Sadkowska z Hejdukowskich Halina (1895–1961), lekarz dentysta, naczelniczka Harcerstwa Polskiego. Ur. 28 II w Czerniatynie (pow. lityński) na Podolu, była córką Leona Hejdukowskiego, matematyka pracującego jako urzędnik, i Pauliny z Zabokrzeckich, nauczycielki.
Po ukończeniu w r. 1912 szkoły średniej w Winnicy rozpoczęła studia lekarsko-dentystyczne w Warszawie, ale ukończyła je w Moskwie w r. 1916, gdzie znalazła się na skutek wojennej ewakuacji. Po powrocie do Warszawy prowadziła w l. 1918–34 praktykę dentystyczną, początkowo prywatnie, następnie w Ubezpieczalni Społecznej i w l. 1935–44 w Lecznicy Zjednoczonych Lekarzy Dentystów. Pracowała także jako dentystka szkolna.
W r. 1920 wyszła za mąż za Henryka Sadkowskiego. Nie przerywając praktyki lekarskiej ukończyła w r. 1924 Wydz. Nauk Politycznych i Społecznych w Wolnej Wszechnicy Polskiej (WWP), gdzie następnie w l. 1924–37 była asystentką u Ludwika Krzywickiego na Wydz. Nauk Politycznych i Społecznych (od r. 1936 Prawa i Nauk Ekonomiczno-Społecznych). W czasie studiów i asystentury działała w Bratniej Pomocy, Kole Naukowym i Zrzeszeniu Asystentów. Od r. 1934 przewodniczyła Kołu Przyjaciół Harcerzy przy 2. Warszawskiej Drużynie Harcerzy w Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego. Jako członek Związku Przyjaciół Harcerstwa otrzymała w r. 1937 tytuł Działacza Harcerstwa. S., związana z katolickim ruchem intelektualnym, była zarazem zwolenniczką narodowej myśli politycznej, sympatyzowała ze Stronnictwem Narodowym (prawdopodobnie nie była jego członkiem) i w październiku 1939 należała do grupy inicjującej powstanie Harcerstwa Polskiego używającego też nazwy Hufce Polskie, krypt. HP, samodzielnej organizacji o orientacji endeckiej, mocno krytycznie ustosunkowanej do Związku Harcerstwa Polskiego. S. objęła w HP kierownictwo działu programowego. W r. 1940 otrzymała stopień harcmistrzyni. Na początku r. 1941 powołano ją na stanowisko naczelniczki harcerek i weszła w skład Naczelnictwa HP. Miała duży wpływ wychowawczy na młodzież instruktorską HP, pisała artykuły do prasy podziemnej i uczestniczyła w pracach powołanej w maju 1944 Komisji Porozumiewawczej między HP a Szarymi Szeregami.
Dn. 12 VI 1944 S. została wraz z mężem Henrykiem aresztowana przez gestapo (poszukujące ich syna Witolda). Więziono ją początkowo w siedzibie gestapo na Szucha oraz na Pawiaku, 30 VII t. r. wywieziono ją do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, gdzie działała w istniejącej tam tajnej drużynie harcerskiej, a następnie do filii tego obozu w Königsberg. Po wyzwoleniu obozu przez Armię Czerwoną w marcu 1945, powróciła do kraju; przywiozła wówczas transport chorych więźniarek z obozu. Początkowo zamieszkała w Krakowie, a następnie przeniosła się na stałe do Warszawy, gdzie nadal działała konspiracyjnie w HP, do chwili aresztowania przez Urząd Bezpieczeństwa w grudniu 1945. Została 29 IV 1947 skazana na 2 lata więzienia. Przebywała na Mokotowie do maja t. r., a następnie została zwolniona na mocy amnestii. Od r. 1950 S. powróciła do praktyki lekarskiej; równocześnie pełniła funkcję kierownika Wydz. Dentystyki w Woj. Zakładzie Lecznictwa Pracowniczego i konsultanta Woj. Wydziału Zdrowia. Była czynna w zawodowych organizacjach lekarskich (od r. 1918), uczestniczyła w latach międzywojennych w tworzeniu Izb Lekarskich i lekarskiej spółdzielczości, po wojnie działała w Związku Zawodowym Pracowników Służby Zdrowia. Zmarła 2 VII 1961 w Warszawie i pochowana została na cmentarzu Powązkowskim.
W małżeństwie z Henrykiem Sadkowskim (1889–1960), urzędnikiem państwowym, więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych w Gross Rosen i Ebensee, S. miała dwoje dzieci: Witolda (ur. 1921), harcerza i żołnierza Armii Krajowej, który zginął w sierpniu 1944 na Starym Mieście podczas powstania warszawskiego, i Annę (ur. 1929), zamężną Przecławską, sanitariuszkę podczas powstania warszawskiego, profesora pedagogiki społecznej Uniw. Warsz.
Rocznik lekarski RP na r. 1933/34; toż na 1936 r., toż na r. 1948; Skład osobowy i spis wykładów Wolnej Wszechnicy Polskiej z lat 1923/4–1937/8; Urzędowy spis lekarzy, lekarzy-dentystów, farmaceutów, felczerów, pielęgniarek, położnych, uprawnionych i samodzielnych techników dentystycznych, W. 1939; – Terej J. J., Rzeczywistość i polityka. Ze studiów nad dziejami Narodowej Demokracji, Wyd. 2 popr. i uzup., W. 1979; – Domańska R., Pawiak, więzienie, gestapo. Kronika 1939–1949, W. 1978; Sprawozdanie z działalności Wolnej Wszechnicy Polskiej z l. 1923/4–1927/8; – „Życie Warszawy” 1961 nr 158; – Mater. Red. PSB: Życiorys S-ej nadesłany przez córkę Annę Przecławską.
Red.