Rabęcki Władysław Daniel (1899–1969), inżynier elektryk, radiotechnik, współtwórca radiofonii i telewizji w Polsce. Ur. 3 I w Warszawie, był synem Radzisława Piotra, kupca, i Leokadii z Pinkowskich.
W l. 1908–15 R. uczył się w gimnazjum rosyjskim na Pradze, później zaś w Gimnazjum im. Władysława IV, gdzie w czerwcu 1917 otrzymał świadectwo dojrzałości. W t.r. rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej, przerwane w r. 1918 wstąpieniem ochotniczym do WP, gdzie służył w batalionie radiotelegraficznym 1 p. łączności, z przydziałem do polowej stacji radiotelegraficznej nr 14, a potem jako podchorąży w Centralnych Zakładach Radiotelegraficznych WP; w lutym 1921 awansował na podporucznika wojsk łączności. Jeszcze jako wojskowy w l. 1919–20, tzw. akademik urlopowany, kontynuował studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej, ukończone w r. 1925 ze stopniem inżyniera elektryka.
Pracę zawodową rozpoczął R. zaraz po studiach, w chwili narodzin polskiej radiofonii, jako kierownik próbnej stacji radiofonicznej Polskiego Tow. Radiotechnicznego (PTR) w Warszawie. Po rocznej pracy w PTR przeszedł do nowo utworzonej spółki «Polskie Radio» (PR) i działał w tej instytucji do końca życia (z wyjątkiem lat okupacji), przyczyniając się bardzo do rozwoju bazy technicznej radiofonii, a następnie telewizji w Polsce. Prowadził prace w dziedzinie projektowania, budowy, badania i eksploatacji urządzeń radiofonicznych i telewizyjnych. W okresie międzywojennym był kierownikiem radiostacji warszawskich PR, a od r. 1934 jednocześnie kierował Wydziałem Budowy PR, gdzie m. in. z grupą współpracowników-projektantów (zwłaszcza inżynierami: Władysławem Cetnerem, Władysławem Hellerem i Aleksandrem Janikiem) przeprowadził pełne obliczenia urządzeń technicznych dla radiostacji fonicznych o mocy 10, 24, 50 i 550 kW. Na podstawie tych obliczeń i wykonanych projektów konstrukcyjnych zbudowano w warsztatach PR trzy stacje radiofoniczne o mocy 10 kW (Kraków, Łódź, Warszawa), sześć stacji o mocy 50 kW, m. in. w Poznaniu i Katowicach oraz jedną o mocy 24 kW w Toruniu. Uruchomieniu nowej stacji w Łucku oraz dokończeniu prac nad budową radiostacji 550 kW w Warszawie (Raszyn) przeszkodził wybuch drugiej wojny światowej w 1939 r. R. czynny był m. in. w Stowarzyszeniu Elektryków Polskich (SEP) w Sekcji Radiotechnicznej, następnie w Komisji Radiotechnicznej. Uczestniczył w konferencjach, m. in. Międzynarodowego Doradczego Komitetu Radiokomunikacyjnego (CCIR – Comité Consultatif International des Radiocommunications) w Bukareszcie (1937), Międzynarodowej Organizacji Radiofonicznej (OIR – Organisation Internationale de Radiodiffusion) w Berlinie (1938).
W pierwszym roku okupacji niemieckiej, od grudnia 1939 do września 1940, R. prowadził własny zakład pod firmą «Instalacje elektryczne inż. W. Rabęcki», a następnie do lipca 1944 był naczelnikiem wydziału studiów w Państwowych Zakładach Tele- i Radiotechnicznych (Fernmeldetechnische Staatswerke) w Warszawie. Za umożliwienie ucieczki podwładnym biorącym udział w budowie tajnej radiostacji został aresztowany przez Niemców, był od 25 IV do 25 V 1943 więziony na Pawiaku. W okresie powstania warszawskiego 1944 r. został ewakuowany z Pragi, przeszedł przez obóz w Pruszkowie i następnie mieszkał w Gorzkowicach koło Piotrkowa.
W r. 1945 R. powrócił do pracy w PR, gdzie od 1 II 1945 do 31 V 1954 był naczelnym inżynierem Działu Urządzeń Nadawczych, a następnie dyrektorem Biura Technicznego, kierując z właściwą sobie energią odbudową urządzeń radiofonicznych. W l. 1945–51 osobiście kierował pracami nad odbudową radiostacji w Toruniu, Wrocławiu i Szczecinie oraz budową nowego nadajnika Warszawskiej Radiostacji Centralnej. Był także w r. 1949 koordynatorem prac przy budowie radiostacji długofalowej w Łazach koło Warszawy, jak również pod jego kierownictwem opracowany został projekt 335-metrowego masztu tej radiostacji. Zasługą R-ego było również wzmocnienie i przygotowanie fachowych kadr technicznych w dziedzinie budowy i eksploatacji nadawczych urządzeń radiofonicznych. W styczniu 1951 został R. przewodniczącym Podkomisji Nadajników przy Komisji Radiotechnicznej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Od 1 VI 1954 R. przeszedł do Min. Łączności, gdzie do 28 II 1957 był głównym inżynierem, a następnie dyrektorem technicznym Ośrodka Telewizyjnego w Warszawie. Pozostał na tym stanowisku po przejęciu Ośrodka w r. 1958 przez Komitet do Spraw Radia i Telewizji i pełnił tę funkcję do 30 IV 1965. R. położył duże zasługi w zakresie rozwijania służby eksploatacyjnej emisji programów telewizyjnych, a także na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych brał udział w koncepcyjnym opracowaniu i opiniowaniu projektów Centrum Radiowo-Telewizyjnego w Warszawie. Od maja 1965 do lutego 1966 był dyrektorem Biura Służby Technicznej Telewizji, a następnie – do przejścia na emeryturę z dniem 28 II 1969 – dyrektorem Centralnego Laboratorium Naukowo-Badawczego przy Komitecie do Spraw Radia i Telewizji (później kolejno: Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Radia i Telewizji, Centrum Naukowo-Produkcyjne Techniki Radia i Telewizji).
W l. 1946–50 R. prowadził na Politechnice Warszawskiej zlecone wykłady i ćwiczenia z radiotechniki wielkiej częstotliwości, kierując w tym czasie wykonaniem wielu prac dyplomowych. Był autorem licznych artykułów z zakresu radiofonii nadawczej na łamach różnych czasopism fachowych, wydawnictw popularyzujących radiotechnikę, radiofonię i telewizję, skryptów z dziedziny radiofonicznych urządzeń nadawczych, pomocnych w szkoleniu kadr technicznych PR i Telewizji, np. Radiofoniczne urządzenia nadawcze, Modulacja i modulatory. Napisał też książki: Od kamery do ekranu. Zarys telewizji (W. 1956) i Co to jest??? (W. 1957) – o wykorzystaniu zjawisk elektromagnetycznych. Przetłumaczył na język polski kilka książek rosyjskich, niemieckich, angielskich i francuskich, m. in. A. Aisberga: „Telewizja? Ależ to bardzo proste!” (W. 1959, 1965, 1967, 1970). Wygłaszał odczyty na terenie SEP i innych organizacji oraz przed mikrofonem PR. Brał udział w konferencjach międzynarodowych, m. in. OIR w Brukseli, Paryżu i Monako (1946–7), oraz Sekcji Technicznej XXII i XXIII Sesji Rady Interwizji w Berlinie i Pradze (1965). W r. 1969 został pierwszym laureatem «Złotego Mikrofonu», nagrody krytyki za dorobek twórczy i wybitne zasługi dla programów radiowych. Zmarł 17 VII 1969 w Warszawie i został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 16 A-1-7/8). Był odznaczony m. in. Orderem Sztandaru Pracy I i II kl., Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
R. był żonaty dwukrotnie: z małżeństwa z Jadwigą z domu Hoch (1 III 1930) pozostawił córkę Irenę, historyka, 1.v. Cieślową, 2.v. Brykczyńską.
Bibliografia retrospektywna polskiego piśmiennictwa technicznego za l. 1945–1949, W. 1954; Bibliografia Warszawy. Wydawn. ciągłe 1919–28; Enc. Warszawy, W. 1975; Rocznik oficerski, W. 1923; Katalogi Wydawnictw Naukowo-Technicznych, W 1964, 1974; – Historia elektryki polskiej, W. 1976 I, 1974 III; Kwiatkowski M. J., Narodziny Polskiego Radia. Radiofonia w Polsce w l. 1918–1929, W. 1972; tenże, Tu Polskie Radio Warszawa…, W. 1980; tenże, Wrzesień 1939 w Warszawskiej Rozgłośni Polskiego Radia, W. 1984; Michalczyk R. T., Z Włocławka do Wrocławia, 1900–1950, Wr. 1976 s. 92, 108; Miszczak S., Historia radiofonii i telewizji w Polsce, W. 1972; Politechnika Warszawska 1915–1925. Księga pamiątkowa, W. 1925; Politechnika Warszawska. Zarys historii Wydziału Elektrycznego 1921–1981, W. 1983; – „Antena” 1935 nr 7 s. 7 (fot.); „Przegl. Elektrotechn.” 1932 s. 17, 212, 1938 s. 435, 1977 s. 53; „Przegl. Telekomunikacyjny” 1946 s. 1, 1958 s. 160, 1959 s. 321, 1969 s. 68, 1971 s. 260 (życiorys, fot.), 1975 s. 37, 53, 1983 s. 232; „Radio” 1928 nr 42 s. 12; „Radio i Telewizja” 1969 nr 32 s. 7 (życiorys, fot.); Roczn. Warszawski, W. 1970 VIII s. 380, 409; Warszawski Kalendarz Ilustrowany „Stolicy”, W. 1966 s. 87 (życiorys, fot.); – Arch. Komitetu do Spraw Radia i Telewizji: Akta osobowe, sygn. 153; Arch. Politechn. Warsz.: Akta osobowe studentów, sygn. 1693; – Informacja żony R-ego Jadwigi, Henryka Kality i Macieja Józefa Kwiatkowskiego.
Jerzy Kubiatowski