INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Włodzimierz Sawulak  

 
 
1906-10-10 - 1980-11-06
Biogram został opublikowany w 1994 r. w XXXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sawulak Włodzimierz (1906–1980), malarz, profesor ASP w Krakowie. Ur. 10 X w Zabłotowie, w pow. śniatyńskim, w rodzinie robotniczej, był synem Cyryla (zm. 1943) i Anastazji z domu Kardasz (zm. 1924).

W r. 1927 S. zdał maturę w V Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Krakowie i wstąpił do krakowskiej ASP, gdzie studiował pod kierunkiem Władysława Jarockiego, Fryderyka Pautscha, Ignacego Pieńkowskiego, Teodora Axentowicza, Jana Wojnarskiego i Stanisława Kamockiego. Dyplom otrzymał w r. 1935. Po studiach mieszkał nadal w Krakowie. W r. 1937 przebywał na stypendium naukowym w Bułgarii, gdzie poświęcił się przede wszystkim studiom nad freskiem starobułgarskim.

S. wystawiał swe obrazy w Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych (TPSP) w Krakowie: w r. 1934 (pokazał postimpresjonistyczne pejzaże – Nad Wisłą, Stary most, Motyw Wawelu i martwe natury), w r. 1936 brał udział w Salonie Ogólnopolskim, w r. 1938 odbyła się w TPSP indywidualna wystawa prac S-a (kolekcja pejzaży olejnych z Bułgarii). Wystawiał także w r. 1936 we Lwowie i Poznaniu, w r. 1937 w Bydgoszczy, w r. 1938 w Warszawie w Instytucie Propagandy Sztuki (IPS), gdzie na X Salonie jego obraz Pejzaż nad Wisłą otrzymał wyróżnienie i został zakupiony.

W czasie drugiej wojny światowej S. pracował (do kwietnia 1941) jako pomocnik magazyniera w Kawiarni Plastyków przy ul. Łobzowskiej. Działał w konspiracji, m.in. w akcji pomocy Żydom z obozu w Płaszowie; w r. 1940 ożenił się z Żydówką Stefanią Sznajder.

Po wojnie S. podjął pracę pedagogiczną. Od r. 1946 był starszym asystentem w pracowni malarstwa Zbigniewa Pronaszki na Wydz. Malarstwa krakowskiej ASP. W l. 1947–8, korzystając ze stypendium Min. Kultury i Sztuki, przebywał w Paryżu. Od r. 1948 (5 XI) uczył malarstwa jako zastępca profesora w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (WSSP) w Krakowie. Po utworzeniu (z połączenia ASP i WSSP) Akademii Sztuk Plastycznych został 15 III 1951 mianowany profesorem nadzwycz. i kierownikiem Studium Ogólnego, wreszcie po przemianowaniu uczelni w r. 1955 na Akad. Sztuk Pięknych prowadził w niej (do przejścia na emeryturę w r. 1977) Katedrę I roku Rysunku i Malarstwa. Był zamiłowanym pedagogiem, umiejącym właściwymi metodami przekazać studentom swą wiedzę, a także pobudzić ich do rozwoju własnej indywidualności. W pierwszych latach powojennych był czynny w życiu politycznym i organizacyjnym środowiska plastyków. W r. 1945 (28 IV) S. wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej, później należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). Był I sekretarzem Podstawowej Organizacji Partyjnej (POP) PZPR w WSSP, członkiem egzekutywy POP w ASP. Należąc do Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków (ZZPAP), pełnił w nim funkcję sekretarza POP, a w l. 1946–7 i 1950–1 wiceprezesa. Był przewodniczącym Związku i Stowarzyszeń Twórczych w Krakowie, a od r. 1947 członkiem Podkomisji Plastyków przy Wydz. Oświaty i Kultury Komitetu Centralnego (KC) PPR.

S. pokazał jeszcze swoje obrazy olejne (Fragment starego mostu, Pejzaż jesienny, Martwa natura) na pierwszej wystawie jesiennej ZZPAP w Pałacu Sztuki we wrześniu 1945 i w Salonie wiosennym malarstwa Krakowskiego Okręgu ZZPAP w Muzem Narodowym w Warszawie w maju 1946. Później, po powrocie z Paryża, niemal przestał brać udział w wystawach i zarzucił malarstwo olejne; malował głównie akwarelą i tzw. technikami mieszanymi. W r. 1964 przebywał u swojego brata Michała w Kanadzie, gdzie malował i urządził wystawy swych akwarelowych pejzaży kanadyjskich w Ontario i Hamilton. Dwa jego obrazy były pokazane na wystawie z okazji jubileuszu 150-lecia ASP w Krakowie w r. 1969: Stary Bułgar (jeden obraz olejny namalowany w r. 1960, utrzymany w duchu romantycznego realizmu) i Taniec (z cyklu obrazów wykonanych techniką mieszaną). W r. 1974 wziął udział w pierwszej wspólnej wystawie artystów plastyków bułgarskich i polskich urządzonej w «Kossakówce», a w r. 1975 wystawił prace: Taniec i W szpitalu (technika mieszana) na Salonie wiosennym malarstwa Krakowskiego Oddziału ZZPAP w Pałacu Sztuki. T. r. otrzymał Państwową Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia.

S. malował przede wszystkim dla siebie i pozostawił kilkadziesiąt akwarel oraz kilkaset rysunków i szkiców wykonywanych tłustą kredką. Jego wczesne akwarele (pejzaże, sceny rodzajowe, cykle papużek itp.) malowane są lekko, swobodnie, utrzymane w jasnych kolorach; później zmienił się ich nastrój i temat (np. Najazd z zaświatów, Wizja przyszłości, Anioł śmierci, Ostatnie tchnienie). Zmiana stylu zaznaczyła się również w rysunkach, których najwięcej powstało w ostatnich latach życia S-a, kiedy coraz bardziej atakowała go choroba i często przebywał w szpitalu. Tworzył wówczas ekspresjonistyczne, pełne grozy i metafizycznych symboli, fantastyczne wizje przedstawiające walkę dwóch światów – ziemskiego i nadprzyrodzonego (Początki świata, Igraszki bóstw, W kosmosie, Bieg do Światłości i Nocy, Jeździec apokaliptyczny, Loty w przestworzach, cykle wyobrażeń demiurgów itp.). S. zmarł 6 XI 1980 w Krakowie, został pochowany na cmentarzu Rakowickim. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1952) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1971).

S. był dwukrotnie żonaty; po śmierci (1956) Stefanii Sznajder ożenił się w r. 1958 z Krystyną z Lamów. Nie pozostawił potomstwa.

Prace S-a znajdują się w TPSP w Krakowie (Gwiazda betlejemska – eksplozja nuklearna), w zbiorach watykańskich, a także w posiadaniu żony S-a Krystyny w Krakowie i brata Michała Sawulaka w Kanadzie.

 

Autoportrety (olej., jeden z l. trzydziestych i dwa z l. sześćdziesiątych, oraz liczne fot. w posiadaniu żony S-a w Kr.); – Pol. Bibliogr. Sztuki; Włodzimierz Sawulak (1906–1980). Malarstwo i rysunek. Katalog wystawy, Maj 1984, TPSP, Kr. 1984; Włodzimierz Sawulak. Malarstwo i rysunek…, W. 1987; – Pol. życie artyst. w l. 1915–39; toż za l. 1945–60; – Mater. do dziej. Akad. Sztuk Pięknych, II; – „Biul. Rady Artyst. ZPAP” (W.) 1981 nr 2 (143) (nekrolog); „Dzien. Pol.” 1980 nr 244 (nekrologi); „Nasz Wyraz” 1939 nr 1; „Odrodzenie” 1946 nr 27 (84); „Przegl. Artyst.” 1946 nr 3, 4; „Sztuki Piękne” T. 10: 1934 s. 283 (reprod.); – IS PAN: Słownik Artystów Pol., Pracownia Plastyki Współczesnej; – Informacje żony, Krystyny Sawulakowej w Kr.

Ewa Dwornik Gutowska

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jan Ciecierski

1899-03-08 - 1987-02-20
aktor filmowy
 

Adolf Antoni Nowaczyński

1876-01-09 - 1944-07-03
pisarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Edward Ignacy Lepszy

1855-05-04 - 1932-04-10
malarz
 

Leon Samuel Sternbach

1864-07-02 - 1940-02-20
filolog klasyczny
 

Ludwik Birkenmajer

1855-05-18 - 1929-11-20
historyk nauki
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.