INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Wiktoryn Kuczyński  h. Ślepowron     

Wiktoryn Kuczyński h. Ślepowron  

 
 
1668 - 1738-02-10
Biogram został opublikowany w 1971 r. w XVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kuczyński Wiktoryn h. Ślepowron (1668–1738), kasztelan podlaski. Był synem Walentego (zob.) i Joanny Niemirzanki, bratem Marcina (zob.). Po odbyciu nauk w kraju kształcił się za granicą. Dzięki protekcji Karola Stanisława Radziwiłła, kanclerza lit., został w r. 1687 susceptantem grodzkim, t. r. instygatorem Trybunału Piotrkowskiego, a w r. 1691 sędzią deputatem skarbowym drohickim i w n. r. łowczym mielnickim. Po śmierci króla Jana III wykazał dużo aktywności na sejmiku drohickim przedkonwokacyjnym. W r. 1697 podpisał z ziemią mielnicką elekcję Augusta II, ale w czasie wojny północnej opowiedział się po stronie Leszczyńskiego, którego w r. 1708 przyjmował w Klukowie. W r. 1710 podpisał akt generalnej konfederacji sandomierskiej i po uznaniu Augusta II szybko posuwał się w hierarchii urzędniczej. Tego jeszcze roku został podstolim mielnickim, w n. r. sędzią grodzkim drohickim, 15 IV 1712 r. chorążym mielnickim, w r. 1717 z ramienia sejmu niemego wszedł w skład sądu «przeciwko adherentom szwedzkim». Kilkakrotnie był deputatem podlaskim na Trybunał Kor. (m. in. w l. 1710–1). W r. 1730 posłował z Podlasia na sejm grodzieński. Dn. 20 X t. r. otrzymał kasztelanię podlaską (przysięgę złożył w Warszawie 1 V 1732 r.). W r. 1733 opowiadał się z synami za Leszczyńskim, czym naraził swe dobra na dewastację, a syna Mikołaja na areszt rosyjski.
Po ojcu odziedziczył K. w woj. podlaskim Klukowo, Trojanówek, Drażniewo z Wólką, Hruszniew, Górki, Mężenino, Stokowisko i Kostry oraz części na Trojanowie, Kapłanie, Łuniewie i Talatyczach. Nabył różne części Kuczyna, Kapłana, Trojanowa i Wiechowa oraz Kobylany, Korczew, Krześlin, Glinnik, Łysomice i Kalinówkę. Od Sapiehów kupił starostwo jadowskie, przejściowo posiadał dobra sterdyńskie, a prócz tego trzymał liczne zastawy i dzierżawy. Zapobiegliwy gospodarz, co roku wysyłał żyto własnymi statkami Nurcem i Bugiem do Gdańska, gdzie w przewidywaniu lepszych cen często magazynował zboże w dzierżawionych spichrzach. Rozwinął na wielką skalę gospodarkę rybną. Z lasów glinnickich (koło Brańska) spławiał duże ilości dębiny do Gdańska, a w r. 1731 znacznym kosztem postawił w Chabotkach tartak wodny. Dzięki stanowisku, majątkowi i dużym dochodom wybił się na pierwszą, po Branickich i Ossolińskich, pozycję na Podlasiu i zapewnił znaczne stanowisko swej linii mało dotychczas zamożnego rodu. Kontynuował prowadzone przez ojca zapiski odnoszące się przede wszystkim do handlu zbożem i innych wydarzeń w okresie 1698–1737. Nieliczne fragmenty zapisków K-ego i częściowo ich streszczenie ogłosił, pt. Pamiętnik Wiktoryna Kuczyńskiego, Z. Gloger („Kronika Rodzinna” W. 1893 s. 259–62). Odpis tego pamiętnika, sporządzony przez prawnuka K-ego – A. Starzeńskiego, był w posiadaniu rodziny Starzeńskich w Nowodworach.
K. ufundował kościół i klasztor dla benedyktynek w Drohiczynie (1734) oraz kościół i klasztor dominikanom w Krześlinie (1737). W r. 1734 postawił w Korczewie pałac, który projektował architekt nadworny Radziwiłłów Konceni Boni. W r. 1698 poślubił w Leśnej Anielę Chądzyńską, podstolankę drohicką, z której zostawił 2 córki: Mariannę Zaleską, kasztelanową wiską, 2. v. generałową Kamińska, i Barbarę Stanisławową Brzezińską, chorążynę nurską, oraz 5 synów: Jana, podkomorzego mielnickiego, Stefana, rektora kolegium jezuitów w Drohiczynie, Mikołaja, podstolego drohickiego, Kazimierza, podkomorzego bielskiego, i Leona (zob.). W r. 1733 dokonał działu dóbr między 4 synów. Zmarł ok. 10 II 1738 r. w Korczewie, pochowany u benedyktynek w Drohiczynie.

Podob. K-ego ma znajdować się w dziele J. J. Zaleskiego pod b. długim tytułem: Latifundia oratoria divorum laudibus, virtutibus…; – Estreicher; Maliszewski, Bibliografia pamiętników; Enc. Org.; Słow. Geogr., IV 786; Boniecki; Kossakowski S.K., Monografie historyczno-genealogiczne niektórych rodzin polskich, W. 1860 II 354; Niesiecki; Uruski; Wielądko W. W., Heraldyka, czyli opisanie herbów…, W. 1798 V; Żychliński, I 66, XII 17, XVI 232; Zielińska P., Katalog tek Glinki, Cz. I., W. 1969; – Elektorów poczet, Wyd. O. Pietruski, Lw. 1845; Teka Podoskiego, IV 17; Vol. leg., VI 100, 121; – AGAD: Arch. Roskie IX 24, Arch. Radziwiłłowskie rkp. nr 7964 (korespondencja K-ego), nr 7970; B. Czart.: rkp. 562; – Informacja P. Maliszewskiego z Ośrodka Dokumentacji Zabytków w W.
                                                                                                                                                                                                                                Wacław Szczygielski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Michał Jan Szczuka h. Grabie

ok. 1660 - 1709, 5 VI / 8 XII
kasztelan miński
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.