Michał (1 poł. XIII w.), notariusz w kancelarii księcia wielkopolskiego Przemysła I. Utożsamia się go z kanonikiem poznańskim tego imienia, występującym kilkakrotnie w l. 1232–52. Należał do dworskiej capelli księcia Przemysła I; z tytułem kapelana pojawiał się w l. 1246–52. Równocześnie w l. 1246–56 występował na dokumentach Przemysła z tytułem notariusza (notarius noster, notarius ducis). Wreszcie interpolowany dokument Przemysła I dla klasztoru Benedyktynów w Lubiniu, opatrzony datą 1246, emendowaną niekiedy (Bielińska) na 1252, przydaje mu godność kanonika kolegiaty Św. Pawła w Kaliszu i kolegiaty Św. Jerzego w Gnieźnie. Wraz z drugim notariuszem kancelarii Przemysła I, Konradem, M. położył podwaliny pod organizację od r. 1246 wielkopolskiej kancelarii książęcej Przemysła I, kierowanej wówczas przez kanclerza Boguchwała, późniejszego biskupa poznańskiego. Zasługą M-a i Konrada było wybitne podniesienie znaczenia dokumentu książęcego sporządzonego w kancelarii wystawcy, a tym samym poważne ograniczenie zdecydowanie przeważającego w okresie poprzednim wpływu odbiorcy na koncypowanie i spisywanie dokumentu książęcego. Dyktatowi M-a przypisuje się znaczną liczbę znanych dyplomów Przemysła I, pochodzących z l. 1246–56. M. wprowadził do kancelarii książęcej indywidualne formuły dyplomatyczne, niezależne od dyktatu dokumentów biskupstwa i kapituły poznańskiej, a także pracującego z nim równocześnie w tej kancelarii notariusza Konrada. Doszukując się przetrwania fragmentów tych formuł w późniejszych dokumentach kancelarii Przemysła II, niektórzy badacze sądzą, że M. był nawet autorem specjalnego formularza spisanego na potrzeby kancelarii. Część redagowanych przez siebie dyplomów M. osobiście ingrossował; operował ubogą w elementy ozdobne minuskułą dokumentową. W zachowanych oryginałach dyplomów Przemysła I wyodrębniono (Sikora) cztery pochodzące spod pióra M-a, wszystkie zaopatrzone w jego specjalną formułę skrypcyjną. Ostatni raz M. wystąpił na dokumencie Przemysła I z 9 V 1256. Niedługo potem (1257) zmarł książę Przemysł, a M. zniknął z kancelarii książęcej, zapewne zmarł; brak wystarczających podstaw do hipotezy, jakoby działał jeszcze do r. 1259 w kancelarii księcia Bolesława Pobożnego.
Bielińska M., Kancelarie i dokumenty wielkopolskie XIII wieku, Wr.–W.–Kr. 1967; Dyplomatyka wieków średnich, W. 1971; Kętrzyński S., Michał i Konrad, dwaj dyktatorzy kancelarii wielkopolskiej w połowie XIII wieku, w: Księga pamiątkowa ku czci Oswalda Balzera, Lw. 1925 II 21–30; Maleczyński K., Studia nad dokumentem polskim, Wr.–W.–Kr. 1971; tenże, Zarys dyplomatyki polskiej wieków średnich, Wr. 1951 I; Sikora F., Dokumenty i kancelaria Przemysła I oraz Bolesława Pobożnego 1239–1279 na tle współczesnej dyplomatyki wielkopolskiej, Wr.–W.–Kr. 1969 s. 67–8, 113–20, 171–5.
Antoni Gąsiorowski