INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Stanisław Sołtan (Pereświet-Sołtan)     

Stanisław Sołtan (Pereświet-Sołtan)  

 
 
1915-11-04 - 1992-01-04
Biogram został opublikowany w latach 2000-2001 w XL tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sołtan (Pereświet-Sołtan) Stanisław (1915–1992), szermierz, trener i działacz sportowy, żołnierz Armii Krajowej. Ur. 4 XI w miejscowości Sarikamiş w Turcji, był synem Bolesława, lekarza weterynarii, i Jadwigi z Karpińskich, urzędniczki Urzędu Miejskiego w Krakowie.

W l. 1927–35 uczęszczał S. do IV Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie i tam zdał maturę. Szermierkę zaczął uprawiać jeszcze w l. szkolnych, pod kierunkiem mjr. Eugeniusza Linnemanna, który w l. trzydziestych organizował kursy szermiercze dla uczniów szkół średnich. Ok. r. 1932 został S. członkiem sekcji szermierczej Akademickiego Związku Sportowego. W r. 1935 rozpoczął studia na Wydz. Rolniczym UJ. Jako student wielokrotnie startował w akademickich mistrzostwach Polski w szermierce, trzykrotnie zdobywając tytuł mistrzowski (w r. 1936 w szabli, w l. 1937 i 1938 w szpadzie).

Podczas okupacji niemieckiej S. był żołnierzem Armii Krajowej i działał w konspiracji w rejonie krakowskim. Po zakończeniu wojny kontynuował studia rolnicze, ale ich nie ukończył. W październiku 1945 był współorganizatorem sekcji szermierczej w Klubie Sportowym (KS) «Cracovia» i brał udział w reaktywowaniu w Katowicach Polskiego Związku Szermierczego. Gdy w r.n. nastąpiło rozwiązanie sekcji szermierczej KS «Cracovia», jej zawodnicy utworzyli sekcję szermierczą w Tow. Gimnastycznym «Sokół» w Krakowie, w której S. został członkiem zarządu. W r. 1947 sekcję tę zlikwidowano, a jej zawodnicy utworzyli sekcję szermierczą przy Wojskowo-Cywilnym Klubie Sportowym (WCKS) «Wawel» w Krakowie; S. nadal występując jako zawodnik, został w tej sekcji również trenerem. W t.r. zajął m.in. drugie miejsce w szpadzie w mistrzostwach Polski, wygrał zawody we florecie i szabli w akademickich mistrzostwach Polski oraz zdobył tytuł drużynowego mistrza Polski we florecie wraz z drużyną WCKS «Wawel». W r. 1948 przeniesiono sekcję szermierczą do Zwierzynieckiego Klubu Sportowego (ZKS) «Budowlani» w Krakowie; S. pozostał nadal jej zawodnikiem i trenerem. W t.r. był czwarty na międzynarodowych mistrzostwach Polski we florecie, ale jako najlepszy z Polaków otrzymał tytuł mistrza Polski, a w l. 1949–50 był drużynowym mistrzem Polski we florecie w drużynie «Budowlani». W r. 1949 reprezentował Polskę na Akad. Mistrzostwach Świata w Budapeszcie, zajmując tam wraz z drużyną trzecie miejsce w konkurencji szabli. W tym czasie uczęszczał na kursy trenerskie w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego w Krakowie; ukończył je na początku l. pięćdziesiątych.

S. początkowo był trenerem szermierki kl. II, później kl. I i kl. mistrzowskiej, a w grudniu 1958 został przewodniczącym Komisji Trenerskiej Polskiego Związku Szermierczego i pełnił tę funkcję przez kilka lat. Ponadto pracował przez wiele lat jako nauczyciel wychowania fizycznego w Zespole Szkół Mechanicznych w Krakowie oraz prowadził zajęcia z szermierki scenicznej w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie. W r. 1974 przypadkowo potrącony przez samochód, doznał wstrząsu mózgu i złamania nogi. Nigdy już nie powrócił do pełni sił i przeszedł na wcześniejszą emeryturę. Do końca życia prowadził zajęcia w Krakowskim Klubie Szermierzy. Zmarł 4 I 1992 w Krakowie i został pochowany 13 I t.r. na cmentarzu Rakowickim. Był odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1981), Złotym Krzyżem Zasługi i tytułem Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej (1966).

S. od r. 1950 był ożeniony z Marią z Chmielińskich, 1.v. Kurkową (24 II 1921 – 24 VII 2001), gimnastyczką i florecistką, uczestniczką igrzysk olimpijskich w r. 1952, i miał z nią dwoje dzieci: córkę Grażynę (1951–1992), absolwentkę Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie, i syna Bolesława (ur. 1955), instruktora szermierki.

 

Igrzyska stare jak świat, W. 1976 s. 331; – Księga sportu polskiego 1944–1974, W. 1975 s. 531; Nawrocki J., Mrzygłód J., W szczęku stalowych kling, W. 1957 s. 114; – Sprawozdanie X (XXVII) Dyrekcji Państwowego Gimnazjum IV im. H. Sienkiewicza w Krakowie za r. szk. 1927/8, Kr. 1928; toż za l. 1928/9; toż za l. 1932/3; – „Dzien. Pol.” 1992 nr 7 s. 13, nr 9 s. 14; „Tempo” 1991 nr 37 s. 3–4, 1992 nr 4 s. 2; „Trybuna” 1992 nr 8; – Arch. UJ: WR 109, 110, 111, 112, WR 168; – Lipińska D., Rozwój Krakowskiego Klubu Szermierzy w latach 1948–1978, Kr. 1980 (mszp. pracy magisterskiej w B. Akad. Wychowania Fizycznego w Kr.) s. 7–12, 14–29, 33, 63, 66, 80, 90, 93, 103–4, 117–19; – Dokumenty dot. S-a w posiadaniu żony, Marii z Kr. i jej informacje.

Zbigniew Porada

 
 

Powiązane artykuły

 

Polskie Państwo Podziemne 1939-1945

Polska była pierwszym państwem, które powiedziało "Nie!" żądaniom ustępstw terytorialnych ze strony nazistowskiej Rzeszy Niemieckiej. Polska była pierwszym państwem, które zbrojnie przeciwstawiło......
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Kazimierz Michałowski

1901-11-14 - 1981-01-01
archeolog
 

Piotr Łazarkiewicz

1954-03-13 - 2008-06-20
reżyser filmowy
 

Tomasz Nocznicki

1862-12-28 - 1944-11-03
działacz ruchu ludowego
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Helena Schrammówna

1879-07-24 - 1942-02-18
malarka
 

Roman Podoski

1873-08-15 - 1954-11-23
inżynier elektryk
 

Kajetan Sosnowski

1913-03-28 - 1987-11-06
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.