INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jerzy Myszkowski h. Jastrzębiec  

 
 
Biogram został opublikowany w 1977 r. w XXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Myszkowski Jerzy h. Jastrzębiec (ok. 1480–1543), kanclerz arcbpa Jana Łaskiego, archidiakon krakowski i kanclerz bpa krakowskiego Piotra Tomickiego. Był synem Mikołaja z Przeciszowa, zwanego młodszym, i nie znanej bliżej Anny, bratem stryjecznym Wawrzyńca (zob.), Marcina (zob.) i Stanisława, kasztelana międzyrzeckiego (zob.). W półr. zim. 1499 zapisał się na Uniw. Krak. i w r. 1501 został promowany na bakałarza. Naukę kontynuował za granicą, studiował na uniwersytecie prawników w Padwie (wzmiankowany w r. 1507) i prawdopodobnie tam otrzymał stopień doktora obojga praw. Po powrocie do kraju dostał z kolacji i prowizji prymasa Jana Łaskiego probostwo w Godzianowie koło Skierniewic. Dn. 25 X 1517 wszedł do kapituły gnieźnieńskiej jako kanonik, także za sprawą Łaskiego, który darzył go dużymi względami i zaopatrywał w dodatkowe beneficja (w r. 1518 probostwo w Tuszynie). Na sejmie piotrkowskim 1519 r. został M. powołany do komisji, która pod przewodnictwem woj. lubelskiego Andrzeja Tęczyńskiego miała dokonać kodyfikacji praw i ujednolicenia procesu sądowego. W l. 1520 i 1521 był delegatem kapituły gnieźnieńskiej na synody prowincjonalne w Piotrkowie i w Łęczycy, a także na synod prowincjonalny łęczycki 1523 r. Na tym ostatnim powierzono mu (wspólnie z Janem Chojeńskim) zebranie ustaw synodalnych, które w r. 1527 ogłosił drukiem Łaski. Mianowany (ok. r. 1522) przez Łaskiego kanclerzem, stał się M. jednym z jego najbliższych współpracowników nie tylko w działalności kościelnej, ale i politycznej. W r. 1525 był w Rzymie, wysłany przez prymasa (w porozumieniu z Zygmuntem I i Boną) z gratulacjami dla wybranego na papieża Klemensa VII oraz w celu przedłożenia mu relacji o stanie Kościoła w Polsce i prośby o zwołanie soboru powszechnego. Miał on nadto upoważnienie do rozmów dotyczących aktualnych problemów polityki państwowej, m. in. w sprawie pokoju z Albrechtem, zapewne miał wyjaśnić Klemensowi VII okoliczności układów polsko-francuskich i projektowanego zawieszenia broni z Turcją.

W r. 1527 M. był delegatem na synod prowincjonalny łęczycki, który wybrał go na posła do króla. Wyznaczony przez Łaskiego na jednego z egzekutorów testamentu, w liczbie «najdroższych przyjaciół» opuścił prymasa w jego ostatnich, trudnych latach. W r. 1528 został kanonikiem katedralnym krakowskim, instalowany 10 II na kanonię pozostającą w dyspozycji Kurii rzymskiej, a którą otrzymał za staraniem bpa krakowskiego Piotra Tomickiego i poparciem króla. Na sejmie krakowskim w styczniu 1532 wyznaczono M-ego do komisji dla korektury praw (w konstytucji sejmowej wymieniono go z tytułem sekretarza królewskiego) i brał udział w jej pracy, której wynikiem był wydrukowany t.r. tzw. «Statut Mikołaja Taszyckiego». T.r. uczestniczył M., jako delegat kapituły krakowskiej, w synodzie prowincjonalnym piotrkowskim. Dowodem uznania ze strony Tomickiego było nadanie M-emu archidiakonatu krakowskiego, na który instalował się 20 III 1533, i mianowanie go kanclerzem. Był delegatem Tomickiego i kapituły na sejm piotrkowski 1534 r. W tym okresie rozpoczął coraz częściej wyręczać Tomickiego w wykonywaniu czynności biskupich. W październiku 1535, w czasie choroby Tomickiego, wyjechał na dwór królewski do Wilna. T.r., po śmierci Tomickiego, został wybrany na administratora diecezji krakowskiej. Był to jednakże kres kariery M-ego. Jego stosunki z mianowanym na biskupstwo krakowskie Piotrem Gamratem nie układały się dobrze, a po objęciu przez Gamrata także arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, M. przeszedł do otwartej opozycji przeciw niemu.

Od r. 1538, podobnie jak inni prałaci katedry krakowskiej, wygłaszał M. kazania w katedrze na Wawelu, podjęte w celu zwalczania reformacji. Po r. 1540 począł coraz częściej przyjmować za temat nauk krytykę stosunków w Kościele, aby w końcu przejść do osobistych ataków na Gamrata, oskarżając go publicznie o symonię. W odpowiedzi na te wystąpienia, coraz gwałtowniejsze i powtarzane w różnych okolicznościach, został M. w r. 1542 oskarżony przed kapitułą przez Bartłomieja Gątkowskiego, kanclerza Gamrata. Kapituła nie podjęła jednakże przeciw M-emu żadnych kroków. Przeciwnie, na odbywanym t.r. w Krakowie synodzie diecezjalnym, na którym Gamrat pragnął uzyskać poparcie dla przeprowadzenia na mającym się odbyć wkrótce synodzie prowincjonalnym planu nowego opodatkowania kleru, niechętna tym projektom kapituła wybrała na jednego z delegatów na synod właśnie M-ego (Gamrat wybór ten uchylił). M. zmarł w Krakowie 6 VIII 1543 i został pochowany w kościele katedralnym.

Bratem M-ego był Jan, dziedzic Przeciszowa w księstwie zatorskim, rotmistrz król. w r. 1517, ojciec Piotra, przyszłego podkanclerzego kor. (zob.). Jerzy i Jan Myszkowscy trzymali wspólnie miasto Wadowice, wykupione od nich w r. 1540 na rzecz domeny monarszej.

                                                            

Podob. na miniaturze, przedstawiającej hołd składany św. Stanisławowi, na czwartej karcie w kodeksie «Portret arcybiskupów gnieźnieńskich…» (niegdyś w B. Zamoyskich), reprod. w: Kieszkowski J., Kanclerz Krzysztof Szydłowiecki, P. 1912, tabl. XXVII; – Estreicher; Dworzaczek; Korytkowski, Prałaci gnieźn., III; Łętowski, Katalog bpów krak., III; – Hartleb K., Piotr Gamrat w świetle nieznanego życiorysu, Lw. 1938; Pociecha W., Królowa Bona, P. 1949 II; – Acta capitulorum, I–III; Acta Tomiciana, V, VII, X–XI, XIV–XVII; Album stud. Univ. Crac., II 56; Corpus Iuris Pol., III; Hosii Epistolae, I; Krzycki A., Carmina, Kr. 1888; Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z r. 1529, Kr. 1968; Łaski J., Liber benef., II; Materiały do historii Polaków w Padwie, Kr. 1892 s. 167; Arch. do Dziej. Liter., VII; Materiały do historii ustawodawstwa synodalnego w Polsce XVI w., Kr. 1895, Arch. Kom. Prawn., I; Matricularum summ., IV; Starod. Prawa Pol. Pomn., III; Statuta nec non liber promotionum; Vet. Mon. Pol., II; – Arch. Kapit. w Kr.: Acta Capitularia, T. 3 k. 354 i n.; B. Jag.: rkp. 5377 II k. 549, 580.

Halina Kowalska

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

  więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Mikołaj z Tuliszkowa

brak danych - po 30 IX 1534
lekarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.