INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Mikołaj Siedlecki  

 
 
brak danych - przed 1524
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Siedlecki Mikołaj (zm. przed 1524), wojski poznański, potem kaliski, rzekomy kasztelan krzywiński. Pochodził z Siedlca w parafii Pępowo w pow. kościańskim w Wielkopolsce. Jego przynależności rodowej i rodziców nie znamy; stryj Mikołaj, współdziedziczący w Siedlcu, zmarł przed r. 1495.

S. występuje od r. 1493, kiedy to dzielił się swoimi częściami Siedlca i niedalekiego Czeluścina (w pow. pyzdrskim) z braćmi: Piotrem i Janem. Ten ostatni oprawiał wtedy na owych częściach wsi 100 zł węgierskich żonie Agnieszce, w r.n. kupił za 500 grzywien pół Siedlca od swoich stryjecznych sióstr i w r. 1497 oprawiał już swej kolejnej żonie Beacie, córce Macieja Chrzypskiego, 200 kóp groszy posagu. Wszyscy trzej bracia osiągnęli stanowiska, zda się, przerastające ich status społeczny. Nie można wykluczyć, że dokonało się to z protekcji możnego współparafianina, woj. sieradzkiego Ambrożego Pampowskiego z Pępowa. Dowodnie w jego kręgu przebywał w r. 1509 Jan Siedlecki, którego Pampowski, wówczas starosta malborski, wyznaczył do obrony zamku malborskiego i w związku z tym reklamował od obowiązku pospolitego ruszenia.

Piotr Siedlecki został w r. 1496 komandorem poznańskiego domu joannitów, którą to godność wcześniej (acz nie bezpośrednio przedtem) piastował Jan Pampowski, ojciec Ambrożego. W t.r. Piotr instalował się na przynależnej do komandorii kanonii w poznańskiej kapitule katedralnej. W r.n. Piotr przekazał Janowi i Mikołajowi swoje części w Siedlcu oraz Czeluścinie i wyruszył na wyprawę wołoską Jana Olbrachta, z której najpewniej nie powrócił. Komandorię poznańską objął po nim Mikołaj Krzyszkowski, jednocześnie wojski poznański. Po śmierci Krzyszkowskiego w r. 1503 S. otrzymał 16 XII t.r. wojstwo poznańskie od króla Aleksandra. Był już wówczas zapewne również dworzaninem królewskim, choć z tym określeniem występuje dopiero w r. 1506, kiedy to Aleksander nadawał mu w dożywocie dwie wsie królewskie pod Koninem: Lisiec (Lisiec Wielki) i Modłę (Modłę Królewską). Na wsiach tych wcześniej miała opisane posag i wiano żona A. Pampowskiego, wówczas starosty konińskiego, zmarła w r. 1505 Anna z niedalekiego Grodźca. Obydwa nadania były najpewniej nagrodą za wcześniejsze działania S-ego. Kasper Niesiecki (za Szymonem Starowolskim) notuje jego zasługi (nazywając go starostą konińskim i dworzaninem Aleksandra) podczas oblężenia Smoleńska przez Moskwę, a więc w r. 1502, jednak wiąże niesłusznie S-ego z rodziną Siedleckich h. Grzymała osiadłą na Krajnie.

Zapewne w r. 1509 S. ożenił się z wdową po Mikołaju Lisowskim, Zofią, córką Marcina Grzymiszewskiego. W t.r. żona przekazała mu miasteczko Grzymiszew wraz z przyległymi wsiami Gozdów i Dębe w pow. konińskim, niedaleko Liśca. Jednocześnie opisał on na tych dobrach żonie 1 tys. grzywien posagu i tyleż wiana, a sprzedał za 400 grzywien swoje części w Siedlcu i w Czeluścinie bratu Janowi. W ten sposób najpewniej S. przestał być osiadły w woj. poznańskim. W r. 1511 król Zygmunt I przyznał mu prawo do szlacheckiej wsi Modła (Modła Rzgowska, w pobliżu Modły Królewskiej), której użytkownik nie dopełnił obowiązku pospolitego ruszenia; nie wiadomo, czy S. ostatecznie wszedł w posiadanie tej wsi.

Dn. 15 III 1517, za zgodą króla Zygmunta I, S. zamienił z Jakubem Boturzyńskim swoje wojstwo poznańskie na kaliskie i odtąd tytułował się wojskim kaliskim; było to najpewniej skutkiem wcześniejszej zmiany osiadłości. W dwa lata później, 11 III 1519, w Metryce kor. zapisano regest dokumentu nominacyjnego S-ego na kasztelanię krzywińską. Kasztelania ta, obsadzana w tym czasie bardzo nieregularnie i zazwyczaj przez szlachtę niewielkiego majątku, najpewniej wakowała od dziewięciu lat. W źródłach lokalnych S. występuje jednak nadal tylko z tytułem wojskiego kaliskiego – po raz ostatni 31 VIII 1520. Zmarł przed 20 VII 1523, kiedy to wojstwo kaliskie «po śmierci Siedleckiego» otrzymał jego następca.

Tymczasem z tytułem kasztelana krzywińskiego w źródłach wielkopolskich występował brat Mikołaja – Jan, on też najpewniej był rzeczywistym nominatem na tę kasztelanię, Jan zmarł zapewne niedługo po r. 1520; w r. 1526 król nadawał jego następcy kasztelanię już długo wakującą.

Nie wiemy, czy S. pozostawił dzieci; najpewniej jednak jego potomkami byli Siedleccy, siedzący w Grzymiszewie i w Gozdowie jeszcze ok. r. 1580.

Jan Siedlecki pozostawił dwie córki: Katarzynę, przed r. 1523 żonę Marcina z Ponieca (od którego Jan już w l. 1518 i 1519 kupował wsie Pępowo oraz części w Krzekotowicach i w Pasierbicach), oraz Annę, w r. 1531 żonę podsędka kaliskiego Macieja Krzyżanowskiego.

 

Niesiecki; Urzędnicy, I/2 (tu mylnie – za Metryką Kor. – przypisanie kasztelanii krzywińskiej S-emu); Słown. Hist.-Geogr. Ziem Pol., VIII cz. 2 s. 473, 516 (Jan); – Karwowski J., Komandoria i kościół św. Jana Jerozolimskiego w Poznaniu, „Roczniki Tow. Przyj. Nauk Pozn.” R. 36: 1911 s. 30–31; – Matricularum summ., III, IV (w indeksie S. mylnie nazywany starostą konińskim); – Kartoteka Pracowni Słown. Hist.-Geogr. IH PAN w P.: Czeluścin, Grzymiszew, Lisiec, Pępowo, Siedlec.

Antoni Gąsiorowski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jan z Dukli

około 1410 - 1484-09-29
święty
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.