INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Marcjalis Richard  

 
 
1729-01-15 - brak danych
 
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Richard (Rychard) Marcjalis (ur. 1729), Francuz, kupiec. Ur. 15 I w St. Victorien we Francji.

R. przybył do Warszawy przed 1776 r. Przyjął obywatelstwo Starej Warszawy i założył wspólnie z Klemensem Berneaux sklep galanteryjny i winny na Krakowskim Przedmieściu. Pod koniec lat siedemdziesiątych sklep należał do najmodniejszych w stolicy, wspominał go w swym wierszu Tomasz Kajetan Węgierski („O równości losu ludzkiego”). R. zajmował się także interesami bankierskimi, m. in. prowadził sprawy finansowe Stanisława Staszica i Węgierskiego. Zadłużeni u niego byli Kazimierz Nestor Sapieha i król Stanisław August (18 tys. złp.). Dn. 12 XII 1776 wstąpił do francuskiej loży masońskiej «Parfait Silence». Należał do niej do r. 1783 pełniąc funkcję strażnika pieczęci (1778) i mistrza ceremonii (1779, 1780, 1781). Przed r. 1784 przeszedł do loży «Bouclier du Nord». W r. 1779 kupił do spółki z K. Berneaux kamienicę na Rynku Starego Miasta pod nr 50 (sprzedali ją 4 VI 1782). Był właścicielem jednej akcji Kompanii Manufaktur Wełnianych w Łowiczu. W r. 1786 prenumerował „Dziennik Handlowy”. Był współzałożycielem fabryki kart polskich i francuskich, prowadzonej do spółki z zięciem Janem Rafałowiczem. Na początku lat dziewięćdziesiątych odwiedził Francję. W r. 1793 podejrzany o sprzyjanie jakobinizmowi wraz ze swym wspólnikiem Berneaux dostał się na rozkaz ambasadora rosyjskiego w Warszawie J. Sieversa pod ścisłą obserwację władz. Przeglądano jego korespondencję, nie aresztowano go jednak. W czasie konfederacji targowickiej popadł w kłopoty finansowe i wystąpił do sądu asesorskiego o moratorium na długi. Zapewne jednak nie ogłosił upadłości. Do kryzysu fortuny przyczynił się upadek banków Teppera, Schultza, Kabryta i Prota Potockiego, których był wierzycielem na bardzo poważne sumy. Opinia jakobina utrudniała mu także interesy z magnaterią. W czasie powstania kościuszkowskiego ofiarował na jego cele skromną sumę 18 złp.

R. miał dwie córki: Marię Henriettę, żonę Jana Rafałowicza (zob.), której dał posag 12 tys. dukatów i drugą (imienia nie znamy), żonę Antoniego Forheggera, kupca odeskiego.

 

PSB (Berneaux Klemens); Spis osób, które uczestniczyły w działaniach wojennych Kościuszki 1794, P. 1894; – Hass L., Sekta farmazonii warszawskiej, W. 1980; Korzon, Wewnętrzne dzieje; Kula W., Szkice o manufakturach w Polsce XVIII wieku, W. 1956 II; Smoleński W., Mieszczaństwo warszawskie w końcu wieku XVIII, Oprac. M. H. Serejski i A. Wierzbicki, W. 1976; Szacka B., Stanisław Staszic, W. 1966; Tokarz W., Warszawa przed wybuchem powstania…, Kr. 1911; – Kurowski Ks. F., Pamiątki miasta Warszawy, Wyd. E. Szwankowski, W. 1949; Magier, Estetyka Warszawy; Tajna korespondencja z Warszawy 1792–94 do Ignacego Potockiego…, W. 1961; Węgierski K., Wiersze wybrane, Wstęp J. W. Gomulicki, W. 1974; – „Dzien. Handlowy” 1786, 1788; AGAD: Arch. Król. Pol., pudło 88/11, 203 k. 607; B. Nationale w Paryżu: F. M. t. „L.: Etoile du Nord Varsovia”.

Małgorzata Karpińska

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.