Rudziński (Rudzieński) Szymon h. Prus III, w zakonie Antoni (zm. 1744), reformat, historyk swego zakonu, kanonista. Ur. w Pułtusku, był synem Mateusza i Ewy.
Jako student kolegium jezuickiego w Pułtusku wstąpił R. 10 VI 1700 do zakonu reformatów w Szczawinie Kościelnym, lecz już 23 XI t. r. dobrowolnie zakon opuścił. Powrócił w r. 1701 i po odbyciu nowicjatu w tymże domu 21 VI 1702 złożył śluby zakonne. Studia filozoficzno-teologiczne odbywał w seminarium swojej prowincji, tj. wielkopolskiej. Po otrzymaniu święceń kapłańskich wykładał w r. 1710 ascetykę w Woźnikach oraz do r. 1722 inne dyscypliny teologiczne w nieustalonych klasztorach. W l. 1722–5 wchodził do zarządu prowincji jako definitor. W l. 1725–7 był gwardianem klasztoru w Węgrowie, a przez r. n. (1727–8) pełnił ten sam urząd w Białej Podlaskiej. W r. 1728 w ramach stałej opieki duchownej, sprawowanej przez wielkopolską prowincję reformatów nad zakonem marianów, przeprowadził wizytację generalną ich domów i 17 VI t. r. przewodniczył kapitule generalnej odbytej w Goźlinie. Przez jedną kadencję (1728–31) pełnił urząd prowincjała swej prowincji. W tym charakterze uczestniczył w r. 1729 w kapitule generalnej zakonu odprawionej w Mediolanie. Przebywając w l. 1732–43 w Warszawie był gwardianem (1732–4, 1737–8, 1739–42) i sfinalizował trwającą od ok. 1670 budowę klasztoru. Przez rok (1734–5) był kaznodzieją i wtedy też w l. 1734–7 wchodził po raz drugi jako definitor do zarządu prowincji. Wpłynął także decydująco na swego dalszego krewnego Kazimierza Rudzińskiego, kaszt. czerskiego (zob.), by zamiar ufundowania klasztoru w jego dziedzicznej Siennicy zrealizował dla reformatów wielkopolskich.
R. będąc w stolicy opublikował również swoje prace z zakresu prawa kanonicznego i zasłużył się dla archiwum prowincji. Compendium ordini seraphico et aliis magis utilium (W. 1735, wyd. 2 Kalisz 1742) jest przejrzyście opracowanym encyklopedycznym słownikiem prawa zakonnego. Wola O. N. S. Franciszka jak Bracia Mniejsi jego regułę mają chować (W. 1735) to komentarz do reguły franciszkańskiej. Odznacza się praktycznym podejściem oraz umiarem w rozwiązywaniu trudniejszych problemów. R. dokonał również przekładu kodeksu normującego życie liturgiczne i codzienne zakonników: Ordynarz ceremonialny Zakonu Braci Mniejszych św. Franciszka Reformatów pod tytułem św. Antoniego w Prowincji Wielkopolskiej (W. 1739). Jako archiwista prowincji w l. 1735–42 opracował początkowe dzieje reformatów w Polsce: Erectio Provinciarum Reformatarum Maioris et Minoris Poloniae oraz sporządził 4 kopiariusze najstarszych dokumentów dotyczących prowincji wielkopolskiej. W związku zaś z zamierzoną kontynuacją „Annales Minorum” Ł. Waddinga na polecenie generała zakonu C. Politi w r. 1741 opracował R. Facies Reformatae Provinciae Sancti Antonii Maioris Poloniae Ordinis S. Francisci. Oprócz zarysu historycznego swej prowincji zamieścił tu także opisy wszystkich klasztorów, rejestrując m. in. teksty epitafiów znajdujących się w kościołach oraz podał biografie wybitniejszych zakonników. Wszystkie wymienione tu rękopisy prac R-ego (obecnie w Arch. Prow. Franciszkanów-Reformatów w Kr.) stanowią pierwszorzędne źródło do pierwszego stulecia dziejów reformatów wielkopolskich. W październiku 1743 przeniósł się R. do klasztoru w Łąkach Bratiańskich koło Nowego Miasta Lubawskiego, gdzie też zmarł 13 IV 1744.
Estreicher; Słown. Pol. Teologów Katol. (bibliogr., źródła); – Petrani A., Nauka prawa kanonicznego w Polsce w XVIII i XIX wieku, L. 1961; Rudziński W., Umowa z Antonim Solarim, „Kwart. Architektury i Urban.” T. 29: 1984 s. 355; Sczaniecki P., Z dziejów uroczystości św. Franciszka w Polsce, „Studia Franciszkańskie” T. 1: 1984 s. 285–94; Szteinke A. J., Kościół św. Antoniego i klasztor franciszkanów-reformatów w Warszawie 1623–1987, Kr. 1990; – Koralewicz A., Additament do Kronik Braci Mniejszych s. Franciszka, W. 1722 s. 240; Miranden seu Brigantien. Beatificationis et Canonisationis Servi Dei Casimiri a S. Ioseph Wyszyński … positio super virtutibus ex officio concinnata, Romae 1986; Mysłkowski O., Dalszy ciąg przydatku do Kronik Braci Mniejszych, [b.m.w.l 1806 s. 11, 13–14, 19, 22, 24, 41; – Arch. Prow. Franciszkanów-Reformatów w Kr.: Liber contingens cathalogum patrum ac fratrum in hac alma Provincia Reformatica Maioris Poloniae pie defunctorum (1624–1817) s. 127, Liber mortuorum pro Conventu Coninensi (1624–1800) s. 37, Spis nawróconych klasztoru w Węgrowie (1724–1855) s. 5, Spis tercjarzy klasztoru w Węgrowie (1694–1822) s. 5.
Anzelm J. Szteinke