Rowiński Michał (1860–1925), filolog klasyczny, wersolog, pedagog. Ur. 23 IX we wsi Dobrzeszów (pow. kielecki) w rodzinie chłopskiej, był jednym z czworga dzieci Augustyna i Marianny z Sypniewskich.
Początkowo R. przyuczał się do zawodu organisty – najpierw w swej parafii Łopuszno, potem w Kielcach. W r. 1876, dzięki poparciu prefekta ks. Teofila Czerwińskiego, dostał się do kieleckiego gimnazjum, gdzie, utrzymując się z korepetycji, zdał w r. 1882 egzamin dojrzałości. W t.r. rozpoczął studia na Wydz. Historyczno-Filologicznym Uniw. Warsz. (filologia klasyczna), ukończył je w r. 1886, a uzyskawszy stypendium uzupełniał w Lipsku (1887), Bonn i Wrocławiu. Po powrocie do Warszawy w r. 1890 pracował w bibliotece uniwersyteckiej, a od r. 1891 uczył języków: niemieckiego, polskiego i łacińskiego na warszawskich pensjach oraz w męskiej szkole prywatnej, a wreszcie od listopada 1891 języka niemieckiego w rządowej szkole realnej. Przeszedł stąd do Szkoły Handlowej Zgromadzenia Kupców, a w końcu do szkoły Emiliana Konopczyńskiego (od r. 1919 Państwowe Gimnazjum Męskie im. A. Mickiewicza, uczył tu łaciny i greki), w l. 1911–20 był dyrektorem tego zakładu. Działał w Warszawskim Tow. Dobroczynności (był członkiem Komisji Katalogowej przy Wydz. Czytelń). Po utworzeniu w r. 1915 polskiego Uniwersytetu w Warszawie R. wykładał na nim filologię łacińską, ale już z końcem semestru zimowego r. akad. 1916/17 ustąpił. Na początku lat dwudziestych R. wykładał także w warszawskim Państwowym Instytucie Pedagogicznym. Od r. 1908 był członkiem rzeczywistym Tow. Naukowego Warszawskiego. W bliżej nie znanym czasie zakupił pod Warszawą niewielki folwark Ołtarzew.
W t. 4 warszawskich „Prac Filologicznych” R. ogłosił duże studium Uwagi o wersyfikacji polskiej jako przyczynek do metryki porównawczej (odb. W. 1891). Przyjęte współcześnie na ogół nieprzychylnie, nie dostrzegające historycznych przemian polskiego sylabowca, przecież «znacznie posunęło naprzód dział opisowy naszej nauki o wierszu» (Maria Dłuska), podobnie jak następna, krótka praca R-ego z tej dziedziny Metryka polska (w: „Encyklopedia polska” AU, Kr. 1915 dział 3 t. 3 cz. 2). Poglądy R-ego rozwijali później Kazimierz Wóycicki i Karol Wiktor Zawodziński, one też stanowiły teoretyczną podstawę dzieła Jana Łosia „Wiersze polskie w ich dziejowym rozwoju” (1920). R. ogłosił po latach rozprawę O budowie wiersza u Słowackiego („Spraw. z Posiedzeń Tow. Nauk. Warsz.” 1909). W tychże „Sprawozdaniach” znalazły się też bardzo szczegółowe, ograniczone do spolszczeń Hezjoda i Horacego Uwagi nad niektórymi przekładami Felicjana Faleńskiego (1911). Inne prace R-ego wiązały się z jego działalnością pedagogiczną, były to: artykuł o Filologii klasycznej w „Poradniku dla Samouków” (W. 1899 cz. 2) oraz o Gramatyce niemieckiej w „Encyklopedii wychowawczej” (W. 1901 V), był też autorem kilkunastu artykułów w „Wielkiej Encyklopedii Ilustrowanej”, pisał do „Ateneum” i „Wędrowca”. R. zmarł w Warszawie 25 VIII 1925 i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim.
Żonaty z Julią z Dobrzańskich, miał z nią R. czworo dzieci: córki Marię, zamężną Kurzynową, i Wandę oraz synów Stanisława (zm. w dzieciństwie) i drugiego nie znanego nam z imienia.
Nowy Korbut, XV (bibliogr.); Pol. Bibliogr. Liter. za l. 1973–4, 1978; Literatura pol. Enc., II (A. Z. Makowiecki); Biogramy uczonych pol., Cz. 1 z. 3; Zagórowski, Spis nauczycieli, I–II; – Archiwum Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy, W. 1977; Dłuska M., Sylabizm, w: Poetyka. Zarys encyklopedyczny. Dz. 3: Wersyfikacja, Wr. 1956 III 65–6; Krzyżanowski J., Neoromantyzm polski, Wr. 1971; Manteuffel T., Uniw. Warsz. w l. 1915/16–1934/5, W. 1936; Markiewicz H., Polska nauka o literaturze, Wyd. 2, W. 1985; Pszczołowska L., Teoretycy w. XIX w walce z wierszem sylabicznym, „Pam. Liter.” 1986 nr 4 s. 160–3; Ważyk A., Amfion, W. 1983 s. 60 i n.; Zakrzewski J., Ś. p. M. Rowiński, „Tyg. Ilustr.” 1925 nr 36 (fot.); – Czerwiński T., Wspomnienie o ś. p. M. Rowińskim pedagogu, Kielce 1926; Szletyński H., Siedem gawęd z czasów młodości, W. 1979 s. 11; – „Kur. Warsz.” 1925 nr 239; „Roczn. Tow. Nauk. Warsz.” R. 7: 1914 [1915] s. 4; – B. PAN w Kr.: rkp. 1881 t. 9 k. 19–20 (list R-ego do T. Wierzbowskiego); Paraf. Rzymskokatol. Podwyższenia Krzyża Świętego w Łopusznie: Księga urodzonych w l. 1852–70, s. 405 (odpis w Mater. Red. PSB).
Rościsław Skręt