INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Ścibor Chełmski (z Koszyc, z Pońca) h. Ostoja  

 
 
Biogram został opublikowany w 1937 r. w III tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Chełmski Ścibor († ok. 1469), zwany także Ściborem z Koszyc, młodszy syn Piotra, sędzia ziemski poznański, już w r. 1423 był pełnoletni, gdyż w tym czasie prowadził proces ze stryjem Hankiem. Młody możnowładca, syn oddanego dworzanina Sonki, czekać musiał długo na stanowisko w służbie państwowej, o czym decydowali wszechwładni w tym czasie Oleśniccy. Nic przeto dziwnego, że spotykamy Ścibora w obozie opozycyjnym między korczyńskimi konfederatami. Około r. 1441 ożenił się z Anną, wdową po osławionym Janie Straszu, i w roku tym rozpoczął też urzędniczą karierę przez objęcie po bracie Janie godności podstarościego krakowskiego. Oczywiście po objęciu rządów w Polsce przez Kazimierza król powołał Ch. w poczet dworzan. Nie przebywał Ch. na dworze króla, a świadczy o tym sprawa, jaką wytoczono mu na wiecu kościańskim 1450 r. (W tym roku Ścibor Ch. występuje z nazwą z Pońca. Kiedy otrzymał od króla nadanie, nie wiadomo). Oskarżony, że na czele 60 szlachty i 100 pachołków najechał na Poniec i uwolnił z więzienia złodzieja, oczyścił się z zarzutów dzięki przysiędze herbowych stryjów. Obrotny gospodarz, dbały o podniesienie swych majętności, uzyskał od króla przywilej na cło w Pońcu. Na wieść o wojnie pruskiej stawił się Ścibor u króla, który po klęsce chojnickiej wysłał go (28 IX 1454) z 400 konnymi do Człuchowa jako królewskiego starostę. Wprawdzie już w listopadzie tegoż roku odwołał król starostę, lecz stale powierzał mu zadania, związane z walką na terenie Prus; Ścibora delegowano w r. 1456 do rokowań z Czerwonką, któremu nie wypłacono umówionej raty żołdu, jego mianował król na wiosnę 1458 starostą malborskim po ustąpieniu Czerwonki, lecz i Ch. nie miał siły, by dłuższy czas borykać się z przeciwnościami i we wrześniu 1459 złożył dobrowolnie urząd. W tym czasie otrzymał Ch. godność starosty generalnego wielkopolskiego, od r. 1462 podkomorzego poznańskiego. W r. 1465 spotykamy się z podkomorzym na zjeździe korczyńskim, gdzie obok wojewodów reprezentował Wielkopolan, lecz już w godności generalnego sędziego poznańskiego. Stare stosunki Chełmskich z Fryderykiem, margrabią brandenburskim, starał się król wyzyskać przez wysłanie (1468) Ścibora do margrabiego celem uzyskania jeśli nie pokoju, to przynajmniej rozejmu, co się w pełni powiodło. Na sędziego poznańskiego złożył też król w następnym roku zadanie załagodzenia sporu między Brandenburgią a księciem Słupskim. Była to ostatnia przysługa, którą Ścibor oddał królowi. Od r. 1469 źródła nie mówią nic o działalności Ch-go, co pozwala snuć przypuszczenia, że niedługo po 1469 musiał umrzeć.

 

Arch. Kom. Prawn. VIII cz. 1.; Kod. Mp., IV; St. pr. p. pomn., II nr 2749, 2851, 2939, 3222, 3409, 3947; Arch. Kom. Hist., VIII 121; Matr. Sum., I; Długosz, Hist. Pol., IV, V; Cod. ep., XV, II i III; Simson P., Danzig im dreizehnjährigen Kriege 1454–1466 (»Zeitschrift d. Westpreussischen Geschichtsvereins«, H. 29, Danzig 1891).

Karol Piotrowicz

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.