INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Stanisław Motyka     

Stanisław Motyka  

 
 
1906-05-06 - 1941-07-07
Biogram został opublikowany w 1977 r. w XXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Motyka Stanisław (1906–1941), taternik, narciarz i olimpijczyk, przewodnik tatrzański. Ur. 6 V w Zakopanem, był synem Jana i Karoliny. Ojciec jego był stelmachem i pracował początkowo w Łodzi, a następnie w Zakopanem. Do gimnazjum uczęszczał M. w Zakopanem, gdzie w r. 1930 złożył egzamin dojrzałości. Starania o przyjęcie do Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego w Warszawie zakończyły się niepowodzeniem, ponieważ nie złożył egzaminu wstępnego z pływania. Od wczesnych lat młodzieńczych uprawiał narciarstwo klasyczne w Sekcji Narciarskiej Polskiego Tow. Tatrzańskiego w Zakopanem oraz brał udział w wyprawach i wspinaczkach wysokogórskich. W r. 1928 reprezentował Polskę na Igrzyskach Olimpijskich w St. Moritz i zajął 24 miejsce w kombinacji klasycznej na 34 startujących. W pierwszej wspinaczce wysokogórskiej wziął udział, mając 17 lat. Dopiero jednak w r. 1929 zaczął uprawiać taternictwo na szerszą skalę wespół z tej miary taternikami, jak Witold Paryski, Tadeusz Pawłowski i Bronisław Czech. W l. 1930–2 dokonał, wraz z J. Sawickim, po raz pierwszy przejść poprzez północno-wschodnią ścianę Żłobistego Szczytu, wyżnią Basztową Przełęcz, południową ścianę Małego Lodowego Szczytu, południowo-zachodnią ścianę Ostrego Szczytu oraz trawers w poprzek południowej ściany Zamarłej Turni. Od r. 1931 brał udział w wielu wyprawach wraz z taternikami spiskimi i węgierskimi oraz był instruktorem na słowackich i węgierskich kursach taternickich. Łącznie przeszedł jako pierwszy ok. 60 dróg taternickich (odtąd przeważnie noszących jego nazwisko) oraz powtórzył wielką ilość najtrudniejszych przejść innych taterników. W r. 1937 złożył egzamin na przewodnika tatrzańskiego II kl. Wkrótce potem został przewodnikiem I kl. Od r. 1936 był również członkiem zarządu Zakopiańskiego Koła Klubu Wysokogórskiego. W r. 1939 został kierownikiem Szkoły Turystyki i Taternictwa Klubu Wysokogórskiego z bazą na Hali Gąsienicowej. Znany był jako autor fachowych artykułów, publikowanych na łamach „Taternika” i „Krzesanicy”, jako tłumacz oraz utalentowany karykaturzysta i fotoamator. W pierwszych dniach okupacji poszukiwany przez gestapo, zbiegł ze schroniska na Hali Gąsienicowej i rozpoczął działalność konspiracyjną jako jeden z «kurierów tatrzańskich» budapeszteńskiej Bazy Wojskowej. W r. 1940 w czasie przeprawy z Węgier do Polski został aresztowany w Słowacji; podczas przekazywania go na granicy w Muszynie władzom okupacyjnym w Polsce M. zdołał zbiec w brawurowy sposób i wrócić na Węgry. Na Węgrzech przebywał w obozie dla uchodźców cywilnych w Leányfalu nad Dunajem w pobliżu miasteczka Szentendre. Tam też utonął w Dunaju 7 VII 1941.

M. był stryjecznym bratem Zdzisława Motyki, znanego narciarza, olimpijczyka i lekkoatlety Akademickiego Związku Sportowego w Krakowie, zmarłego 21 III 1969.

 

Olszewicz, Lista strat kultury pol., s. 176; – Głuszek Z., Polscy olimpijczycy, W. 1971 s. 247; Jucewicz A., Stępiński W., Chwała olimpijczykom, W. 1968 s. 59–60 (fot.); toż w języku angielskim: The Roll of Honour Polish Olympic Athletes 1939–1945, W. 1972 s. 29–30 (w obydwóch pracach błędnie przedstawiona śmierć M-i); – Sprawozdanie Dyrekcji Gimnazjum Państwowego w Zakopanem za rok szkolny 1925/6 s. 42, 1926/7 s. 45, 1928/9 s. 62, 1929/30 s. 72–3; – Informacje W. H. Paryskiego, T. Pawłowskiego, W. Roj-Gąsienicy, J. Gąsienicy-Tomkowego, M. Motyki (wszyscy z Zakopanego) oraz Wacława Felczaka.

Kazimierz Toporowicz

 

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.