INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Teofil Sikorski h. Cietrzew  

 
 
brak danych - 1740
Biogram został opublikowany w latach 1996-1997 w XXXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sikorski Jan Teofil h. Cietrzew (zm. 1740), pisarz grodzki pomorski, poseł na sejmy. Pochodził z niezbyt zamożnej rodziny osiadłej w Prusach Królewskich. Był synem Jana Adama (Adama?) i Urszuli z Czarnołęckich (zm. po 1740).

Po r. 1715 (przed 7 XI 1719) został S. burgrabią grodzkim pomorskim u boku woj. Jana Ignacego Działyńskiego. We wrześniu 1720 zasiadał w komisji rozstrzygającej spór o granice między starostwem skarszewskim (trzymanym przez J. I. Działyńskiego) a sąsiednimi dobrami szlacheckimi Sławkowo. W r. 1723 był deputatem, zapewne z woj. pomorskiego, do Trybunału Kor. Tuż przed 7 IV 1726 nowy woj. pomorski Piotr Jan Czapski powierzył mu urząd pisarza grodzkiego pomorskiego; odtąd stał się S. jednym z jego najbliższych współpracowników. Na sejm 1730 r. posłował S. z pow. tczewskiego (woj. pomorskie). Podczas obrad sejmu sprzeciwił się 2 X t.r. elekcji marszałka, chcąc w ten sposób zaprotestować przeciw dekretowi Trybunału Skarbowego radomskiego z r. 1725, skazującemu P. J. Czapskiego na karę 1 tys. grzywien za wstrzymanie się z płaceniem podatku na piechotę łanową. Wobec nalegań innych posłów protest swój wycofał.

W bezkrólewiu w r. 1733 po śmierci Augusta II wraz z P. J. Czapskim aktywnie działał S. na rzecz kandydatury Stanisława Leszczyńskiego. Dn. 29 III 1733 wybrano go na sejmiku generalnym w Malborku na sędziego kapturowego pow. mirachowskiego oraz na posła na sejm konwokacyjny z pow. tczewskiego. Podczas konwokacji bronił 27 IV posłów dysydenckich z Prus Królewskich, których usunięto z izby poselskiej. Wszedł w skład powołanej przez sejm rady przy prymasie Teodorze Potockim. Złożył wymaganą przysięgę na uchwalone na konwokacji wykluczenie cudzoziemca od tronu polskiego. Był kandydatem obozu stanisławowskiego na marszałka sejmiku przedelekcyjnego woj. pomorskiego z 16 VII 1733, podczas wyborów na tę funkcję doszło jednak do zerwania obrad. Na sejmiku generalnym w Grudziądzu z 20 VII t.r., podczas którego zawiązano konfederację, podpisał S. jej uchwały zobowiązując się poprzeć «Piasta». Jako reprezentant woj. pomorskiego uczestniczył w sejmie elekcyjnym i oddał głos na Stanisława Leszczyńskiego. Był członkiem komisji układającej pakta konwenta i zabiegał o umieszczenie w nich punktów gwarantujących prawa Prus Królewskich i przywileje wielkich miast pruskich, za co otrzymał od gdańszczan 50 dukatów. Jako konsyliarz z woj. pomorskiego, wszedł do rady prostanisławowskiej konfederacji grudziądzkiej utworzonej 24 XI t.r. Najprawdopodobniej już od stycznia 1734 wraz z P. J. Czapskim przebywał u boku króla Stanisława w Gdańsku, oblężonym przez wojska rosyjskie i saskie. Po kapitulacji miasta uznał Augusta III i 30 VII wziął udział w naradzie senatorów i urzędników Prus Królewskich odbytej w jego obecności w Oliwie. Na sejmiku generalnym w Grudziądzu 2 IX wybrano S-ego jako delegata z woj. chełmińskiego w skład deputacji, która miała udać się do Warszawy do Augusta III. Tymczasem jednak S. wyjechał do rezydującego w Królewcu Stanisława Leszczyńskiego i pozostał tam do początków r. 1736. Po zgonie woj. pomorskiego P. J. Czapskiego i nominacji na ten urząd 8 VII 1737 saskiego stronnika Jakuba Narzymskiego, S. zachował swe stanowisko pisarza grodzkiego. Współpracował też z nowym wojewodą i wraz z nim zasiadał w maju 1740 w Trybunale Skarbowym w Radomiu jako komisarz z woj. pomorskiego.

Po ojcu odziedziczył S. Wyczechowo (z 2 pustkowiami) w pow. tczewskim. Dzięki przychylności P. J. Czapskiego dostał 27 VI 1732 na okres 40 lat osady Nową Wieś, Kamelę i Egertową Hutę przynależne do star. skarszewskiego, 11 VII 1740 podczas pobytu w Gdańsku scedował je na swą siostrę Mariannę i jej męża Jakuba Lewińskiego. Trzymał ponadto królewszczyznę Nynkowy (w woj. pomorskim), która po jego zgonie została nadana Ignacemu Łebińskiemu, pod warunkiem wypłacenia sukcesorom S-ego 24 tys. złp. W testamencie sporządzonym w Warszawie 14 VI 1740 zapisał S. wszystko swemu żyjącemu rodzeństwu: kanonikowi włocławskiemu i oficjałowi gdańskiemu Piotrowi Pawłowi (ok. 1700–1761), siostrze Mariannie Lewińskiej oraz dzieciom zmarłego brata Bogusława, stolnika bracławskiego, pod warunkiem spłacenia swoich długów. Zalecił ponadto zmniejszyć o połowę wymiar czynszu płaconego przez chłopów zamieszkałych w trzymanych przez siebie królewszczyznach (przez okres 2 lat). S. zmarł 21 IX 1740.

S. był żonaty (zapewne po r. 1735) z wojewodzianką pomorską Teresą z Działyńskich, rozwiedzioną z woj. inflanckim Franciszkiem Szembekiem. Nie pozostawił potomstwa.

 

Zedler J. H., Grosses Vollständiges Universal-Lexicon, Leipzig–Halle 1743 XXXVII szp. 1237, XXXVIII szp. 16 (jako Skorsky); Niesiecki; Żychliński, XXIX 68, 71–5 (testament S-ego); Urzędnicy, V z. 2; – Achremczyk S., Konfederacja grudziądzka szlachty Prus Królewskich 1733–1734, ,,Zap. Hist.” T. 48: 1983 z. 1–2 s. 115, 127 (błędnie jako Teodor); tenże, Obóz stanisławowski w Prusach Królewskich w latach 1733–1736, „Roczn. Gdań.” T. 46: 1986 z. 1 s. 131; tenże, Reprezentacja stanowa Prus Królewskich w latach 1696–1772, Olsztyn 1981; Bär M., Der Adel und der adlige Grundbesitz in Polnisch Preussen, Leipzig 1911, nr 1507; Dygdała J., Adam Stanisław Grabowski (1698–1766), Olsztyn 1994; Treichel A., Grenzstreit von 1720 zwischen Schlawken, Eggershütte und Starkhütte, Kr. Karthaus, „Zeitschr. des hist. Vereins für den Reg.-Bezirk Marienwerder” Bd. 43: 1904 s. 34; – Korespondencja Józefa Andrzeja Załuskiego 1724–1736, Wr. 1967; Kronika benedyktynek grudziądzkich, Wyd. W. Szołdrski, Pelplin 1935; Lengnich, Gesch. d. preuss. Lande, IX 386–7; Teka Podoskiego, IV 3–4; Vol. leg., VI 595, 617; – AGAD: Metryka Kor. Sigillata, t. 22 s. 191, t. 25 s. 179; AP w Gd.: rkp. 300, 27/112 s. 610, rkp. 300, 29/215 k. 284, rkp. 300, 29/216 k. 117, 125, 181; AP w Tor.: Katalog II, t. 3354 s. 319, dz. VII t. 49 k. 197, 398, t. 51 k. 9, 79, t. 3354 s. 319.

Jerzy Dygdała

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.