INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stanisław Stablewski h. Oksza  

 
 
1832-01-05 - 1904-02-21
Biogram został opublikowany w 2002 r. w XLI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Stablewski Stanisław (1832–1904), ziemianin, poseł do parlamentu pruskiego. Ur. 5 I w Zalesiu pod Gostyniem, był synem Karola (zob.) i Korduli ze Sczanieckich, bratankiem Erazma (zob.), bratem stryjecznym Floriana (zob.), siostrzeńcem Emilii Sczanieckiej (zob.).

S. jako uczeń gimnazjalny wziął udział w powstaniu wielkopolskim 1848 r., walczył pod Książem. W r. 1850 ukończył gimnazjum katolickie we Wrocławiu i podjął studia prawnicze kolejno na uniwersytetach w Berlinie i we Wrocławiu (1853), ale je przerwał. Po otrzymaniu dyspensy papieskiej, ożenił się 11 IX 1855 z cioteczną siostrą, Stanisławą ze Sczanieckich, córką Stanisława i Honoraty (Melanii?) z Drwęskich, która wniosła mu w posagu Głuponie w po w. bukowskim i Mościejewo w pow. międzychodzkim. Od r. 1855 był członkiem Tow. Rolniczo-Przemysłowego (TRP) w Gostyniu, a przez jakiś czas jego dyrektorem. W r. 1856 objął poojcowskie Zalesie, był też właścicielem majątku Linie w pow. bukowskim. Swe majątki ziemskie starał się uprzemysłowić. Uprawiał zboże, buraki cukrowe, produkował nasiona buraczane, hodował owce i prowadził owczarnie zarodową.

W r. 1857 przystąpił S. do Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk. W l. 1861–72 był dyrektorem Tow. Kredytowego Ziemskiego w Poznaniu. Na wystawie w Gostyniu w r. 1862, zorganizowanej przez TRP, uzyskał srebrny medal w dziale hodowli owiec. T.r. został wybrany do izby niższej sejmu pruskiego z powiatów wschowskiego i krobskiego; pełnił w nim (do r. 1866) funkcję sekretarza Koła Polskiego. Dn. 31 III 1863 wystąpił z petycją sejmową w sprawie złego traktowania powstańców polskich schwytanych przez władze pruskie. T.r. uczestniczył w walnym zgromadzeniu Centralnego Tow. Gospodarczego (CTG) w Poznaniu jako przewodniczący delegacji pow. krobskiego. W r. 1870 został członkiem komisji projektowanego przez CTG Banku Rolnego w Poznaniu. W r. 1875 wybudował w Zalesiu pałac. W l. 1879–82 powtórnie był posłem do niższej izby parlamentu pruskiego z powiatów pleszewskiego i krotoszyńskiego, występował tam w obronie praw samorządowych Wielkopolski i równouprawnienia ludności polskiej z niemiecką. W r. 1891 został wybrany wicemarszałkiem w zgromadzeniu prow. poznańskiej. Później nie brał już czynnego udziału w życiu politycznym. Miał zainteresowania humanistyczne, zbierał sentencje. Zmarł 21 II 1904 w Zalesiu, pochowany został 25 II w kościele parafialnym w Wielkim Strzelczu (pow. krobski).

W małżeństwie ze Stanisławą ze Sczanieckich (zm. 27 XII 1922), miał S. synów: Zygmunta (1861–1926), Kazimierza (1865–1942), dziedzica Zalesia, Jana (1868–1904), dziedzica Dąbrówki pod Gostyniem, oraz córki: Helenę (ur. 1856), zamężną za Zygmuntem Radońskim, synem Anastazego Radońskiego (zob.), Emilię (ur. 1857), Marię (1865–1937), zamężną za Janem Nepomucenem Sokolnickim, z którym miała syna, dyplomatę, Henryka Józefa Sokolnickiego (zob.), Julię (ur. 1862 lub 1863), zamężną za Tadeuszem Oppeln-Bronikowskim, Irenę (zob.) i Gabrielę (1870–1950).

 

Fot. zbiorowa Koła Polskiego sejmowego w Berlinie z r. 1862 w B. Ossol.: Acta Stablevsciana, rkp. 14445/III t. 2; – Wojtkowski, Bibliogr. historii Wpol., I; – Wpol. Słown. Biogr.; – Borkowski, Rocznik szlachty, II 676–7; Żychliński, I, XXVII; – Słown. Geogr. (Mościejewo); – Benyskiewicz J., Posłowie polscy w Berlinie w latach 1866–1890, Zielona Góra 1976; Grot Z., Rok 1863 w zaborze pruskim, P. 1963 (omyłkowo w indeksie jako Erazm); Karwowski, Hist. W. Ks. Pozn., III; Komierowski R., Koła polskie w Berlinie 1847–1860, P. 1913 III; Sczaniecki K., Rys historyczny Towarzystwa Rolniczo-Przemysłowego w Gostyniu od czasu zawiązania aż do końca roku 1893, P. 1893 s. 92; Skuratowicz J., Dwory i pałace w Wielkim Księstwie Poznańskim, P. 1981; Stachowski W., Rok 1848 w Gostyniu i okolicy, „Kron. Gostyńska” T. 3: [1931/2] s. 87; Veritate et scientia. Księga pamiątkowa w 125-lecie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Red. A. Gąsiorowski, W.–P. 1982; Złota księga ziemiaństwa polskiego…, Red. S. Sas-Lityński, P. 1929 (Zalesie); Żychliński L., Stosunek polskiej a niemieckiej większej własności w Wielkim Księstwie Poznańskim…, P. 1878 s. 6, 10; – Kłos J., Mowy żałobne, P. 1928; Motty M., Przechadzki po mieście, P. 1999 I; Teki Dworzaczka, CD-ROM, Kórnik–P. 1997; – „Dzien. Pozn.” 1904 nr 44, 1922 nr 297; „Kur. Pozn.” 1904 nr 43, 47; – B. Ossol.: Acta Stablevciana rkp. 14445/III t. 2; – Mater. Red. PSB: Życiorys S-ego oprac. przez Stefana Stablewskiego; – Informacje rodziny.

Marek Rezler

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 
 
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Henryk Redlich

1838 lub 1840 - 1884-11-07
sztycharz
 
 

Tadeusz Marian Kotarbiński

1886-03-03 - 1981-10-03
filozof
 
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Alfred Szczepański

1840-04-04 - 1909-05-08
dziennikarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.