INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Wojciech Smykowski  

 
 
1892-03-08 - 1955-07-21
Biogram został opublikowany w latach 1999-2000 w XXXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Smykowski (Smyk-Smykowski, używał też nazwiska rodzinnego Smyk) Wojciech (1892–1955), muzyk, pedagog, działacz komunistyczny. Ur. 8 III we wsi Kolonia Podstary Zamość w Zamojskiem, był synem Jana Smyka i Katarzyny z Piotrowskich.

Utalentowany muzycznie, po ukończeniu szkoły ludowej w r. 1903, S. zaczął grać w orkiestrze Karola Namysłowskiego w Chomęcicach koło Zamościa. Jako ekstern zdał egzamin z zakresu szkoły średniej i w r. 1909 rozpoczął studia w Inst. Muzycznym w Warszawie; ukończył je w r. 1914. W tym czasie utrzymywał się grając w warszawskich orkiestrach, m.in. straży pożarnej i gwardyjskiego pułku piechoty. Kiedy wybuchła pierwsza wojna światowa powołany został do wojska rosyjskiego i wysłany na front. Wzięty do niewoli niemieckiej (1915), dzięki dobrej znajomości języka niemieckiego i rosyjskiego był wykorzystywany jako tłumacz w szpitalu wojskowym do r. 1918. W t.r. w okolicach Charkowa przedostał się do Armii Czerwonej. W czasie wojny domowej w Rosji w l. 1918–21 dwukrotnie dostał się do niewoli białogwardzistów i dwukrotnie uciekał z niej do Armii Czerwonej, gdzie służył jako kapelmistrz. Przydzielony został do orkiestry Szkoły Dowódców Korpusu Kawalerii Czerwonego Kozactwa, a w l. 1921–2 do orkiestry 17. Dyw. Kawalerii Armii Czerwonej. W czasie pobytu w Rosji wstąpił do Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików).

W r. 1922 S. wrócił do Polski. Początkowo grał w orkiestrze Stanisława Namysłowskiego [w Chomęcicach?], a następnie w l. 1923–4 w Lublinie w orkiestrze 8. p. legionów, oraz w orkiestrze policji państwowej i Filharmonii Inst. Muzycznego. W l. 1925–6 w Warszawie był muzykiem w orkiestrach: policji, filharmonii i opery. Po przewrocie majowym 1926 r. krytykował sytuację polityczną i społeczną w Polsce. W l. 1926–7 był członkiem różnych zespołów muzycznych w Warszawie. W r. 1927 przeniósł się na stałe do Katowic. Związał się początkowo z tamtejszą orkiestrą Teatru Polskiego, w której grał do r. 1932 W r. 1929 podjął działalność pedagogiczną: został profesorem w Państwowym Konserwatorium, gdzie uczył muzyki kameralnej oraz gry na oboju i klarnecie. Był też w tym czasie aktywnym działaczem komunistycznym. W r. 1929 wstąpił do Komunistycznej Partii Polski (komórka artystów), w której szeregach działał pod pseud. Waldy, aż do jej rozwiązania. S. prowadził agitację i kolportował literaturę komunistyczną wśród inteligencji, a w jego mieszkaniu odbywały się konspiracyjne zebrania. Działał na rzecz Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom oraz organizował pomoc dla komunistów hiszpańskich w czasie wojny domowej w Hiszpanii. W okresie międzywojennym był działaczem Związku Zawodowego Muzyków, Tow. Filharmonicznego i Stow. «Rodzina Urzędnicza» w Katowicach.

Po wybuchu drugiej wojny światowej i wkroczeniu wojsk niemieckich, S. uciekł przed aresztowaniem do Krakowa. Przebywał tu przez cały okres okupacji, utrzymując kontakt z podziemnym ruchem komunistycznym i pracując w Filharmonii Generalnego Gubernatorstwa. Przez krótki czas, po wyzwoleniu Krakowa w styczniu 1945 i reaktywowaniu filharmonii, był jej prezesem. Ale niebawem, w lutym t.r., powrócił do Katowic i zajął się pracą dydaktyczną. Należał do inicjatorów odnowienia działalności Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (PWSM). Przez kilka lat był dziekanem Wydz. II Instrumentalnego PWSM. Równolegle występował z orkiestrą Filharmonii Śląskiej oraz jako solista Wielkiej Orkiestry Polskiego Radia w Katowicach, m.in. z koncertami w Czechosłowacji, Rumunii i na Węgrzech. S. był członkiem Polskiej Partii Robotniczej, a od r. 1948 – Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Działał w Komisji Kultury i Oświaty Miejskiej Rady Narodowej w Katowicach. Zmarł 21 VII 1955 w Stalinogrodzie (Katowicach).

W małżeństwie z Anną (nazwisko panieńskie nieznane) miał dwie córki: Jadwigę i Genowefę.

 

Śląski Słown. Biogr., s. 224–5 (H. Rechowicz); – Baum-Szulakowska J., Polska kultura muzyczna na Śląsku Górnym i Cieszyńskim w latach 1922–1939, Kat. 1984; Rechowicz H., Wojciech Smyk (Smykowski), w: Ludzie trzydziestolecia. Sylwetki zasłużonych dla województwa katowickiego, Kat. 1974 s. 461; – „Dzien. Zach.” 1955 nr 174; – AP w Kat.: Akta osobowe Anny Smykowskiej. Zespół materiałów Referatu Opieki i Pomocy w Kat.

Jan Kantyka

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Stefan Drzewiecki

1844-12-26 - 1938-04-23
inżynier
 

Maja (Maria) Berezowska

1893-04-13 - 1978-05-31
grafik
 

Maksymilian Marceli Thullie

1853-01-16 - 1939-09-01
senator II RP
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Alfred Nossig

1864-04-18 - 1943-02-22
literat
 

Włodzimierz Redlich

1877-12-30 - między 1939 a 1945
adwokat
 

Bolesław Siestrzeńcewicz

9 lub 22 września 1869 - 1940-01-22
generał brygady WP
 

Tadeusz (Tadé) Styka

1889-04-12 - 1954-09-11
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.