INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Ludwik Michalski (właściwie Matyasek)     

Ludwik Michalski (właściwie Matyasek)  

 
 
Biogram został opublikowany w 1975 r. w XX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Michalski (właściwe nazwisko Matyasek) Ludwik (1836–1888), powstaniec 1863 r., inżynier, działacz emigracyjny w Szwajcarii. Ur. w Krakowie 25 VIII, był synem Michała Matyaska, nauczyciela pochodzenia chłopskiego, i Julii z Godereckich. Wcześnie straciwszy rodziców, nie zdołał ukończyć szkół i podjął pracę w fabryce maszyn Zieleniewskiego, zrazu jako robotnik, potem biuralista. W r. 1858 wzięty został do wojska austriackiego i wyprawiony do Włoch, gdzie odbył kampanię 1859 r. Następnie stojąc kwaterą na Spiszu, awansował na feldfebla. W październiku 1863 wziął urlop do Krakowa i zaciągnął się do powstania. Przeszedł granicę Królestwa z paszportem na nazwisko Ludwika Michalskiego, którym odtąd posługiwał się do końca życia. Wg własnych i niesprawdzalnych relacji M-ego F. Kopernicki mianował go porucznikiem i powierzył mu dowództwo IV oddziału piotrkowskiego, z którym trzymał się w rejonie Łaz. Używał pseud. Błyskawica, Diabeł, Piorun i in., awansować miał następnie na majora. W kwietniu 1864 opuścił plac boju i wywędrował do Zurychu; dzięki pomocy ojca chrzestnego J. Siemieńskiego ukończył z dyplomem inżyniera tamtejszą politechnikę. Nie był chyba identyczny z kapitanem, później majorem Ludwikiem Michalskim, pono eks-garybaldczykiem, czynnym w Sandomierskiem od kwietnia 1863 do początku 1864 r.

W jesieni 1868 zaprzyjaźniony z M-m przedsiębiorca Szwajcar ściągnął go na Sumatrę. M. wrócił stamtąd po 7 latach ze zrujnowanym zdrowiem, ale i z dużymi pieniędzmi. Opowiadał, że zorganizował sułtanowi Dali silę zbrojną na wzór europejski, że dzięki temu mógł założyć w spółce z Holendrami plantację tytoniu, nazwaną «Polonia», że trzymał «Chińczyków pracujących tam w srogim rygorze». Produkował liście w wysokim gatunku, przeznaczone do wyrobu cygar. Osiadłszy ponownie w Szwajcarii, naturalizował się i nabył w kantonie Aargau dobra Hilfikon ze starożytnym zamkiem; wszedł do miejscowej rady gminnej i szkolnej oraz lokalnych szwajcarskich towarzystw. Zarazem, bez szczególnej ostentacji, łożył na polskie cele emigracyjne; został także prezesem Zjednoczenia Towarzystw Polskich w Szwajcarii. Z tego tytułu wystąpił w „Głosie Polskim” przeciw W. Platerowi i jego gospodarce w Muzeum Raperswilskim oświadczając, że dałby na Muzeum 100 000 franków, «gdyby zarząd na zaufanie zasługiwał». W r. 1886 związał się M. z Z. Miłkowskim i sfinansował kosztem 500 franków druk słynnej jego broszury pt. „Rzecz o obronie czynnej i skarbie narodowym”. Subsydiował też „Wolne Słowo Polskie” i płacił Miłkowskiemu jako redaktorowi 3 000 franków rocznie. W sierpniu 1887 na zebraniu w Hilfikonie wziął udział w założeniu Ligi Polskiej i wszedł w skład pierwszej Centralizacji. Zmarł 26 VI 1888 na gruźlicę, po bezowocnych kuracjach w Montreux i San Remo, zapisując ponad 100 000 franków na różne cele społeczne, w tym 30 000 na Skarb Narodowy. Pochowany został na cmentarzu wiejskim w Wohlen.

Żonaty był dwukrotnie ze Szwajcarkami: Anną Brekker i Anną Hottinger. Z drugiej żony pozostawił 2 córki i 2 synów, wychowanych po niemiecku.

 

Fot. w: Strumph-Wojtkiewicz S., Burzliwe dzieje T. T. Jeża, W. 1961 s. 309; – Dąbkowski W., Powstanie styczniowe w puszczy Kozienickiej, W. 1974; Karbowiak A., Młodzież polska akademicka za granicą, Kr. 1910; Kozicki S., Historia Ligi Narodowej, Londyn 1964: Malinowski W. P., Narodowa Demokracja, W. 1933; Nekrolog pióra Z. Miłkowskiego, „Wolne Słowo Pol.” 1888 nr z 15 VII (oparty na rkp. nie znanego dziś pamiętnika M-ego); Wojciechowski Z., Siły opuszczają, myśli zebrać trudno, „Gaz. Warsz.” 1932 nr z 26 III; – Limanowski B., Pamiętniki, W. 1958 II; Miłkowski Z., Skarb Narodowy, Paryż 1905; – „Bull. Polonais” 1888 nr 38; „Kur. Lwow.” 1888 nr 178.

Stefan Kieniewicz

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.