INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Tadeusz Synowiec     

Tadeusz Synowiec  

 
 
Biogram został opublikowany w XLVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego w latach 2009-2010.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Synowiec Tadeusz, pseud. Żyła (1889–1960), piłkarz, działacz sportowy, nauczyciel.

Ur. 11 XI w Świątnikach Górnych (pow. wielicki), był synem Stanisława (1859–1908), ślusarza, i Józefy z domu Bania. Miał rodzeństwo: Walerię (1884–1945), Józefa (1886–1945) i Otylię (1906–1907).

S. uczył się w Krakowie, od r. 1904 w IV Gimnazjum, a od r. 1906 w V Gimnazjum, gdzie grał w szkolnej drużynie piłki nożnej. Od r. 1908 występował w krakowskim Klubie Sportowym «Rudawa», z którym w r. 1909 przeniósł się do drużyny rezerw Klubu Sportowego «Cracovia». Dn. 22 V 1910 debiutował w pierwszym zespole «Cracovii» w meczu z drużyną Tow. Sportowego «Wisła». W l. 1912–19 reprezentował Kraków w sześciu meczach ze Lwowem oraz w spotkaniach z Tarnowem (21 X 1912) i Wiedniem (15 VI 1913). Po zdaniu w r. 1912 matury studiował filologię polską na Wydz. Filozoficznym UJ. T.r. został kapitanem pierwszej drużyny «Cracovii», z którą w r. 1913 odniósł sukces w rozgrywkach Pierwszych Mistrzostw Galicji w Piłce Nożnej Klasy I. W celach zarobkowych wyjechał w lipcu 1914 jako korepetytor do Kijowa, gdzie po wybuchu pierwszej wojny światowej przez dziesięć dni był internowany przez Rosjan. Po zwolnieniu pozostał w Kijowie, gdzie w l. 1915–17 grał w drużynie piłkarskiej Polskiego Tow. Gimnastycznego i pracował w Polskim Tow. Pomocy Ofiarom Wojny. W l. 1916–18 uczył języków polskiego i niemieckiego w tamtejszym Gimnazjum Macierzy Polskiej. W r. szk. 1918/19 pracował jako nauczyciel języków łacińskiego i niemieckiego w polskim gimnazjum w Ostrogu na Wołyniu.

W maju 1919 przedostał się S. do Krakowa i wrócił na studia polonistyczne na UJ. Dn. 25 X t.r. zdał egzaminy z filozofii i pedagogiki przed Komisją Egzaminacyjną Naukową dla Kandydatów na Nauczycieli w Szkołach Średnich przy UJ, a w r. akad. 1920/1 ukończył studia. Od 15 II 1920 był członkiem zarządu nowo powstałego Krakowskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej. W l. 1921–5 zasiadał w zarządzie Polskiego Związku Piłki Nożnej jako kronikarz, a od r. 1922 był przewodniczącym Wydz. Gier i Dyscypliny. Kontynuował karierę zawodniczą w «Cracovii», z którą w r. 1921 wygrał organizowane po raz pierwszy drużynowe mistrzostwa Polski w piłce nożnej. W Budapeszcie 18 XII t.r. zagrał jako kapitan w meczu z Węgrami w pierwszym oficjalnym spotkaniu międzypaństwowym reprezentacji Polski. Druga linia drużyny narodowej była wówczas nazywana Ka-Ku-Sy od nazwisk zawodników: Józefa Kałuży, Wacława Kuchara i S-a. Współtworzył wydawany od 21 V w Krakowie tygodnik „Przegląd Sportowy”; był w nim sekretarzem redakcji, a od 26 XI 1921 do 29 IX 1922 również redaktorem odpowiedzialnym. Opublikował tu artykuł Ze wspomnień piłkarza (1923 nr 51). Był w r. 1924 w kadrze narodowej na igrzyskach olimpijskich w Paryżu, jednak kontuzjowany nie zagrał w jedynym meczu z Węgrami (przegranym 0:5). Karierę zawodniczą zakończył t.r. w meczach reprezentacji Polski ze Szwecją (18 V) i «Cracovii» z «DFC» Praga (8 IX). W reprezentacji Polski wystąpił ośmiokrotnie, w «Cracovii» rozegrał 318 spotkań, w drużynie Krakowa 15. Grał zwykle na pozycji lewego pomocnika. Uważany za dżentelmena na boisku, był też piłkarzem ambitnym i nieustępliwym, dzięki czemu zyskał przydomek sportowy Żyła.

Po przeniesieniu w r. 1925 redakcji „Przeglądu Sportowego” do Warszawy był S. jednym z inicjatorów wydawania w Krakowie (10 III – 30 XII t.r.) tygodnika „Kurier Sportowy”; od 20 V pełnił funkcję jego redaktora naczelnego. Został kapitanem związkowym Polskiego Związku Piłki Nożnej (selekcjonerem reprezentacji Polski) i prowadził drużynę narodową w dwunastu spotkaniach międzypaństwowych (30 VIII 1925 – 19 VI 1927). W l.n. pracował prawdopodobnie jako nauczyciel oraz urzędnik w Tow. Reasekuracyjnym «Warta» S.A. i Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych. W l. 1927–31 mieszkał na Śląsku, gdzie współpracował ze Śląskim Okręgowym Związkiem Piłki Nożnej. Po drugiej wojnie światowej był w r. 1947 prezesem Okręgowego Związku Piłki Nożnej w Gdańsku. Od r. 1959 mieszkał w Kędzierzynie. Zmarł 7 XI 1960 tamże, został pochowany 14 XI w Krakowie na cmentarzu Rakowickim. Był odznaczony jubileuszową odznaką «Cracovii» (1956).

S. miał żonę Helenę.

 

Jasińska M., Bibliografia czasopism sportowych w Polsce 1881–1981, W. 1983; Tuszyński B., Kurzyński H., Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2006, W. 2007; Wryk R., Sport olimpijski w Polsce 1919–1939. Biogramy olimpijczyków, P. 2006 (fot.); – Dobosz T., Kukulski J., 60 lat SKS „Cracovia” 1906–1966, Kr. 1966 s. 5, 30–2, 57, 161; Dzieje Krakowa, Kr. 1997 IV (fot.); Gowarzewski A., Biało-czerwoni. Piłkarska reprezentacja Polski 1921–2001, Kat. 2001 s. 17–25, 28–31 (fot.); Gowarzewski A. i in., „Cracovia”. 100 lat prawdziwej historii, Kat. 2006; Hałys J., Polska piłka nożna. Almanach, Kr. 1986 s. 18, 32–7, 40–1, 43, 46, 231, 318–19, 368, 823–5, 829 (fot.); Kukulski J., 80 lat KS „Cracovia” 1906–1988, Kr. [b.r.w.] s. 6, 24, 42–7, 63–5, 77, 79, 82; tenże, Pierwsze mecze, pierwsze bramki […] Piłkarstwo krakowskie od kolebki do założenia Krakowskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej, Kr. 1988 (fot., błędna data śmierci); tenże, 70 lat Krakowskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej. W biało niebieskich barwach Krakowa 1919–1989, Kr. 1989 s. 31, 41, 43–4; Lechowski J. i in., Polski Związek Piłki Nożnej. Zarys historii 1919–1994, W. 1994 s. 242–3, 253; Lipoński W., Sport, literatura, sztuka, W. 1973; tenże, Sport w literaturze prasowej dwudziestolecia międzywojennego, w: Formy literatury popularnej, Wr. 1973; Paczkowski A., Prasa polska w latach 1918–1939, W. 1980; Porada Z., Starożytne i nowożytne Igrzyska Olimpijskie, Kr. [1980] s. 813; Radoń A., Piłka nożna w Polsce w latach 1921–1926. Tabele i zestawienia, W. 1969 s. 250–1; Tuszyński B., Prasa i sport. Wydawnictwo z okazji 100-lecia prasy sportowej 1881–1981, W. 1981 s. 120–2 (fot.); tenże, Sportowe pióra, W. 1994 s. 76, 370; tenże, Sprintem przez prasę sportową, W. 1975; – Kurek J., Mój Kraków, Kr. 1970; Mielech S., Gole, faule i ofsajdy, W. 1957 s. 21, 126, 340; tenże, Sportowe sprawy i sprawki, W. 1963 s. 124, 126, 147 (karykatura S-a); Moja droga do dziennikarstwa (1918–1939), W. 1974; Orłowicz M., I-szy Polski Rocznik Sportowy, W. 1925 s. 84; Rocznik jubileuszowy PZPN, 1930, W. 1931 s. 56–7; Sprawozdanie dyrekcji Gimnazjum IV w Krakowie, 1905–1906, Kr. 1905–6; Sprawozdanie dyrekcji Gimnazjum V w Krakowie, 1906/7–1911/12, Kr. 1907–12; – „Przegl. Sportowy” 1921 nr 1 (fot.), nr 33 (fot.), 1928 nr 1; „Wych. Fizyczne i Sport” 2001 nr 4 s. 554–5 (K. Toporowicz); – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1960: „Dzien. Pol.” nr 270–1, „Przegl. Sportowy” nr 194–5, „Tempo” nr 46–7; – Arch. UJ: sygn. PKEN 26 (teczka S-a), sygn. WF II 389, WF II 393; – Mater. Red. PSB: Odpis skrócony aktu zgonu S-a z paraf. rzymskokatol. w Świątnikach Górnych.

Kazimierz Toporowicz

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.