury. Po otrzymaniu w r. 1892 dyplomu lekarza (nr 1795) cum eximia laude i pozwolenia na wykonywanie zawodu (11 II t.r.) podjął pracę w oddziale chorób piersiowych i gardlanych w Szpitalu Świętego Ducha w Warszawie; pod kierunkiem ordynatora Alfreda Sokołowskiego specjalizował się tam z laryngologii. Dodatkowo pracował w uniwersyteckim Zakł. Anatomii Patologicznej. Opublikował pierwsze prace, m.in. wspólnie z Sokołowskim Przyczynek do farmakologii i klinicznego zastosowania niektórych związków grupy aromatycznej. I. Piperidinacetobronzkatechina („Gaz. Lek.” R. 28: 1893 nr 24, 25), a samodzielnie Przypadek współistnienia raka i mięsaka krtani („Medycyna” T. 22: 1894 nr 31).

W r. 1894 został S. aresztowany w związku z tzw. kilińszczyzną – manifestacją, zorganizowaną 17 IV t.r. w Warszawie w stulecie insurekcji kościuszkowskiej. Więziony od września w X pawilonie warszawskiej Cytadeli, został poddany śledztwu, podczas którego wyszła na jaw jego nielegalna działalność oświatowa. Skazany 6 IV 1896 na pięć lat zesłania (wg niektórych opracowań na piętnaście lat) do gub. wołogodzkiej, udał się tam na własny koszt wraz z poślubioną w r. 1895 w kaplicy więziennej Michaliną z Michałowskich. Przebywał w miejscowości Solwyczegodsk, ale w r. 1897 objęto go amnestią i ze względu na stan zdrowia żony zezwolono na osiedlenie w Samarze. S. był tam lekarzem w szpitalu dla umysłowo chorych, a od r. 1901 ordynatorem oddziału chorób nosa, gardła i uszu w Szpitalu Gubernialnym Ziemskim. Równocześnie pracował jako lekarz Rosyjskiego Czerwonego Krzyża, lekarz gimnazjalny, konsultant Kolei Samarsko-Złotoustowskiej oraz wykładowca Samarskiej Szkoły Felczerskiej; prowadził też prywatną praktykę. Kilkakrotnie otrzymywał zezwolenie na dokształcanie się w klinikach laryngologicznych za granicą: u Bernarda Fraenkla i Alberta Jansena w Berlinie (1899, 1902), Pierre Sebileau i Marcela Emila Lermoyeza w Szpitalu St. Antoine w Paryżu (1902) oraz u Przemysława Pieniążka w Krakowie, Ottokara Chiariego i Adama Politzera w Wiedniu (1907). Publikował artykuły w czasopismach rosyjskich, a także krajowych, m.in. O klimatycznym znaczeniu stepów na południo-wschodzie Rosji oraz leczeniu kumysem („Gaz. Lek.” R. 39: 1904 nr 41, 42), O ropnicach pochodzenia usznego i o ich leczeniu („Med. i Kron. Lek.” R. 44: 1909 nr 19–22). Podczas wojny rosyjsko-japońskiej był od maja 1904 do sierpnia 1905 ordynatorem szpitala polowego samarskiego oddz. Czerwonego Krzyża w prow. usuryjskiej w Mandżurii. W r. 1908 zakończył pracę w Szpitalu Ziemskim i poświęcił się praktyce prywatnej oraz konsultacjom w szpitalach Miejskim i Kolejowym. Dla kolonii polskiej w Samarze wygłaszał odczyty w rocznice ważnych wydarzeń historycznych oraz organizował przedstawienia amatorskie; przyczynił się też do zakładania polskich szkół i biblioteki. Za pracę w Rosji otrzymał tytuły: radcy (13 IV 1909), królewskiego asesora (21 XII t.r.) oraz radcy dworu (21 III 1911).

Pod koniec r. 1911 wrócił S. do Warszawy. W l. 1912–15 był tu konsultantem i lekarzem ambulatoryjnym w zakresie laryngologii w Szpitalu Świętego Ducha; prowadząc prywatną praktykę laryngologiczną, leczył m.in. żonę Henryka Sienkiewicza, Marię. Współpracował z Polską Macierzą Szkolną i Warszawskim Tow. Higienicznym, a od r. 1912 był członkiem Tow. Lekarskiego Warszawskiego. Jako sekretarz i członek Rady Tow. Przeciwgruźliczego Warszawskiego wygłaszał odczyty o zapobieganiu gruźlicy i różnych aspektach tej choroby. Postulował wydawanie oryginalnych polskich podręczników medycyny, m.in. w artykule O potrzebach naszego piśmiennictwa lekarskiego („Gaz. Lek.” R. 49: 1914 nr 9). W l. 1914–15 wykładał dla lekarzy szkolnych na Wyższych Kursach Naukowych oraz przewodniczył sekcji higieny w Komitecie Obywatelskim m. Warszawy. Po zajęciu miasta przez Niemców został w r. 1915 naczelnym lekarzem tej sekcji w Magistracie Warszawy. Tworzył ambulatoria szkolne, w których jako pierwszy zatrudnił higienistki szkolne, wprowadził leczenie wad wymowy, organizował kolonie dla dzieci i założył Ligę Szkolną Przeciwgruźliczą. Był członkiem założycielem powstałego w r. 1916 Polskiego Tow. Medycyny Społecznej. Przedstawiał własne doświadczenia i wnioski w pracach dotyczących medycyny społecznej (W sprawie reorganizacji ambulatoriów przy szpitalach m. st. Warszawy w szczególności oraz pomocy ambulatoryjnej w ogóle, w: „Medycyna Społeczna”, W. 1917 I), higieny szkolnej (O organizacji opieki higieniczno-lekarskiej w szkołach początkowych m. st. Warszawy. Postulaty w sprawie opieki higieniczno-lekarskiej w miastach polskich w ogóle, w: „Pamiętnik II-go Zjazdu Higienistów Polskich”, W. 1918) oraz gruźlicy (Gruźlica krtani, gardła i nosa w świetle własnych spostrzeżeń, W. 1918). Publikował prace na temat metodyki nauczania higieny w szkole, m.in. Pogadanki z higieny w szkołach początkowych. Wskazówki dla lekarzy szkolnych i nauczycieli (W. 1918), a także był autorem kilku rozdziałów w pracy zbiorowej Higiena szkolna. Podręcznik dla kierowników szkół, nauczycieli i lekarzy szkolnych (W. 1921, wyd. 2, W. 1933). Jego kandydatura była w r. 1918 rozpatrywana przy obsadzaniu Katedry i Kliniki Laryngologii UJ. Wraz z Feliksem Erbrichem i Ludwikiem Guranowskim założył w r. 1921 Polskie Tow. Otolaryngologiczne.

W r. 1923 odszedł S. z pracy w Magistracie m. stoł. Warszawy i przeprowadził się do Wilna. Na USB jako profesor zwycz. objął Katedrę i zorganizował Klinikę Otolaryngologii. Przyczynił się do uznania otolaryngologii za przedmiot obowiązkowy i egzaminacyjny na studiach lekarskich. Wykładał diagnostykę i terapię chorób gardła, krtani, nosa i uszu oraz jako pierwszy w Polsce patologię mowy i głosu; uwzględniał w wykładach medycynę społeczną i etykę lekarską. Dbając o praktyczny aspekt zajęć, zorganizował muzeum z fantomami, preparatami anatomiczno-patologicznymi, fotografiami i tablicami. Dodatkowo prowadził wykłady na organizowanych przez Wydz. Lekarski kursach dokształcających dla lekarzy. W klinice utworzył oddział chorych na gruźlicę górnych dróg oddechowych oraz uruchomił pierwszą w Polsce poradnię foniatryczną, zajmującą się dziećmi po przeprowadzonych w wileńskich szkołach badaniach mowy. W r. akad. 1927/8 pełnił funkcję dziekana Wydz. Lekarskiego, a do r. 1935 był delegatem Rady Wydziału do Państw. Naczelnej Rady Zdrowia. Opublikował m.in. prace Stan obecny nauki o cuchnącym nieżycie nosa (ozaena geunina) i udział w pracach nad tym cierpieniem polskich rynologów („Przegl. Otolaryngologiczny” T. 1: 1924 z. 1), Zasadnicze zagadnienia z dziedziny gruźlicy krtani (tamże T. 1: 1924 z. 2) oraz Uwagi w sprawie wskazań leczniczych w przypadkach tzw. polipów nosowo-gardłowych albo włókniaków młodzieńczych („Pol. Gaz. Lek.” R. 4: 1925 nr 21). W r. 1926 wydał książkę Choroby nosa i jamy nosowogardłowej (Wil. 1926, wyd. 2, Wil. 1935), na podstawie której w r. 1927 uzyskał na Uniw. Pozn. stopień doktora medycyny; praca ta stała się pierwszą z czterech części podręcznika obejmującego wszystkie działy laryngologii: Choroby jamy ustnej, gardła i przełyku (Wil. 1930), Choroby krtani i tchawicy (Wil. 1931) oraz Choroby ucha (Wil. 1933). Od r. 1926 w sezonach letnich pracował dodatkowo w Ciechocinku jako kierownik Oddz. Wziewalniczego. Przewodniczył tam Komitetowi Lekarskich Kursów Wakacyjnych, na których wykładał, a w r. 1927 został prezesem Stow. Lekarzy Zdrojowych. Pod jego kierunkiem utworzono w r. 1931 w Ciechocinku emanatorium radowe.

W Wilnie działał S. w stowarzyszeniach i organizacjach lekarskich; był prezesem Polskiego Tow. Otolaryngologicznego (1925–6, 1938–9) i przewodniczącym jego sekcji wileńskiej (1924–36), a także członkiem powołanych przez Towarzystwo: Komitetu Narodowego do Walki z Ozeną i Komitetu Narodowego do Walki z Twardzielą. Wchodził w skład Collegium Otolaryngologicum Amicitiae Sacrum i Stałego Komitetu Międzynarodowych Zjazdów Otolaryngologicznych. Pełnił funkcję prezesa Wileńskiego Tow. Lekarskiego (1929–30). Był członkiem rady i sędzią Sądu Izby Lekarskiej Wileńsko-Nowogródzkiej oraz delegatem Stow. Lekarzy Polaków na Wileńszczyźnie do Naczelnej Izby Lekarskiej. Należał do wileńskich oddziałów: Związku Lekarzy Państwa Polskiego, Związku Lekarzy Słowiańskich w Polsce, Polskiego Tow. Higienicznego, Polskiego Tow. Eugenicznego i Tow. Przyrodników im. Kopernika. Ponadto był członkiem Tow. Przyjaciół Nauk w Wilnie oraz wileńskiego koła Miłośników Historii i Filozofii Medycyny i Nauk Przyrodniczych, a także wiceprzewodniczącym zarządu okręgu wileńskiego PCK. Należał do założycieli wydawanego od r. 1924 „Polskiego Przeglądu Otolaryngologicznego” i w l. 1930–6 był jego redaktorem naczelnym. Wchodził w skład komitetów redakcyjnych „Gruźlicy” (organu Polskiego Związku Przeciwgruźliczego), „Polskiej Gazety Lekarskiej” i „Wileńskiego Pamiętnika Lekarskiego”. Należał też do towarzystw lekarskich: Czechosłowackiego, Jugosłowiańskiego i Madryckiego oraz był członkiem korespondentem Francuskiego Tow. Otolaryngologicznego. Reprezentował polską laryngologię na zjazdach międzynarodowych, m.in. w Kopenhadze, Madrycie i Berlinie.

W r. 1935 przeszedł S. na emeryturę; otrzymał wówczas tytuł profesora honorowego USB. Nadal jednak pracował jako kierownik Seminarium Historii i Filozofii Medycyny oraz Propedeutyki Lekarskiej i przez rok prowadził wykłady z historii medycyny. W r. 1936 wrócił do Warszawy i podjął działalność w Izbie Lekarskiej Warszawsko-Białostockiej. Po śmierci w r. 1937 swego następcy na USB Tadeusza Wąsowskiego wrócił do Wilna i do r. 1938 ponownie kierował Kliniką Otolaryngologiczną. Dn. 24 XI 1937 został członkiem zwycz. Tow. Naukowego Warszawskiego, a 17 VI r.n., jako pierwszy laryngolog, członkiem korespondentem PAU. Publikował dalsze prace z laryngologii, m.in. cztery rozdziały (Zapalenie ust pryszczykowe, Pleśniawki, Anginy i Twardziel) w pracy zbiorowej Choroby zakaźne (W. 1937 I–II), książkę Nowotwory złośliwe krtani (W. 1938) oraz artykuł Choroby nosa, jamy ustnej, gardła, krtani i uszu („Nowoczesna encyklopedia zdrowia”, W. 1939 IV). Wypowiadał się też na temat uzdrowiska w Ciechocinku (Rozwój wskazań leczniczych Ciechocinka od początku jego istnienia jako miejscowości kuracyjnej aż do najnowszych czasów, w: „Pamiętnik X Lekarskiego Kursu Wakacyjnego w Ciechocinku”, W. 1938), higieny szkolnej (O czym trzeba wołać głośno, „Życie Młodych” R. 7/1: 1938 nr 3–4) oraz problemów gruźlicy, alkoholizmu i głuchoniemoty wśród dzieci (Opieka higieniczno-lekarska w szkołach powszechnych Warszawy a ośrodki zdrowia, „Warsz. Czas. Lek.” R. 16: 1939 nr 6–8). Współpracując od r. 1938 z Zakł. Histologii Uniw. Warsz., wykorzystywał nowe metody barwienia naczyń krwionośnych i dzięki temu odkrył ich istnienie w nabłonku wyścielającym krypty migdałków; opisał to w pracy Obecność naczyń krwionośnych w nabłonku migdałków podniebiennych i gardłowego („Spraw. z Posiedzeń Tow. Nauk. Warsz.” Wydz. IV T. 32: 1939, wyd. osobne, W. 1939).

Podczas oblężenia Warszawy we wrześniu 1939 pracował S. jako lekarz w punkcie sanitarnym i konsultant w Szpitalu Ujazdowskim. Pod okupacją niemiecką był lekarzem przychodni uczniowskiej Rady Głównej Opiekuńczej, konsultantem chorych na gruźlicę w Szpitalu Skarbowców oraz konsultantem laryngologicznym w Szpitalu Maltańskim. Wykładał laryngologię na Tajnym Uniw. Ziem Zachodnich. W powstaniu warszawskim 1944 r. był lekarzem w powstańczych szpitalach śródmiejskich (rejon ulic Chopina i Piusa XI), Szpitalu Urszulanek przy ul. Mokotowskiej oraz punkcie opatrunkowym batalionu «Gozdawa» przy ul. Chopina. Po zakończeniu walk pozostał z chorymi niebędącymi w stanie opuścić miasta i 24 XI 1944 został przez Niemców ewakuowany do szpitala w Piastowie.

Po wojnie zamieszkał S. w Łodzi, gdzie na Wydz. Lekarskim Uniw. Łódz. objął Katedrę Hist. Medycyny i Przysposobienia Lekarskiego i od października 1945 wykładał historię medycyny. W r. 1946 wszedł w skład Komisji Hist. Medycyny i Nauk Matematyczno-Przyrodniczych PAU. Opublikował podręczniki Propedeutyka lekarska (Ł. 1946) i Historia medycyny. Część I. Czasy starożytne (Ł. 1947–8) oraz inne prace poświęcone dziejom tego zawodu, m.in. Najważniejsze zadania historii medycyny w chwili obecnej („Spraw. PAU” T. 49: 1948 nr 8) i Rozwój historyczny nauki o raku („Pol. Tyg. Lek.” R. 3: 1948 nr 39–42). Z okazji 80-lecia urodzin S-y Uniw. Łódz. zorganizował 22 IV 1947 uroczystości połączone z otwarciem Kliniki Otolaryngologii. S-ę uczcił na specjalnym posiedzeniu 12 X t.r. pierwszy powojenny Zjazd Otolaryngologów Polskich; poświęcono mu też specjalny zeszyt „Otolaryngologii Polskiej” (1948 z. 1). S. od r. 1947 ponownie współpracował z uzdrowiskiem w Ciechocinku jako konsultant naukowy i kierownik inhalatorium Państw. Zakł. Zdrojowego. W r. 1949 został członkiem czynnym Łódzkiego Tow. Naukowego. Wchodził w skład komitetów redakcyjnych: „Otolaryngologii Polskiej”, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny oraz Historii Nauk Przyrodniczych” i „Polskiego Tygodnika Lekarskiego”. Po utworzeniu w r. 1950 łódzkiej Akad. Med. zlikwidowano Katedrę S-y i powierzono mu organizację Biblioteki Wydz. Lekarskiego, której kierownictwo objął w r. 1951. W tym okresie ogłosił ostatnie prace, m.in. Ciechocinek-Zdrój (W. 1950), Zdrojowiskowe metody wziewalniane w cierpieniach ogólnych, a zwłaszcza w chorobach górnego odcinka dróg oddechowych (W. 1950) i Pionierzy polskiej laryngologii („Pamiętnik XXI Zjazdu Otolaryngologów Polskich, Poznań 22–24 X 1950”, Red. A. Dobrzański, W. 1952). Ogółem opublikował ok. 190 prac naukowych, podręczników, rozdziałów w książkach oraz artykułów (w językach polskim, francuskim, rosyjskim i niemieckim). Do jego uczniów należeli m.in. laryngolodzy Tadeusz Chęciński, Czesław Czarnowski, Benedykt Dylewski, Alfred Laskiewicz, Tadeusz Wąsowski i historyk medycyny Józef Dziadek. S. zmarł 1 V 1952 w Łodzi, został pochowany w Warszawie na cmentarzu Powązkowskim (kw. 88 szereg 6). Był odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1933), Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Niepodległości, Honorową Odznaką PCK oraz medalami Srebrnym i Ciemnobrązowym Rosyjskiego Czerwonego Krzyża.

S. był dwukrotnie żonaty. W pierwszym małżeństwie z Michaliną z Michałowskich (zm. 1908 w Rosji), miał pięcioro dzieci: Stanisława (zm. w Rosji), Jana, Piotra, Zofię i Wandę. W zawartym 19 VI 1916 drugim małżeństwie z Marią Bolesławą Michalczewską 1.v. Skowrońską (1894–1934), śpiewaczką operową, występującą w Warszawie i Wilnie, miał córkę Marię, zamężną Tarnowską.

W 125. rocznicę utworzenia uzdrowiska w Ciechocinku władze miejskie nazwały w r. 1960 jedną z ulic imieniem S-y.

 

Fot. w Mater. Red. PSB; – Almanach lekarski na rok 1932, Lw. 1932 s. 289; Biogramy uczonych pol., cz. 6 z. 2 (fot.); Higieniści polscy, W. 2000 III 113–14 (fot.); Kurnatowski A., Profesorowie i docenci wydziałów medycznych Uniwersytetu Łódzkiego i Akademii Medycznej w Łodzi 1945–1964, Ł. 2003 (fot.); Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Nauka i uczeni na Ziemi Wileńskiej od XVI w. do 1945 r., Bydgoszcz 2010; Peretiatkowicz–Sobeski, Współcz. kultura pol.; Słown. pol. tow. nauk., I, II cz. 1–3; Słown. pseudonimów, IV; Słown. Teatru Pol. (dot. żony, Marii Bolesławy); Śródk a A., Uczeni polscy XIX–XX stulecia, W. 1988 IV (fot.); Urzędowy spis lekarzy uprawnionych do wykonywania praktyki lekarskiej oraz aptek w Rzeczypospolitej Polskiej, W. 1924/5 s. 330; Who’s Who in Central and East-Europe 1933/4, Zurich 1935; toż 1935/6, Zurich 1937; Wileński słownik biograficzny, Bydgoszcz 2002; – Bayer S., Służba zdrowia Warszawy w walce z okupantem 1939–1945, W. 1985 s. 283; Brożek K., Wydział Lekarski Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, „Annales Academiae Medicae Silesiensis” Vol. 38–39: 1999 s. 125–8, 132; XXV lat Akademii Medycznej w Łodzi, Ł. 1970 s. 131–2 (fot.), s. 336, 600; Dylewski B., Profesor dr med. Jan Szmurło, „Pol. Tyg. Lek.” R. 2: 1947 nr 37–39 s. 1049–51 (fot.); tenże, Profesor dr med. Jan Szmurło i jego działalność pedagogiczna i naukowa, „Otolaryngologia Pol.” R. 2: 1948 nr 1 s. 3–9 (fot.); Dzieje nauczania medycyny i farmacji w Warszawie (1789–1950), W. 1990; Hasik J., Juszczyk J., Dzieje Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego i Akademii Medycznej (1919–1979), P. 1979; Kierzek A., Jan Szmurło (1867–1952) – współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Otolaryngologicznego, jego działalność zawodowa i naukowa do 1938 r., „Otolaryngologia Pol.” T. 48: 1994 nr 2 s. 209–15 (fot.); tenże, Otolaryngolodzy warszawscy w XIX wieku, Wr. 1998 (fot.); Paciorkiewicz M., Profesor Jan Szmurło, „Med. Dydaktyka. Wych.” T. 13: 1981 nr 3 s. 247–54 (fot.); Tajne nauczanie medycyny i farmacji w latach 1939–1945, Red. A. Dawidowicz, W. 1977; ZET w walce o niepodległość i budowę państwa. Szkice i wspomnienia, W. 1996; Złota księga Korpusu Sanitarnego Polskiego 1797–1918, Oprac. L. Zembrzuski, W. 1927 s. 195; – Rocznik lekarski RP 1933/4, W. 1933; toż 1936, W. 1936; toż 1938, W. 1938; toż 1948, W. 1949; Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności 1938/9, Kr. 1945 s. XLV–L (częściowa bibliogr. prac); Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, W. 1938–45 [1954] R. 31–8 s. 142–6 (częściowa bibliogr. prac); – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne: „Otolaryngologia Pol.” R. 8: 1954 nr 1 s. 87–92 (B. Dylewski, częściowa bibliogr. prac, fot.), „Życie Warszawy” 1952 nr 109; – Arch. Uniw. Med. w Ł.: Teczka personalna; B. Jag.: Zbiory Specjalne, L. Guranowski, Słownik lekarzy polskich; Gł. B. Lek.: Zbiory Specjalne, zespół Izba Lek. Warsz.-Białostocka (teczka personalna), M. Tarnowska, życiorys S-y.

Krzysztof Brożek

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

powstanie warszawskie 1944, małżeństwa - 2 (osób zm. 1951-1975), Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Wilnie, Polska Akademia Umiejętności, dzieci - 6 (w tym 3 synów), radcostwo dworu rosyjskiego, publikacje medyczne, Uniwersytet w Wilnie, Polski Czerwony Krzyż, Szpital Św. Ducha w Warszawie, wyjazdy naukowe zagraniczne, tworzenie klinik, Towarzystwo Lekarskie Warszawskie, Związek Lekarzy Państwa Polskiego, więzienie w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej, NIEPODLEGŁA medycyna, Związek Młodzieży Polskiej "Zet", Rada Główna Opiekuńcza, Akademia Medyczna w Łodzi, uniwersytet w Łodzi, Warszawskie Towarzystwo Przeciwgruźlicze, walka z gruźlicą, organizacja studencka "Bratnia Pomoc", Łódzkie Towarzystwo Naukowe, podręczniki medyczne, Polskie Towarzystwo Eugeniczne, historia medycyny, Wydział Lekarski UW, praktyka lekarska w Warszawie, uniwersytet w Wilnie II RP, Order Odrodzenia Polski (II RP, krzyż kawalerski), Złoty Krzyż Zasługi II RP, wojna rosyjsko- japońska 1904, Warszawskie Towarzystwo Naukowe, gimnazjum w Warszawie XIX w., areszt rosyjski XIX w., Medal Niepodległości, działalność oświatowa w zaborze rosyjskim, ojciec - pisarz gminny, specjalizacja laryngologiczna, praca w szpitalu psychiatrycznym, kierowanie szpitalem polowym, wykłady na Wyższych Kursach Naukowych, medycyna społeczna, higiena szkolna, leczenie chorób gardła, uzdrowisko w Ciechocinku, Polskie Towarzystwo Otolaryngologiczne, Wileńskie Towarzystwo Lekarskie, wykłady na tajnym uniwersytecie, służba zdrowia w powstaniu warszawskim, służba zdrowia w czasie II wojny światowej, służba zdrowia w czasie I wojny światowej, żona - śpiewaczka operowa, okupacja niemiecka 1939-45, okres wojen światowych, Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika, patroni ulic, doktorat medycyny, Zakład Anatomii Patologicznej, Cmentarz Powązkowski w Warszawie - zm. 1951-1975, asystentura na Uniwersytecie Warszawskim, profesura zwyczajna Uniwersytetu Wileńskiego
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Chmura tagów

 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Zula Pogorzelska

około 1896 - 1936-02-10
aktorka teatralna
 

Henryk Borowski

1910-02-14 - 1991-11-13
aktor teatralny
 

Michał Grocholski

1891-10-17 - 1924-01-18
rotmistrz ułanów
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Piotr Stefan Seifman

1823-03-01 - 1903-01-23
lekarz weterynarii
 

Stefan Dziewulski

1876 - 1941-03-10
prawnik
 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.