INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jarosz Jan Mackiewicz h. Pobóg  

 
 
Biogram został opublikowany w 1974 r. w XIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Mackiewicz Jarosz Jan h. Pobóg (1672 – ok. 1732), podczaszy miński, poseł sejmowy i działacz kalwiński. Był synem Krzysztofa, w l. ok. 1686–1702 miecznika smoleńskiego, i Teofili z Cedrowskich, córki pamiętnikarza Jana Cedrowskiego (zob.). Braćmi M-a byli: Hrehory (1679–1752), podczaszy miński od r. 1733, stronnik Augusta III, i Krzysztof (ur. 1682), miecznik i rotmistrz miński w r. 1710, a podczaszy mścisławski w l. 1715–25. Ur. 13 XII, ochrzczony został M. dopiero 3 III 1675 w zborze kalwińskim w Żupranach. Podpisał elekcję Augusta II w r. 1697, przy czym przypisano mu, zapewne omyłkowo, tytuł podczaszego połockiego. W r. 1698 został porucznikiem chorągwi pospolitego ruszenia mińskiego, dowodzonej przez jego ojca Krzysztofa, która wyruszyła pod Ławno przeciwko Sapiehom. W r. 1700 został deputatem mińskim na Trybunał Główny W. Ks. Lit. zwołany na r. 1701. W wyprawie przeciwko Sapiehom w r. 1700 i bitwie olkienickiej wziął udział już jako strażnik miński. Po śmierci ojca odziedziczył dobra Duszczyce położone koło Radoszkowicz w woj. mińskim i obowiązek opieki nad zborem kalwińskim w pobliskim Lebiedziewie. Zarządzał również częścią dóbr neuburskich; od r. 1713 był administratorem dóbr Newel.

Nadal związany z obozem antysapieżyńskim, w toku wojny północnej dowodził M. jako rotmistrz jedną z chorągwi pospolitego ruszenia szlachty mińskiej walczącej w szeregach konfederacji sandomierskiej ze stronnikami Stanisława Leszczyńskiego. Wówczas to Krzysztof Zawisza, starosta miński, stronnik Sapiehów, otrzymał od Leszczyńskiego kaduk na jego dobra. Dn. 7 I 1710 M. obrany posłem mińskim na Walną Radę Warszawską, 8 III t. R. został członkiem deputacji do kalkulacji skarbu W. Ks. Lit. W kwietniu t. R. wziął udział w naradzie posłów dysydenckich w Warszawie zastanawiających się nad sposobami obrony praw politycznych dysydentów polskich. W r. 1712 posłował na sejm z woj. mińskiego nadal jako strażnik miński. W maju 1712 został podczaszym mińskim. W trudnej po sejmie 1717 r. dla dysydentów sytuacji objął M. po Michale Wołku, chorążym starodubowskim, odpowiedzialną funkcję generalnego aktora zborów ewangelickich W. Ks. Lit. Był jednym z organizatorów generalnego synodu w Gdańsku, który 27 II 1719 odnowił zgodę sandomierską między kalwinami i luteranami, a 19 VI t. R. podpisał w Kiejdanach, jako generalny aktor zborów lit., akt zjednoczenia obu Kościołów. Dn. 30 VIII 1728 uczestniczył w zjeździe generalnym dysydentów w Gdańsku. Zwalczał wszelkimi dostępnymi środkami legalnymi szerzące się bezprawie i nadużycia duchowieństwa katolickiego w stosunku do zborów protestanckich. Zmarł przed 1 II 1733.

M. był dwukrotnie żonaty. Ok. r. 1711 utracił pierwszą żonę Katarzynę ze Szretterów, córkę skarbnika lit. (poślubioną w r. 1700), i ożenił się z Zofią nieznanego nazwiska. Pozostawił z pierwszej żony dwie córki: Teofilę, za Michałem Galińskim, i Annę, za Mikołajem Gintowtem Dziewiałtowskim, podczaszym wiłkomirskim. Z drugiej żony pozostawił syna Hrehorego, starostę kołaczewskiego, i córkę Zofię, za Bogusławem Mnińskim, podczaszym zakroczymskim.

 

Boniecki, XVI 230, 233 (mylnie podany herb); Uruski; – Konarski S., Szlachta kalwińska w Polsce, W. 1936 s. 74, 79, 182–3, 291 (tworzy z Jarosza Jana M-a dwie postaci); Łukaszewicz J., Dzieje Kościoła wyznania helweckiego w Litwie, P. 1842–3, I 313, 345, 371; – Acta Stanów W. X. Lit. na pospolite ruszenie… między Ławnem a Puzewiczami A. D. 1698 Dnia 21 Decembris, Wil. 1699; Diariusz Walnej Rady Warszawskiej z r. 1710, Wyd. R. Mienicki, Wil. 1928 s. 70, 298, 302, 307; Elektorów poczet, Wyd. O. Pietruski, Lw. 1845 s. 206; Pamiętnik Jana Cedrowskiego, w: Dwa pamiętniki z XVII wieku, Wyd. A. Przyboś, Wr.–Kr. 1954 s. 15; Vol. Leg., VI fol. 101; Zawisza K., Pamiętniki, Wyd. J. Bartoszewicz, W. 1862 s. 300; – AGAD: Sumariusz Metryki Lit. Ks. Zap. 157 fol. 18 i 28 (regest nominacji na podczaszostwo mińskie), Arch. Radziwiłłów dz. V teka 191 nr 9053 (8 listów oryginalnych z l. 1704–32).

Tadeusz Wasilewski

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.