INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Stanisław Podkowa     
Biogram został opublikowany w latach 1982-1983 w XXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Podkowa Stanisław (1907–1973), inżynier mechanik, współzałożyciel i rektor Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Lublinie. Ur. 14 IX w Lublinie, był synem Stanisława, mistrza zduńskiego, i Joanny z Rosłych. Uczył się w Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym im. Jana Zamojskiego w Lublinie, gdzie zdał w r. 1927 maturę, następnie w l. 1927–39 studiował na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej, zarobkując równocześnie na utrzymanie najpierw jako pracownik biur projektów, a od r. 1934 jako konstruktor urządzeń mechanicznych i obrabiarek do drewna w biurze technicznym Naczelnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Warszawie. W czasie studiów działał w Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej, a od r. 1934 w Organizacji Młodzieży Socjalistycznej «Życie» na Politechnice. Latem 1939 złożył P. w Politechnice pracę dyplomową, lecz wybuch wojny we wrześniu t. r. uniemożliwił jej obronę; dyplom inżyniera mechanika i magistra nauk technicznych otrzymał zaraz po wojnie w r. 1946. W latach okupacji niemieckiej P. pracował w tartaku w Puławach, a od r. 1942 mieszkał we wsi Abramowice pod Lublinem. Po wyzwoleniu Lublina wrócił tam i w sierpniu 1944 został mianowany zastępcą naczelnika Wydziału Mechanicznego w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych (DOKP). Zajął się wówczas organizacją kolejowej służby mechanicznej, odbudową zniszczonych urządzeń, a także uruchomił dla maszynistów kursy, których był kierownikiem i wykładowcą. W styczniu 1951, po odmowie przyjęcia nominacji na dyrektora technicznego DOKP Łódź, został P. dyrektorem do spraw inwestycji w nowo budowanej Fabryce Samochodów Ciężarowych (FSC) w Lublinie, gdzie pracował do jesieni 1955. W r. 1947 P. został członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej, a w grudniu 1948 Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). Ukończył trzyletnie studium zaoczne przy szkole partyjnej Komitetu Centralnego (KC) PZPR, był członkiem komitetów zakładowych PZPR przy DOKP i FSC.

Jednocześnie jako przewodniczący (1950–2) Wojewódzkiego Komitetu Porozumiewawczego Naczelnej Organizacji Technicznej (NOT), m. in. razem z inżynierami Włodzimierzem Ginko, Leonidem Kacejko, Mieczysławem Krzywickim i B. Wilczewskim, podjął starania o powołanie pierwszej na Lubelszczyźnie wyższej uczelni technicznej, Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej (WSI). Z wielką pasją i poświęceniem doprowadził do uruchomienia w jesieni 1953 najpierw Wydziału Mechanicznego WSI, którego został pierwszym dziekanem, a potem jeszcze Wydziału Elektrycznego i Wydziału Budownictwa Lądowego. W r. 1956 został kierownikiem, a w r. 1964 rektorem WSI, w r. 1966 otrzymał stopień docenta. Przez cały czas pracy w WSI prowadził P. zajęcia dydaktyczne z mechaniki i części maszyn, ponadto uczył w lubelskich szkołach technicznych. Pod kierunkiem P-y opracowano generalne założenia rozwoju WSI (jako uczelni dla 6 tysięcy studentów) i w znacznym stopniu zrealizowano budowę nowych obiektów dydaktycznych i ośrodka studenckiego. Utworzono filie WSI w Kraśniku i Poniatowej, opracowano założenia dla powstania WSI w Koszalinie. Po wytrwałych staraniach uzyskał w r. 1965 zgodę na przekształcenie uczelni w Wyższą Szkołę Inżynierską (WSI), ze studiami dziennymi, wieczorowymi i zaocznymi. Stale zabiegał, we współpracy m. in. z Ryszardem Cylcem, M. Krzywickim i Tomaszem Demendeckim, o rozbudowę bazy lokalowej i wyposażenia, podwyższanie poziomu naukowego i autorytetu Szkoły, organizację nowych kierunków, studiów i nowych laboratoriów. Myślał o przekształceniu uczelni w politechnikę, co nastąpiło po śmierci P-y w dwudziestopięciolecie istnienia WSI, której nadano nazwę Politechniki Lubelskiej. Pod koniec życia P-y kształciło się tam ok. 3,5 tysiąca studentów. W l. 1968–70 był P. przewodniczącym Kolegium Rektorów Lubelskiego Ośrodka Naukowego.

P. był członkiem Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Lublinie i działał w jego Komisji Ideologicznej, Komisji Ekonomicznej i Komisji Rewizyjnej, Komisji Nauki KC PZPR (1961–71). W r. 1949 współorganizował i w l. 1950–4 przewodniczył Oddziałowi Wojewódzkiemu NOT w Lublinie, w l. 1949–51 Oddziałowi Lubelskiemu Stow. Inżynierów i Techników Komunikacji, w l. 1950–6 Oddziałowi Lubelskiemu Stow. Inżynierów i Techników Mechaników Polskich, gdzie uruchomił kursy przygotowawcze do WSI. Od r. 1969 P. był członkiem rzeczywistym Lubelskiego Tow. Naukowego i inicjatorem powołania przy nim Wydziału Nauk Technicznych, od r. 1965 członkiem Zespołu Mechaniki Sekcji Technicznej Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego i członkiem zespołu zmęczenia materiałów i konstrukcji w Komitecie Podstaw Konstrukcji i Technologii Maszyn PAN. Ponadto pełnił funkcję prezesa zarządu środowiskowego i członka Zarządu Głównego Akademickiego Związku Sportowego.

Za całokształt działalności w zakresie szkolenia kadr inżynierskich dla potrzeb lubelskiego przemysłu P. otrzymał nagrodę naukową I stopnia m. Lublina za r. 1960, nagrodę Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie w r. 1963 i kilkakrotnie nagrodę ministra resortowego. P. zmarł po dłuższej chorobie 24 VI 1973 w Lublinie; pochowany został w Alei Zasłużonych na miejscowym cmentarzu przy ul. Lipowej. Był odznaczony m. in. Sztandarem Pracy I kl. i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W dwudziestopięciolecie WSI w r. 1978 imieniem P-y nazwano największe audytorium w budynku Instytutu Technologii i Eksploatacji Maszyn Politechniki Lubelskiej przy ul. Nadbystrzyckiej, gdzie też wmurowano poświęconą mu tablicę pamiątkową z płaskorzeźbą jego popiersia.

W małżeństwie z Barbarą ze Szczepanowskich (od r. 1939), magistrem inżynierem elektrykiem, P. miał synów: Pawła (ur. 1952), elektronika, i Stanisława Zbigniewa (ur. 1957), magistra inżyniera zootechnika.

 

25 lat Fabryki Samochodów Ciężarowych w Lublinie, 1951–1976, L. 1976; 25 lat rozwoju państwowych wyższych uczelni w Lublinie. Fakty i liczby, L. 1969 s. 101, 104–6; 10 lat w służbie techniki, 1953–1963, L. s. 7, 8, 13, 18, 19, 30, 32, 33, 45, 46; Księga Stowarzyszenia Inżynierów Mechaników Polskich, W. 1963 s. 414; Monografia Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji, 1946–1975, W. 1979 s. 171, 275; Piętnastolecie Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Lublinie 1953–1968, L. 1968 s. 8, 10, 17–19, 24; Wyższa Szkoła Inżynierska w Lublinie 1953–1973, L. 1973 s. 11, 18, 19, 23, 25, 27, 29, 32, 36–7, 57, 153, 169; – „Biul. Lub. Tow. Naukowego. S. Mat.-Fiz.-Chem.” T. 17: 1976 nr 1–2 s. 193–4; „Kalendarz Lub.” 1958 s. 53; toż 1965 s. 94, 1974 s. 63; „Kamena” 1971 nr z 25 X (rozmowa z P-ą); „Kur. Lub.” 1958 nr z 28 X, 1959 nr z 16 X, 1960 nr z 9–10 X, 1962 nr z 28 VI, 1965 nr z 17 X, 1966 nr z 17 X, 1967 nr z 9 V, 1973 nr 148 (życiorys, fot.), nr 149–51 (nekrologi), 1978 nr z 18 V; „Przegl. Techn.” 1964 nr 28 s. 6 (życiorys, fot.); „Sztandar Ludu” (L.) 1959 nr z 25 IV, 1961 nr z 6 II, 1962 nr z 27 VI, nr 305 (P. w szopce noworocznej), 1963 nr z 18 VIII, 9 IX i 21 X, 1964 nr z 6 VIII, 4 IX, 1965 nr z 18 X, 1967 nr z 30 IX, 3 X, 1969 nr z 23 X, 1973 nr z 26 VI (fot.), 16 X; „Tryb. Ludu” 1973 nr 178 (nekrolog); Zesz. Nauk. Techn. WSI, L. 1969 s. 5–7; – Arch. Politechniki Lub. w L.: Akta profesorskie; Arch. Politechniki Warsz.: Akta Studenckie; – Materiały i dokumenty udostępnione przez żonę Barbarę Podkowową oraz informacje Ryszarda Cylca.

Jerzy Kubiatowski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jan Ciecierski

1899-03-08 - 1987-02-20
aktor filmowy
 

Wojciech Kilar

1932-07-17 - 2013-12-29
kompozytor
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jan Bogumił Sokołowski

1899-05-25 - 1982-04-07
zoolog
 
 

Antoni Szmigiel

1884-05-12 - 1958-02-11
działacz ludowy
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.