Klemens Wacław (Clemens Wenzeslaus), (1739–1812), książę saski i królewicz Polski, elektor i arcybiskup Trewiru. Ur. 28 IX na zamku Hubertsburg w Saksonii, był najmłodszym spośród siedmiu synów Augusta III, króla Polski i elektora saskiego, oraz Marii Józefy, arcyksiężniczki austriackiej. W r. 1760 wstąpił w Wiedniu do armii cesarskiej, brał udział w bitwie pod Torgau. Mimo zapewnionej przez powiązania rodzinne szybkiej kariery wojskowej zmienił plany życiowe i przyjął 17 V 1761 r. święcenia kapłańskie. Brak wykształcenia teologicznego nie przeszkodził K-owi w rychłym uzyskaniu godności biskupich – od kwietnia 1763 r. koadiutora we Freising i Regensburgu, 5 XI 1764 także w Augsburgu. Dzięki poparciu sprzymierzonej dyplomacji austriackiej i francuskiej wybrany został 10 II 1768 r. arcybiskupem elektorem Trewiru; urząd ten objął 20 VIII t. r. Uczestniczył już wcześniej w zabiegach swej rodziny o utrzymanie, a potem odzyskanie tronu polskiego; jako elektor porozumiewał się z władzami konfederacji barskiej, a w początkach 1769 r. miał zachęcać oficerów swych wojsk do wstępowania na służbę konfederacji.
Rządy K-a w Trewirze przechodziły różne fazy, od ulegania hasłom oświecenia do przestrzegania zasad ortodoksji katolickiej. Sprawy szkolnictwa i kultury znajdowały się zawsze pod szczególną opieką elektora, który w polityce zagranicznej dążył do utrzymania dobrosąsiedzkich stosunków z Francją, cesarstwem oraz państwami Rzeszy. Po wybuchu rewolucji francuskiej Trewir stał się ośrodkiem kontrrewolucyjnej emigracji rojalistycznej. Ofensywa wojsk republikańskich zmusiła K-a w sierpniu 1794 r. do ucieczki do Augsburga, gdzie do śmierci pełnił funkcje biskupie. Tytuł elektora i arcybiskupa Trewiru utracił formalnie w l. 1801–3, m. in. na mocy postanowień traktatu w Lunéville’u. Zmarł 27 VII 1812 r. w Marktoberdorf (Szwabia).
Podob.: portret Qu. de la Tour z lat młodości w Muz. w St. Quentin, Francja; Wiele portretów z okresu sprawowania władzy elektorskiej, pędzla nadwornego malarza Foelixa, w muzeach niemieckich – na ich podstawie liczne miedzioryty i odbitki różną techniką; – Allg. Dt. Biogr., IV 309–314; Neue Deutsche Biographie, Berlin 1957; – Konopczyński, Konfederacja barska, I–II; – „Gaz. Lwow.” 1812 nr 70.
Ryszard W. Wołoszyński