INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Piotr Konstanty Stadnicki      podpis Piotra Stadnickiego, Kasztelana Wojnickiego, na liście z roku 1742 w zbiorze autografów Górskiego w BJ, plik z: POLONA.pl

Piotr Konstanty Stadnicki  

 
 
Biogram został opublikowany w 2002 r. w XLI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

Kliknij, aby edytować tekst...

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Stadnicki Piotr Konstanty h. Szreniawa (ok. 1668–1745), kasztelan biecki, sądecki, wojnicki. Był synem Jana i Katarzyny z Kowieskich.

W r. 1696 służył S. w wojsku kor., zapewne w chorągwi pancernej star. olsztyńskiego Jerzego Dominika Lubomirskiego. Działalność publiczną rozpoczął w ziemi sanockiej woj. ruskiego, we wrześniu 1702 wszedł do sądów skarbowych sanockich. W r. 1712, jak się wydaje, został stolnikiem sanockim, t.r. wybrano go na deputata do Tryb. Kor. z woj. ruskiego. Gdy w r. 1714 szlachta przyznała mu 6 tys. zł za prace trybunalskie, S. oddał 4 tys. do dyspozycji ziemi sanockiej, a 2 tys. przeznaczył dla tamtejszych franciszkanów. Na sejmiku wiszeńskim woj. ruskiego 11 IX t.r. wybrano S-ego do rady do boku kaszt. lwowskiego Józefa Fredry, miał też jako konsyliarz towarzyszyć mu na zjazd województw małopolskich do Jaworowa. Został również komisarzem do rozłożenia obciążeń przeznaczonych na wojska saskie.

W r. 1715 był S. rotmistrzem chorągwi pancernej w pułku hetmana w. kor. Adama Sieniawskiego. W okresie poprzedzającym zawiązanie konfederacji generalnej szlachta ruska wybrała S-ego 9 X 1715 na konsyliarza skonfederowanego województwa. W r.n. pełnił funkcję marszałka sądów skarbowych ziemi sanockiej. Dn. 23 V 1716 wydał w Lesku uniwersał, wzywający sędziów do zjazdu w Sanoku. Był także komisarzem do Tryb. Skarbowego, a na sejmiku 15 VI t.r. wszedł do komisji dla rozłożenia w odpowiedniej proporcji taryf ziemi lwowskiej i pow. żydaczowskiego. Jako komisarz woj. ruskiego miał też potwierdzać asygnacje wydane przez marsz. konfederacji tarnogrodzkiej Stanisława Ledóchowskiego dla oddziałów wojskowych i osobiście konsultować wypłaty z marszałkiem. Dn. 30 XII otrzymał nominację na chorążego sanockiego. W l.n. nie podejmował działalności publicznej. Zapewne zaczął nabywać dobra w woj. krakowskim. Dn. 26 III 1724 dostał kaszt. biecką, a już 20 X t.r. kaszt. sądecką, zaś 16 VI 1728 awansował na kaszt. wojnickiego.

Podczas bezkrólewia po śmierci Augusta II uczestniczył S. w sejmiku przedkonwokacyjnym 24 III 1733 w Proszowicach, administrował wówczas czopowym woj. krakowskiego. Na sejmiku relacyjnym po konwokacji 24 VII t.r. obrany został rotmistrzem pospolitego ruszenia powiatów krakowskiego i szczyrzyckiego. Złożył wówczas uchwaloną na konwokacji przysięgę na wykluczenie cudzoziemców od polskiej korony. Na elekcji we wrześniu t.r. oddał głos na Stanisława Leszczyńskiego, nie angażował się jednak następnie w jego obronę. Augusta III uznał dopiero w maju 1736, podpisując manifest części szlachty krakowskiej po zerwanym sejmiku poselskim przed sejmem pacyfikacyjnym. Szlachta prosiła wtedy S-ego, by wystarał się u króla o powtórny uniwersał na sejmik. Na sejmie t.r. został wyznaczony na senatora rezydenta na okres od maja do sierpnia 1737.

S. posiadał w woj. krakowskim (przynajmniej przez pewien czas) dobra Chrzanów, miał też wsie Wielka Wieś, Milówka i Serafinowice, które przekazał w r. 1742 swojemu synowi chrzestnemu, Antoniemu Walentemu Stadnickiemu, synowi bratanka Józefa. Kupił dobra Rożnów za 120 tys. złp., trzymał też Tęgoborze, a od hetmana polnego kor. Jana Klemensa Branickiego miał w zastawie Ruszczę i Branice, gdzie w ostatnich latach życia najczęściej rezydował.

S. łożył znaczne sumy na pobożne cele; jego sumptem pokryto miedzianą blachą kościół NMP w Krakowie, kościół Reformatów w Zakliczynie, gdzie przygotował dla siebie murowany grób, kościół Farny w Tuchowie i kaplicę Świętego Krzyża w kościele Dominikanów w Lublinie. Przeznaczył 100 tys. zł na koszty kanonizacji błogosławionego Jana Kantego i 50 tys. zł błogosławionej Kunegundy. Oddał swój srebrny serwis na wykonanie lichtarzy na Ołtarz Chrystusa Ukrzyżowanego w kościele NMP. Poczynił zapisy dla kościołów w Rożnowie, Podolu, Przydonicach i Tuchowie. Pozostawał w bliskich kontaktach z archiprezbiterem kościoła NMP Jackiem Łopackim, którego uczynił jednym z egzekutorów swojego testamentu. Majątek zapisał swoim bratankom: Józefowi, Franciszkowi i Antoniemu, a 17 tys. zł pozostawił Akad. Krak. S. spisał testament 17 V 1745, zmarł przed 1 VI t.r. zapewne w Braniewie. Chciał, by po śmierci ubrano go w habit reformacki. Pochowano go w kościele NMP w Krakowie. Łopacki wystawił mu okazałe epitafium z czarnego marmuru obok Ołtarza Chrystusa Ukrzyżowanego, przypisywane Franciszkowi Placidiemu. Bernardyn Jan Połaniecki dedykował S-emu modlitewnik „Candor marianus per varias devotiones […] explicatus” [Kr. 1739].

S. był od r. 1706 żonaty z Anną ze Stadnickich (zm. ok. 1733), córką Jana Franciszka (zob.). Nie pozostawił potomstwa.

 

Podob. na blasze w zwieńczeniu epitafium w kościele NMP w Kr., fot. w: Katalog zabytków sztuki w Pol., IV cz. 2; – Estreicher, XXIX; Stadnicki K., Rodowody domu Stadnickich…, Lw. 1857–61, Linia ze Stadnik, cz. II oddz. 1 s. 1–2; Żychliński, III; – Elektorowie; Urzędnicy, III, IV cz. 2; – Akta grodz. i ziem., XXII; Biegaczewicz W., Remigium per plenum virtutibus…, Kr. 1745; Corpus Inscriptionum Pol., VIII z. 2; Vol. leg., VI 673; – AP w Kr., Oddz. na Wawelu: Castr. Crac. Rel., 172 s. 2025–8, 2198–2207; B. Nauk. PAU i PAN w Kr.: rkp. 8590, 8615 k. 422.

Ewa Szklarska

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.