INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Sambor z Kazanowa (Szyltbergu)  

 
 
brak danych - między r. 1318 a 1320
Biogram został opublikowany w latach 1992-1993 w XXXIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sambor z Kazanowa (Szyltbergu) (zm. między r. 1318 a 1320), możny śląski. Pieczętował się herbem identycznym z polską Rogalą. Jego brat, Henryk, używał przydomka patronimicznego Samborowic, byli więc zapewne synami rycerza Sambora, który w r. 1248 poświadczył ugodę ks. Bolesława Rogatki z bpem wrocławskim Tomaszem. Matka S-a miała na imię Tekla.

Pierwsza znana nam wzmianka źródłowa o S-rze pochodzi z r. 1273; był już wówczas podstolim ks. wrocławskiego Henryka IV Probusa. Od t.r. przebywał prawie stale w towarzystwie księcia. Należał do grona młodych dworzan, pochodzących częściowo z nowych rodzin, którzy i potem odgrywać będą wielką rolę na dworze Henryka IV. Częstotliwość wystąpień S-a w testacjach dokumentów słabnie po r. 1276. Być może wiązało się to z porwaniem i uwięzieniem Henryka IV przez stryja Bolesława Rogatkę w początkach 1277 r. S. stracił może wtedy przejściowo łaskę książęcą. Poświadczył jeszcze dwa dokumenty jesienią 1277, po czym aż do r. 1280 nie odnajdujemy śladów jego działalności. Być może w tym czasie objął S. urząd kasztelana w Krośnie (Odrzańskim), wykupionym w r. 1278 przez Henryka IV od Brandenburczyków. Jako kaszt. krośnieński S. poświadczony jest w r. 1280. Od poł. 1280 r. stał się S. ponownie częstym świadkiem na dokumentach Henryka IV. Widać, iż pozostawał wierny księciu podczas jego wielkiego konfliktu z bpem wrocławskim Tomaszem II (1284–7). Później poświadczył S. m. in. dwa dokumenty Henryka IV wystawione we Wrocławiu w r. 1289, krótko przed niefortunną wyprawą Probusa na Kraków, zakończoną klęską wojsk śląskich pod Siewierzem; być może więc S. brał w niej udział. Obecny był też przy łożu śmierci Henryka IV (23 VI 1290). Jednak wkrótce potem, wbrew testamentowym rozporządzeniom zmarłego, uznał wraz z innymi wrocławskimi baronami za nowego księcia Wrocławia Henryka V Grubego legnickiego. U boku tego księcia również występował bardzo często aż do jesieni 1293, kiedy to Henryk V został porwany przez ludzi swego przeciwnika i rywala do władzy we Wrocławiu – księcia głogowskiego Henryka. S. nie brał udziału w zamachu, lecz stracił potem, jak się zdaje, zaufanie Henryka V. Należał wprawdzie do grona gwarantów traktatu pokojowego zawartego przezeń z Głogowczykiem (1294), ale w dokumentach księcia pojawiał się potem już tylko sporadycznie.

Brat S-a, Henryk Samborowic, już od r. 1293 trwale związał się z dworem księcia świdnickiego Bolka. Gdy Bolko objął rządy opiekuńcze we Wrocławiu (jako opiekun dzieci zmarłego w r. 1296 Henryka V), S. tylko z rzadka poświadczał dokumenty nowego pana. Był jednak na wielkim wiecu książąt śląskich w Zwanowicach (25 III 1297), uspokajającym międzydzielnicowe waśnie. Aktywność publiczną S. rozwinął ponownie dopiero po r. 1305, gdy samodzielne rządy objął wreszcie syn Henryka V – Bolesław III. S. stale niemal świadczył w jego dokumentach. Od r. 1309 w otoczeniu tego księcia pojawiać się zaczął syn S-a, Jan, a także bratanek Wincenty. Jan Samborowic był w r. 1310 sędzią dworskim Bolesława III. Od r. 1310 sam S. coraz rzadziej pojawiał się w testacjach dokumentów. Jego miejsce na dworze zajęli wspomniani już syn i bratanek. Od r. 1312 S. występuje już tylko z racji zawieranych transakcji majątkowych.

S. posiadał znaczne dobra. Ośrodkiem ich był Kazanów (Szyltberg, Schildberg) koło Strzelina; był to na pewno majątek dziedziczny, nie zaś nabyty, bo pisał się stąd też Henryk Samborowic i jego dzieci. Nie wydaje się natomiast, by można było z tą rodziną łączyć Ostrzeszów, gdzie lokowane przed r. 1278 miasto otrzymało niemiecką nazwę Schildberg. W r. 1309 S. kupił Mały Tyniec (sprzedany w r. 1320 przez synów), posiadał też część Biernacic (Bernsdorf) koło Ząbkowic, nabytą drogą zamiany ze szwagrem Albertem z Brodą za Kwiatków (Blumental). S. miał też Klecin (Klettendorf) sprzedany w r. 1313 i Małujowice pod Brzegiem, gdzie w r. 1315 ufundował kaplicę św. Jakuba przy kościele parafialnym. S. z rodziną należał też do szczególnych dobrodziejów cystersów z Henrykowa; nadał klasztorowi Biernacice i był zapewne fundatorem rodzinnej kaplicy w kościele klasztornym, mającej charakter nekropoliczny. Prawie wszyscy członkowie najbliższej rodziny S-a wpisani są do klasztornego nekrologu i zostali pewnie pochowani w Henrykowie.

S. zmarł między r. 1318 a 1320; żył na pewno jeszcze 3 II 1318, kiedy to ks. Bolesław III obiecał specjalnym dokumentem nie czynić mu przeszkód w pobieraniu należnych czynszów. W dn. 5 VI 1320 transakcji majątkowej dokonali synowie zmarłego już S-a. Nekrolog henrykowski ma zapiskę poświęconą pamięci S-a pod 29 X, lecz trudno stwierdzić, czy jest to rzeczywista data śmierci. Pochowany został najpewniej w kaplicy rodzinnej w kościele Cystersów w Henrykowie; chyba można odnieść do niego odkrytą tam przed laty bezimienną płytę nagrobną z h. Rogala.

S. ożeniony był z Adelajdą, siostrą Alberta (III) z Brodą, który nazywał S-a swym szwagrem. Z tego najpewniej jedynego małżeństwa pochodziło potomstwo S-a: Jan, Luter, Henryk zwany Kruk, Haweł, Wojciech (Albert), Mikołaj, Klara, mniszka u klarysek wrocławskich, oraz córka (zapewne imieniem Agnieszka), wydana za Tymona von Colditz, niemieckiego rycerza służącego kilka lat (ok. 1314–19) na dworze Bolesława III. Wszyscy potomkowie S-a, a także potomkowie jego brata Henryka, używali przydomka Samborowic lub Sambor, co świadczy o trwałości pamięci o nim (przydomek nie mógł chyba nawiązywać do jego ojca, który był mało znaną postacią). Przydomek ów w zniemczonej postaci stał się później nazwiskiem znanej do dziś rodziny baronów von Tschammer. Także współrodowcy herbu Rogala osiadli w Polsce używali niekiedy zawołania Czambory.

 

Białkowski L., Ród Czamborów-Rogalów w dawnych wiekach, „Roczn. Tow. Herald.” T. 6: 1921–3 s. 81–115; Bretschneider P., Studien und Bemerkungen über epigraphische und heraldische Denkmäler Schlesiens aus dem Mittelalter, „Zeitschr. Des Vereins für Gesch. Schlesiens” [Bd.] 67: 1933 s. 6–10; Cetwiński M., Rycerstwo śląskie do końca XIII w., Wr. 1980–2 cz. 1 s. 192–5, 198–9, cz. 2 s. 176–7; Eistert K., Die Bedeutung der Ritter Czambor für die frühmittelalterliche schlesische Kirchengeschichte, „Archiv für schlesische Kirchengesch.” [Bd.] 4: 1939 s. 46–69 (tablica genealog. z licznymi błędami); Grüger H., Der Nekrolog des Klosters Heinrichau, „Archiv für schlesische Kirchengesch.” [Bd.] 32: 1974 s. 61–4; Pfotenhauer P., Die fünfzig Ritter von 1294, „Zeitschr. des Vereins für Gesch. Schlesiens” [Bd.] 16: 1882 s. 165–6; tenże, Die schlesischen Siegel vom 1250 bis 1300 beziehentlich 1327, Breslau 1879 nr B 30, 66, 76 (pieczęcie syna, brata i bratanka); Rehdiger-Winzendorf H. J. v., Die Tschammer und die Stosch, „Jahrbuch der schlesischen Friedrich-Wilhelms-Universität zu Breslau” [Bd.] 8: 1963 s. 7–21; Truöl K., Die Herren von Colditz und ihre Herrschaft, Diss. Leipzig, Leisnig 1914 s. 28, 34; Wędzki A., Ze studiów nad procesami osadniczymi ziem Polski zachodniej, Wr. 1987 s. 124–5; – Schlesische Necrologien, „Zeitschr. des Vereins für Gesch. Schlesiens” [Bd.] 4: 1862 s. 293; Schles. Reg.; Schles. Urk.-buch, II–IV.

Tomasz Jurek

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Władysław I Łokietek

1260-1261 - 1333-03-02
król Polski
 

Bolesław Pobożny

między 1224 a 1227 - 1279-04-13
książę wielkopolski
 

Kunegunda (Kinga)

1234-03-05 - 1292-07-24
święta
 

Wacław II Czeski

1271-09-27 - 1305-06-21
król Czech
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 
 

Otto z Pilicy (z Pilczy, Pilecki) h. Topór

XIV w. - między 2 III 1384 a 9 IX 1385
wojewoda sandomierski
 

Salomea

1211 lub 1212 - 1268-11-17
błogosławiona
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.