Mozer Zygmunt Franciszek (1818–1886), ludwisarz, przemysłowiec. Ur. we Lwowie, był synem Jana, urzędnika gubernialnego, oraz Magdaleny z Adissinów. Szlachecka, lecz zbiedniała rodzina Mozerów von Mozenau pochodziła z Klagenfurtu, do Lwowa przybył ojciec M-a w r. 1772. M-owi nie odpowiadała kariera urzędnicza, odbył więc rzemieślniczą praktykę metalurgiczną, zdał egzamin mistrzowski i w r. 1839 założył przy ul. Krakowskiej odlewnię dzwonów. W 10 lat później poszerzył produkcję o wyroby mosiężne, przeniósł zakład do większego domu w sąsiedztwo kościoła Najśw. Maryi Panny Śnieżnej przy placu nazywanym odtąd przez pewien czas Mosiężnym. Brał udział w rewolucji 1848 r. we Lwowie, w czasie której został ranny. Później nabył większą realność przy ul. Krasickiego 5 i tu do r. 1869 uruchomił nowoczesną fabrykę odlewniczą wraz z warsztatami obróbki żelaza, kuźniami i modelarnią jako «Odlewnie dzwonów i wyrobów metalowych Zygmunta Mozera i syna we Lwowie»., Była to wówczas największa tego typu firma galicyjska. W niej odlewano różne, nawet 25-cetnarowe dzwony do kościołów i cerkwi galicyjskich oraz rosyjskich na Wołyniu, Podolu i Ukrainie, m. in. dzwony do kościoła Dominikanów w Podkamieniu, dzwon Kiryłło dla Cerkwi Wołoskiej oraz duże dzwony dla katedry unickiej Św. Jura we Lwowie. Obok tego fabryka dostarczała całemu kolejnictwu galicyjskiemu odlewów żelaznych, części maszyn kolejowych i urządzeń telegraficznych, a dla szerszego rynku armatury wodnokanalizacyjnej, aparatury browarniczej, metalowych płyt i krucyfiksów nagrobkowych, kandelabrów, moździerzy, lichtarzy, klamek, sikawek strażackich i sprzętu przeciwpożarowego. W r. 1877 na powszechnej galicyjskiej wystawie rolniczo-przemysłowej we Lwowie M. prezentował wyroby swej fabryki we własnym pawilonie i był za nie nagrodzony. Był we Lwowie postacią bardzo popularną, był długoletnim radnym miejskim, radcą Izby Handlowej, komendantem miejskiej straży pożarnej, trzykrotnie królem kurkowym. Zmarł 3 I 1886 we Lwowie i pochowany został na cmentarzu Łyczakowskim. Był odznaczony austriackim Orderem Żelaznej Korony.
Żonaty z Ludmiłą Brzuchowską, miał córki Genowefę i Natalię, i syna Franciszka Ksawerego (ojca Wilhelma Michała, zob.), który po likwidacji firmy działał przez kilkanaście lat jako radny miejski i dyrektor sierocińców miejskich, a także jako właściciel różnych realności. W 8 lat po śmierci M-a fabrykę wykupiły koleje państwowe i przeniósłszy produkcję gdzie indziej, na jej miejscu wybudowały gmachy dyrekcji kolejowej.
Portret M-a w posiadaniu Marii Jagiełłowej we Lwowie; – Katalog Krajowej Wystawy Rolniczej i Przemysłowej we Lwowie 1877, Lw. 1877 s. XVII, XXI, 121; – Byk E., Ludwisarstwo lwowskie i jego wystawa, „Wiek Nowy” 1920 nr z 13 X, 15 X; Miasto Lwów w okresie samorządu 1870–1895, Lw. 1896 s. 50, 184–5, 192–4, 199, 208, 239, 243, 248, 251, 253; – Schneider A., Błotnicki E., Pamiątka z wycieczki do Lwowa, Lw. 1871 s. 37; – Mozer W., Genealogia rodziny Mozerów (rkp. w posiadaniu rodziny); Życiorys M-a pióra Karola Badeckiego w Materiałach Red. PSB; – Informacje rodziny.
Stanisław M. Brzozowski