INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stanisław Robert Seliga  

 
 
1895-04-07 - 1991-04-06
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Seliga Stanisław Robert (1895–1991), filolog klasyczny, pedagog. Ur. 7 IV we wsi Pacew (pow. grójecki), gdzie jego ojciec Stanisław i matka Helena z domu Siek posiadali gospodarstwo rolne.

Do szkoły średniej uczęszczał S. w Warszawie i tam w szkole realnej Mariana Rychłowskiego zdał w r. 1913 maturę. Od października t.r. studiował na Wydz. Filozoficznym i Teologicznym UJ i zaliczył tam dwa semestry. W r. akad. 1914/15 uczęszczał do Collegium Humanisticum przy Tow. Kursów Naukowych w Warszawie i ukończył je w r. 1915 dzięki zaliczeniu studiów w Krakowie. Po złożeniu dodatkowych egzaminów z języka łacińskiego i greckiego, immatrykulowany 25 XI t.r., został studentem Wydz. Filozoficznego Uniw. Warsz., sekcji filologii klasycznej; jako kierunek uzupełniający wybrał polonistykę. W listopadzie 1918 wstąpił jako ochotnik do wojska (3. P. Artylerii Polowej) – od kwietnia r.n. pełnił służbę frontową. Brał udział w walkach o Wilno w r. 1919. W październiku t.r. zwolniony z wojska w stopniu kaprala, powrócił na Uniw. Warsz. Doktoryzował się u Gustawa Przychockiego na podstawie dysertacji M. Tullius Cicero orator quomodo adversarios lacessiverit (nie druk.). Dyplom doktorski wydany S-dze z datą 3 VII 1921 był pierwszym w zakresie filologii klasycznej na Uniw. Warsz. po odzyskaniu niepodległości. Ponadto S. zapisał się na studia prawnicze na Uniw. Pozn. Immatrykulowany 15 XII 1920, dyplom magisterski uzyskał 16 V 1923.

Wkrótce po doktoracie S. rozpoczął pracę dydaktyczną, która do końca życia była jego głównym zajęciem. Wykładał języki i literaturę klasyczną w kilku uczelniach równocześnie. Najdłużej związany był z trzema: z Uniw. Warsz., gdzie był lektorem łaciny (od r. akad. 1922/23 do r. akad. 1938/39), z Wolną Wszechnicą Polską, której był najpierw lektorem (od r. 1923), a później docentem (od r. 1926 do 1939, otrzymaną w tej uczelni veniam legendi z zakresu filologii klasycznej zatwierdziło w r. 1938 Min. WRiOP), w l. 1928–39 z Gimnazjum Państwowym im. T. Rejtana, jedynym wówczas w Warszawie gimnazjum klasycznym. Ponadto w l. dwudziestych pracowal S. w Gimnazjum im. J. Lelewela (1922–4), w Gimnazjum im. św. Stanisława i w Gimnazjum Żeńskim Janiny Tymińskiej. W l. 1929–31 był instruktorem łaciny i greki Min. WRiOP. Na swych doświadczeniach pedagogicznych oparł S. ówczesne publikacje z zakresu dydaktyki i metodyki nauczania (Magisterium filozofii w zakresie filologii klasycznej, W. 1927, Gramatyka łacińska w szkole, „Kwart. Klasyczny” 1929, Lekcje pokazowe z języków klasycznych, „Acta Secundi Congressus Philologorum Classicorum Slavorum”, Pragae 1931, O instruktorat języków klasycznych, „Przegl. Klasyczny” 1938).

Od r. 1930 był S. współpracownikiem Komisji Filologicznej PAU. Jego prace naukowe z okresu międzywojennego obejmują kilka wątków. Cyceronem – adwokatem zajął się w obszernym artykule Cyceron przeciw świadkom („Przegl. Human.” 1925). Swoistą kontynuacją tego tematu była seria artykułów o sposobach atakowania przeciwników i dowodzenia własnych racji moralnych, które stosowali niektórzy autorzy chrześcijańscy (Quibus contumeliis Hieronymus adversarios carpserit, „Eos” 1932–3), De Hieronymi scriptorum colore satirico, w: „Charisteria Gustavo Przychocki a discipulis oblata”, W. 1934, De invectiva Hieronymiana, „Collectanea Theologica” 1935, De conviciis Tertulianeis, „Eos” 1936, Tertulianus et Cyprianus de feminarum moribus pravis, w: „Munera philologica Ludovico Ćwikliński”, P. 1936). S. przełożył także „Satyry” Persjusza (W. 1929), niektóre utwory Katullusa i fragmenty z „Satirikonu” Petroniusza. Pracował nad przekładem „Satyr” Juwenalisa, pracy tej jednak nie ukończył. Interesowały go staropolskie przekłady z literatury antycznej. W r. 1927 wydał z rękopisu („Prace Filol.” T. 11) parafrazę IV ks. „Georgik” Wergiliusza pióra Gabriela Świrskiego pt. „Pasiecznik”. T.r. ogłosił oddzielny komentarz do tego przekładu (Świrski jako tłumacz „Georgik” Wergilego, „Pam. Liter.”), a w dziesięć lat później („Eos” 1937) pisał O „Hippolicie” Seneki w tłumaczeniu Stanisława Morsztyna. Dla PSB opracował życiorys Stefana Cybulskiego.

W sierpniu 1939 S. został zmobilizowany i wysłany do Londynu jako tłumacz i oficer szyfrowy w Polskiej Misji Wojskowej. W październiku t.r. wysłano go do Paryża, gdzie pełnił służbę w Naczelnym Dowództwie WP. W 1. poł. 1940 r. prowadził w Paryżu wykłady z dziejów kultury starożytnej jako profesor Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie. W sierpniu t.r. otrzymał urlop z wojska. Urząd Wychowania Narodowego w Londynie zaangażował go jako nauczyciela filologii klasycznej w Gimnazjum i Liceum Męskim im. J. Słowackiego w Ealing w Londynie. Szkołę tę ewakuowano w r. 1941 do Perthshire i tam S. uczył niemal do końca wojny. Poza tym od jesieni 1943 przez trzy lata wykładał łacinę dla polskich studentów powstałego w Edynburgu trzyletniego Studium Pedagogicznego. W r. 1946 The Interim Treasury Committee for Polish Questions mianował S-ę wykładowcą na Uniwersytecie w St. Andrews w Szkocji, gdzie jako «lecturer in Polish» wykładał literaturę i język polski, potem także rosyjski, głównie dla polskich studentów, aż do r. 1979 (również po przejściu na emeryturę 1 IX 1963). Przez wiele lat był egzaminatorem z języka polskiego dla Scottish Universities Entrance Board, a także dla uniwersytetów w Londynie i Manchesterze.

S. brał żywy udział w życiu kulturalnym i naukowym środowiska polskiego w Szkocji. Będąc najpierw współpracownikiem, a potem «członkiem czynnym miejscowym» (od r. 1953) Polskiego Tow. Naukowego na Obczyźnie, wygłosił wiele publicznych odczytów, m.in. z historii Polski, z kultury antycznej i z historii stosunków polsko-szkockich. Zainteresowanie tym ostatnim tematem zaowocowało kilkoma publikacjami (m.in. The Scots in Old Poland, w: Seliga S., Koczy L., Scotland and Poland. A Chapter of Forgotten History, [b.m.w.] 1962). Badaniami z dziedziny filologii klasycznej przestał się w zasadzie zajmować, publikował natomiast prace z zakresu literatury polskiej. Dla „Cassell’s Encyclopaedia of World Literature” (New York 1954) opracował ok. 200 haseł o autorach polskich oraz ogólny artykuł Polish literature. Zwięzłe opracowanie początków literatury polskiej jego pióra znajduje się w „Literaturze polskiej” redagowanej przez Henryka Paszkiewicza (Londyn 1961). Zamieszczał też niekiedy drobne artykuły, szkice i recenzje w emigracyjnej prasie polskiej („Wiadomości”, „Tydzień Polski”). W ostatnim okresie życia przebywał S. w Adamson Hospital w szkockim mieście Cupar w hrabstwie Fife. Zmarł tam 6 IV 1991; pochowany został w St. Andrews.

Rodziny S. nie założył.

 

Pol. Bibliogr. Liter. za l. 1954–5, 1958–61, 1969–71, 1974–5; Polonica zagraniczne. Bibliografia za okres od września 1939 do 1955 roku, W. 1991 III; Peretiatkowicz–Sobeski, Współcz. kultura pol.; Zagórowski, Spis nauczycieli; – Gimnazjum Państwowe im. Joachima Lelewela w Warszawie 1920–1935, W. 1935 s. 29; Hist. Nauki Pol., V; Literatura polska na Obczyźnie 1940–60, Londyn 1964–5 I–II; – Sprawozdanie z działalności Wolnej Wszechnicy Polskiej za l. 1922/23 do 1928/29, W.; Uniwersytet Warszawski. Skład Uniwersytetu i spis wykładów za l. 1922/23 do 1938/39, W.; Wolna Wszechnica Polska. Skład osobowy i spis wykładów za l. 1923/24 do 1938/39, W.; Winniczuk L., Nad Zbruczem, Stryjem, Wisłą…, Kr. 1988 s. 151; – „Roczn. PAU” za l. 1930/31 do 1938/39; „Roczn. Pol. Tow. Nauk. na Obczyźnie” za l. 1950/51 do 1988/89 (Londyn); – Arch. PAN: syg. III, 7.j.137 (list S-i do W. Dzwonkowskiego); Arch. PAN w Kr.: sygn. k. III–76 (listy S-i do L. Winniczuk); Arch. Uniw. Pozn.: sygn. 103d/1571 (akta stud. nr alb. 1986); Arch. Uniw. Warsz.: RP-UW (akta stud. nr alb. 396); – Informacje: Haliny Syrwid z Komorowa (siostrzenicy S-i), Tadeusza Ślebarskiego z St. Andrews, Wiktora Tomaszewskiego z Edynburga, Jana Świąteckiego, Lidii Winniczuk i Mirosława Fiuczka z W.

Barbara Brzuska

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Stefan Wyszyński

1901-08-03 - 1981-05-28
prymas Polski
 

Kazimierz Morawski

1852-01-29 - 1925-08-25
filolog klasyczny
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Feliks Piestrak

1868-06-02 - 1947-05-15
inżynier górniczy
 

Adam Stanowski

1927-04-19 - 1990-02-07
działacz katolicki
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.