Mieliński (Mieleński) Wojciech h. Wczele (zm. 1621), opat trzemeszeński. Był synem Krzysztofa (zob.) i Reginy Kotwiczówny. Za młodu uczestnik wypraw moskiewskich Batorego, przywdział potem suknię duchowną i został sekretarzem królewskim. Stryj Aleksander, opat trzemeszeński (zob.), po swej nominacji na biskupstwo wendeńskie wyznaczył go w r. 1583 na swego koadiutora. Po śmierci stryja M. w r. 1584 został opatem. Przejął po swym poprzedniku wlokący się od lat kilkunastu spór z J. Kościeleckim, kasztelanem międzyrzeckim. Sejmiki z l. 1589–1600 zalecały posłom popieranie na sejmach sprawy Kościeleckiego przeciw opatowi. M. pozostawał w bliskich stosunkach z jezuitami poznańskimi i kiedy w r. 1599 musieli oni z powodu grasującej w Poznaniu zarazy zamknąć swe tamtejsze szkoły, udzielił w swych dobrach prywatnych schronienia profesorom i uczniom. Umożliwił tymczasowe prowadzenie nauk, a uboższych spośród studentów sam utrzymywał. Od króla Zygmunta III uzyskał dla dóbr klasztornych w r. 1596 potwierdzenie wolności od ceł. Był w r. 1597 deputatem na Trybunał Kor.
Dn. 24 VIII 1601 otrzymał M. zgodę arcybiskupa gnieźnieńskiego na odbycie podróży do Włoch. Wyjechał w towarzystwie brata Aleksandra i obaj wpisali się w końcu r. 1601 na uniwersytet padewski, gdzie M. przez miesiąc (22 II – 22 III 1602) pobierał lekcje z zakresu geometrii u Galileusza. Nabył M. także od Galileusza egzemplarz wynalezionego przezeń cyrkla podziałowego. Dn. 7 III był M. świadkiem doktoratu lekarza Erazma Syksta. Z Padwy udał się M. t. r. do Rzymu, skąd przywiózł sporządzony na swoje zamówienie kopiariusz przywilejów wydanych konwentowi w Trzemesznie w l. 1143–1512, dla których uzyskał potwierdzenie papieża Klemensa VIII. Przywiózł też wiele rozmaitych relikwii, m. in. głowę św. Maurycego, zabraną ongiś z Płocka przez W. Baranowskiego. Z ramienia króla odprawiał w r. 1611 legację na sejmik średzki obradujący 23 VIII. Dla swego klasztoru nabył w r. 1619 od proboszcza kościoła Św. Jana w Gnieźnie grunta na Grzybowie, położone już za murami miejskimi.
Nazwany w anonimowym panegiryku «bonarum artium maecenatus optimus», swoim szerokim zainteresowaniom kulturalnym dał M. wyraz gromadząc pokaźny księgozbiór, który przekazał bibliotece klasztornej. Z zachowanych (w B. Kórn. PAN) 23 tomów tej biblioteki większość stanowią dzieła prawnicze, a wśród innych wymienić należy wydawnictwa o treści encyklopedycznej, historiograficznej (np. Ksenofont), kompendia epigraficzne (m. in. L. Schrederusa „Monumentorum Italiae… libri quatuor”, wyd. z r. 1592, którym M. posługiwał się najpewniej podczas podróży po Włoszech). Szczególne miejsce zajmuje w tym zespole traktat Witruwiusza „De architectura libri decem” z komentarzem Daniele Barbo (wyd. weneckie 1567). Egzemplarz ten zawiera zapiski M-ego wskazujące, iż szukał on w nim wiadomości technicznych dotyczących budownictwa. Być może studia te wiązały się z rozpoczętą przez M-ego budową siedziby opackiej w Gąsawie. M. był dziedzicem, po matce, Skiereszewa w pow. gnieźnieńskim, a miał po niej również udziały w trzech kamienicach w rynku Gniezna. Swemu stryjowi i poprzednikowi Aleksandrowi Mielińskiemu wystawił pomnik w kościele trzemeszeńskim. Zmarł M. w r. 1621 (przed 5 VI).
Korytkowski, Prałaci gnieźn., II 619; Niesiecki; Paprocki; Uruski; – Kowalczyk J., Jak czytał Witruwiusza Wojciech Mieliński opat z Trzemeszna, w: Muzeum i Twórca. Studia z historii sztuki i kultury ku czci prof. dr Stanisława Lorentza, W. 1969 s. 357–63; Łukowski J., Archiwum trzemeszeńskie, „Roczniki Pozn. Tow. Przyj. Nauk” T. 11: 1881 s. 367, 399, 406, 407; – Akta sejmikowe woj. pozn. I cz. 1; Archiwum nacji polskiej w uniwersytecie padewskim, I; Korespondencja H. Rozrażewskiego, Tor. 1947 II; Uchańsciana, II; – Arch. Państw. w P.: Gniezno Grodz. 68 k. 27, Gniezno Ziem. 26 k. 411v., Nakło Grodz. 34 k. 390, Poznań Grodz. 29 k. 597, 133 k. 507v.
Włodzimierz Dworzaczek