Laudański Stanisław (1879–1926), podpułkownik W. P. Ur. 26 II we wsi Chruściele w pow. radzymińskim, syn Edwarda i Marii Chapnis. Po ukończeniu gimnazjum w r. 1900, a następnie Wydziału Prawa Uniw. Warsz. w r. 1904, od jesieni t. r. odbywał służbę w armii rosyjskiej i otrzymał w r. 1905 stopień chorążego. W t. r. przeszedł do rezerwy i został sędzią śledczym w Wiatce (Rosja). W lipcu 1914 r. powołany został do armii czynnej i służył w 17 p. dragonów niżegorodzkich. W r. 1914 uzyskał stopień podporucznika, w 1915 porucznika, a w 1917 podrotmistrza. W grudniu 1917 r. przeszedł do I Korpusu Polskiego dowodzonego przez J. Dowbór-Muśnickiego, gdzie był jednym z organizatorów administracji cywilnej oraz pełnił służbę w 3 p. ułanów. W dn. 3 XI 1918 r. wstąpił do W. P. i w stopniu majora podczas rozbrajania okupantów w Warszawie, na czele nielicznej grupy ułanów 3 p. z byłego I Korpusu, zajął koszary przy ul. Ułańskiej i Huzarskiej oraz w Łazienkach. Natychmiast też przystąpił do formowania 3 p. ułanów, w którym został mianowany zastępcą dowódcy pułku i wkrótce, jako dowódca dywizjonu, walczył w Galicji wschodniej. Następnie powołany został do referatu politycznego Oddziału IV Naczelnego Dowództwa W. P., a od 29 X 1919 r. został szefem sekcji politycznej Oddziału II Naczelnego Dowództwa W. P.; na stanowisku tym pracował do końca wojny polsko-radzieckiej. W r. 1920 awansowany do stopnia podpułkownika.
Po zawarciu traktatu ryskiego L. brał udział w określeniu i wytyczeniu granicy wschodniej jako zastępca przewodniczącego w podkomisji granicznej w Nieświeżu. Po zakończeniu tych prac w styczniu 1923 r. odkomenderowany został do Biura Historycznego Sztabu Generalnego. Tutaj drogą wywiadów spisywał relacje wybitniejszych osobistości na temat ich działalności w okresie wojny światowej. Niektóre z tych relacji zostały opublikowane, niektóre z nich przechowywane są w Centralnym Archiwum Wojskowym i Archiwum Zakładu Historii Partii przy Komitecie Centralnym Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. L. zebrał również w tym okresie wiele interesujących dokumentów z l. 1918–21, które przechowywane są jako kolekcja w Centralnym Archiwum Wojskowym i określane jako „Teki Laudańskiego”. W końcu 1923 r. L. odkomenderowany został do Gabinetu Min. Spraw Wojsk., a w r. 1924 przydzielony do 3 p. ułanów. W t. r. L. pracował przez pewien okres w redakcji „Polski Zbrojnej” oraz był odkomenderowany do generalnego inspektora jazdy. Dn. 15 V 1925 r. powrócił do 3 p. ułanów na stanowisko zastępcy dowódcy. Stan zdrowia nie pozwolił mu pozostawać długo w linii i w kwietniu 1926 r. przeniesiony został do Warszawy jako doradca prawny w Departamencie X Przemysłu Wojennego Min. Spraw Wojsk. W nocy z 1 na 2 VIII 1926 r. zmarł śmiercią samobójczą, podając jako powód «psychiczny rozstrój» (list z 1 VIII 1926 do szefa Dep. X.) i został pochowany na Powązkach. L. był żonaty z Hanną z Zaleskich. Odznaczony Orderem Odrodzenia Polski 4 kl., estońskim Krzyżem Walecznych 3 stopnia, węgierskim Krzyżem Czerwonym, Medaille Interalliée, Amarantową Wstążeczką I Korpusu Polskiego, Orderem Św. Anny 4 i 3 kl., Orderem Św. Stanisława 3 i 2 kl.
Rocznik oficerski, W. 1923, 1924; – Bagiński H., Wojsko polskie na Wschodzie 1914–1920, W. 1921 s. 236–8; Dobrzyński B., Zarys historii wojennej 3 pułku ułanów, W. 1929; Piłsudski J., Pisma zbiorowe, W. 1937 V 268, 272, VI 197; Stawecki P., Jak zdobyto Łazienki i Zamek czterdzieści pięć lat temu…, „Stolica” 1963 nr 49 s. 12; tenże, Sytuacja polityczna rejonu podwarszawskiego na przełomie lat 1918–1919 w świetle raportów wojskowych (fragment relacji), „Teki Archiwalne” (W.) 1961 s. 168–9; – „Pol. Zbrojna” 1926 nr 212, 213; – Centr. Arch. Wojsk.: Akta personalne L-ego, Akta Gabinetu Min. Spraw Wojsk., t. 411.
Piotr Stawecki