INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Józef Mycielski h. Dołęga  

 
 
ok. 1690 - 1734
Biogram został opublikowany w 1977 r. w XXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Mycielski Józef h. Dołęga (ok. 1690–1734), stolnik w. kor. Był synem Andrzeja (zob.) i Marianny Tuczyńskiej, kasztelanki gnieźnieńskiej (która po śmierci Andrzeja wyszła za Adama Radońskiego, starostę inowłodzkiego). M. otrzymał staranne wykształcenie, ale wiemy o nim tylko tyle, że wydoskonalił się w retoryce i był dobrym mówcą. Właściciel rozległych majątków, już w r. 1713 otrzymał od matki za konsensem królewskim cesję wsi królewskiej Modrze w pow. kościańskim. Miał m. in. klucze Osiecznę z zamkiem, Wojnowice, Rokosowo w pow. kościańskim oraz Tuczno z zamkiem w pow. wałeckim. Wraz z Maciejem Mycielskim, kasztelanem poznańskim (zob.), podniósł M. swój ród do rzędu najpierwszych w Wielkopolsce. Obaj odziedziczywszy jako jedynacy wielkie majątki, podzielili się jeszcze znaczną częścią ogromnej fortuny po zmarłym bezpotomnie (w r. 1722) ostatnim z rodu Andrzeju Tuczyńskim, staroście powidzkim (siostra jego Marianna była matką M-ego), który był ojczymem Macieja. W r. 1718 nabył M. od Stanisława Domoradzkiego starostwo kruszwickie, które w r. 1730 cedował za konsensem królewskim Wacławowi Rzewuskiemu. Pozycję M-ego umocniło też małżeństwo (zawarte ok. r. 1718 – lub 1719) z Katarzyną Karoliną Małachowską, córką woj. poznańskiego Stanisława (zob.) i Anny Konstancji z Lubomirskich. Pod wpływem teściowej, gorliwej zwolenniczki Augusta II, M. został stronnikiem Sasów. Dn. 11 VIII 1729 otrzymał godność stolnika w. kor. Pełnił w tym czasie również funkcję rotmistrza woj. poznańskiego. Był deputatem na Trybunały w Piotrkowie i komisarzem w Radomiu. W obu instytucjach dał się poznać z dużej znajomości prawa i zagadnień skarbowych. W r. 1731, gdy Prusacy gwałtem uprowadzili poddanych z jego dóbr tuczyńskich, już uprzednio wielokrotnie rabowanych, M. wypadł za nimi z oddziałem zbrojnym, pochwycił już na terytorium brandenburskim podoficera pruskiego i uwięził go na zamku w Tucznie. W odpowiedzi na to Prusacy najechali dobra tuczyńskie, zrabowali, a następnie spalili kilka wsi, uprowadzając równocześnie wiele ludzi. Sam M., którego miano aresztować i odesłać do Berlina, ledwo zdołał schronić się do Drezna, gdzie szukał opieki u króla. Jan Lipski, podkanclerzy kor., interweniował w jego sprawie w ministerium berlińskim. Równocześnie (5 IX) M. zwracał się o pomoc do Michała Wiśniowieckiego, hetmana w. lit.

Po śmierci Augusta II M. posłował w r. 1733 z woj. poznańskiego na sejm konwokacyjny. Był wówczas delegowany na czas bezkrólewia jako rezydent do boku prymasa Teodora Potockiego. Opowiedział się za królem rodakiem, 10 IX 1733 z woj. poznańskim podpisał elekcję Stanisława Leszczyńskiego. M. zginął w nieznanych okolicznościach w czasie wojny domowej w r. 1734 i pochowany został 15 XI w Osiecznej u Reformatów, gdzie fundował im klasztor z kościołem.

Małżeństwo M-ego z Katarzyną Karoliną Małachowską (zm. 1744) było bezdzietne. Wdowa trzymała w dożywociu dobra tuczyńskie. Klucze Tuczno i Osiecznę dzieliły w r. 1746 siostry M-ego: Teresa Skoroszewska i Konstancja Ponińska.

Antoni Józef Żołędziowski, profesor Akademii Poznańskiej, poświęcił M-emu obszerny panegiryk (druk. P. 1734) oraz 3 utwory poetyckie: „Lament żalów JW IMci Stolnikowej Kor.”, „Na herb Nałęcz JW IMci Stolnikowej Kor. aluzja” oraz „Lament żalów JW rodzeństwa” (druk. łącznie z panegirykiem).

 

Estreicher, XVII 394, XXII 655, XXVIII 41; Wojtkowski, Bibliogr. historii Wpol.; Słown. Geogr., XII 605; Niesiecki, VI, IX 148; Uruski; Żychliński, V, XVIII 174; – Dworzaczek W., „Dobrowolne” poddaństwo chłopów, W. 1952 s. 82, 86, 88, 118, 121; Kantecki K., Stanisław Poniatowski, P. 1880 I 129; Łukaszewicz J., Krótki opis historyczny kościołów parochialnych… w dawnej diecezji poznańskiej, P. 1858 I 221–4; – Elektorowie; Vol. leg., VI 293, 297; Żołędziowski A. J., Penniger sagittae…, P. 1734; – Arch. Państw. w Ł.: Arch. Kossowskich z Głogowy, rkp. 18; Arch. Państw. w P.: Majątek Kobylepole Mycielskich, rkp. 722, Rel. Grodz. Kościan, rkp. nr 85 s. 898, nr 91 s. 23, Pozn. nr 552 k. 59, 61, Wschow. nr 108 k. 11–12; B. Uniw. Warsz.: rkp. nr 97, 358; – Informacje Włodzimierza Dworzaczka.

Wacław Szczygielski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.