INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Jerzy Edward Schnayder      Jerzy Schnayder, wizerunek na podstawie fotografii prasowej.

Jerzy Edward Schnayder  

 
 
Biogram został opublikowany w 1994 r. w XXXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Schnayder Jerzy Edward (1891–1974), filolog klasyczny, profesor Uniw. Łódz. i Uniw. Wrocł. Ur. 6 VIII w Krzeszowicach koło Krakowa, był synem Edwarda, sędziego, i Felicji z Krzyszkowskich.

W r. 1910 S. ukończył krakowskie Gimnazjum św. Jacka. W l. 1910–14 studiował filologię klasyczną na Wydz. Filozoficznym UJ. Przez jakiś czas był prezesem Kółka Filologicznego. W r. 1916 złożył egzamin nauczycielski i t.r. podjął pracę w gimnazjum w Jarosławiu, uczył w nim do r. 1921. Dn. 2 IV 1918 uzyskał na UJ doktorat filozofii na podstawie pisanej pod kierunkiem Leona Sternbacha pracy De rerum natura apud tragicos Graecos descripta (nie opublikowana). Pod koniec r. 1921 został mianowany stałym nauczycielem w I Państwowym Gimnazjum Żeńskim im. Królowej Wandy w Krakowie, a od r. 1926 do 1939 uczył w tamtejszym Gimnazjum im. Bartłomieja Nowodworskiego i ok. r. 1930 także w Prywatnym Gimnazjum Żeńskim im. Heleny Kaplińskiej. Równocześnie od r. 1924 pracował jako lektor języka greckiego na UJ. Debiutował rozprawką De regionum descriptionibus Horatianis drukowaną w „Charisteria Casimiro de Morawski…” (Kr. 1922). W r. 1927 został współpracownikiem Komisji Filologicznej PAU, a w r. 1934 członkiem ministerialnej komisji oceny podręczników filologii klasycznej. W r. 1936/37 obok lektoratu objął na UJ, w zastępstwie prof. Gustawa Przychockiego, prowadzenie proseminarium greckiego. W r. 1939 na kilka tygodni przed wybuchem wojny habilitował się w UJ na podstawie pracy De Heraclidis descriptione urbium Graecarum (Kr. 1939).

Lata okupacji niemieckiej, 1939–45, przeżył S. w Krakowie. Od grudnia 1939 brał udział w tajnym nauczaniu łaciny i greki na kompletach i lekcjach prywatnych. Od 20 I 1940 do 19 II 1941 pracował równocześnie w Polskim Czerwonym Krzyżu w Krakowie; od marca 1942 był nauczycielem w polskiej szkole handlowej męskiej. Od lutego 1944 podjął pracę w tajnym uniwersytecie, prowadząc kurs języka greckiego i wykłady z literatury greckiej, a od września również proseminarium greckie.

Po wyzwoleniu w r. 1945 S. wrócił początkowo do pracy w I Gimnazjum im. B. Nowodworskiego w Krakowie, po czym od 1 X 1946 dojeżdżał do nowo powstałego Uniw. Łódz. Dn. 1 I 1953 został kierownikiem Katedry Filologii Klasycznej Uniw. Łódz. Po likwidacji tego kierunku w Łodzi, przeniósł się 1 X 1953 na Uniw. Wrocł., jako samodzielny pracownik naukowy przy Katedrze Latynistyki. Od 1 X 1954 kierował równolegle studiami eksternistycznymi na Wydz. Filologicznym. Dn. 1 X 1956 został mianowany profesorem zwycz. Uniw. Wrocł. W r. 1961 przeszedł na emeryturę. Był członkiem Polskiego Tow. Filologicznego, Łódzkiego Tow. Naukowego, Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej PAN.

S. był autorem ponad stu prac, drukowanych w języku łacińskim (ich zalety stylistyczne często były podnoszone przez recenzentów), publikował je przeważnie w „Eos” i wydawnictwach PAU. W języku polskim ogłaszał artykuły w „Meandrze”. Autorytet międzynarodowy zyskał badaniami nad grecką periegezą (opisem podróży), gatunkiem literackim, którego autonomiczność, genezę i rozwój przedstawił w pionierskiej pracy De periegetarum Graecorum reliquis (Ł. 1950). Uzupełnił te badania dysertacją De itinerariis poematis Romanorum (Ł. 1953), gdzie omawiał poetyckie opisy podróży w literaturze rzymskiej, ukazując w nich zarówno wpływy greckie, jak i cechy swoiste. Drugim tematem badań S-a stała się twórczość Teofrasta (m.in. Soziologisches in den Werken des Theophrastos, „Eos” 1962, Studia nad Teofrastem, „Archeologia” 1964). Wraz z Danielą Gromską S. przełożył jego „Pisma filozoficzne i wybrane pisma przyrodnicze” (W. 1963, „Pism wybranych” tom I). W serii «Biblioteka Narodowa» ukazały się w jego opracowaniu: „Antologia listu antycznego” (1959) i „Wybór pism” Ksenofonta (1966). Spośród innych jego prac naukowych należy wymienić rozprawę De Verrinarum narrationibus quasi scaenae aptis (Wr. 1961), w której zanalizował nierozpatrywany dotychczas kunszt Cycerona w dramatyzacji narracyjnych części jego przemówień. S. zmarł 27 VII 1974 w Krakowie, został pochowany na cmentarzu Salwatorskim.

W zawartym 16 VIII 1925 w Stęszewie koło Poznania małżeństwie z Felicją Teresą z Kęszyckich (zm. 1986), historyczką i pedagogiem, miał S. syna Edwarda (ur. 1926), geografa, pracownika B. Jag., i córkę Janinę (ur. 1928), farmaceutkę, zamężną Smorawińską.

 

Pol. Bibliogr. Liter. za l. 1944/5 i n.; – Baranowski B., Baranowski K., Pierwsze lata Uniwersytetu Łódzkiego (1945–1949), Ł. 1985 s. 97; ciż, Trudne lata Uniwersytetu Łódzkiego (1949–56), Ł. 1990 s. 68; Chrobaczyński J., Nauczyciele w okupowanym Krakowie 1939–45, Kr. 1989; Krokowski J., Jerzy Schnayder, „Eos” R. 52: 1962 z. 1 s. 5–16 (fot., bibliogr. prac S-a do r. 1962); Księga pamiątkowa poświęcona zjazdowi jubileuszowemu z okazji 50-lecia istnienia Gimnazjum I w Jarosławiu, Jarosław 1934 s. 61–2; Łanowski J., Jerzy Schnayder, „Eos” R. 64: 1976 z. 1 s. 121–31 (kompletna bibliogr. prac S-a od r. 1962 z uzupełnieniem przez syna Edwarda bibliografii zestawionej przez J. Krokowskiego, uwzględniająca również prace nieopublikowane); Wydział Filologiczny UJ. Historia katedr, Kr. 1964; – XXXII–XXXIV Sprawozdanie Dyrekcji C.K. Gimnazjum w Jarosławiu za r. szk. 1917–21, Jarosław 1917–21; – „Dzien. Pol.” 1986 s. 266 (nekrolog żony S-a); – Informacje syna S-a Edwarda.

Kazimierz Korus

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.