INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Benedykt Roszkowski  

 
 
1735 - 1791-08-06
Biogram został opublikowany w latach 1989-1991 w XXXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Roszkowski Benedykt (1735–1791), reformat, kaznodzieja, dekorator.

Do zakonu reformatów w Wielkopolskiej Prowincji p. wezw. św. Antoniego wstąpił R. w r. 1750 w Osiecznej koło Leszna Wielkopolskiego, gdzie 2 IX r. n. złożył śluby zakonne. Studia filozoficzno-teologiczne odbywał prawdopodobnie w Poznaniu, a święcenia kapłańskie otrzymał ok. r. 1757. Następnie pełnił obowiązki kaznodziei w Kaliszu (1760–1, 1776–7), Poznaniu (1762–3), Lutomiersku koło Łodzi (1764–5), Brzezinach, również pod Łodzią (1767–8) i w Pakości koło Inowrocławia (1769–70, 1771–2). Będąc gwardianem w tymże klasztorze od r. 1770/71 zorganizował 16 VI 1771 konsekrację kościoła Św. Bonawentury rozbudowanego w poprzednich latach. Obowiązki gwardiana sprawował także w Woźnikach koło Grodziska Wpol. (1773–4). W l. 1777–9 był kaznodzieją w katedrze poznańskiej, a w l. 1779–82 pełnił analogiczną funkcję w stołecznym kościele swego zakonu przy ul. Senatorskiej. Stanisław August znał i odwiedzał R-ego w klasztorze. Wizyta monarchy ze święconym wielkanocnym, krótko opisana przez Franciszka Kurowskiego, stała się osnową popularnego opowiadania: „Święcone królewskie u oo. reformatów w Warszawie” („Nowy Dzwonek” T. 4: 1895 s. 189–92). R. wchodził w skład zarządu prowincji jako sekretarz i definitor (1779–82) oraz kustosz, czyli zastępca prowincjała (1785–8). W r. 1787 został powołany do komisji sędziów dla zakonników prowincji. W międzyczasie był gwardianem w Kaliszu (1782–3) oraz w r. 1783 wizytatorem generalnym Pruskiej Prowincji reformatów p. wezw. Wniebowzięcia Najśw. Marii Panny. W l. 1788–9 był gwardianem w Miejskiej Górce koło Rawicza, a następnie pełnił ten sam urząd w Szczawinie Kościelnym w pobliżu Gostynina (1789–91).

R. miał opinię wybitnego kaznodziei i ten urząd spełniał przez 21 lat. Kilka swoich kazań ogłosił drukiem; poza Kazaniem na installacyi JW Jmc X. Jana Hroznaty Rakowskiego (P. 1773) ukazało się nieco panegiryków pogrzebowych. Do sześciu wymienionych przez Estreichera można dodać: Kazanie na pogrzebie Mikołaja z Wybranowa Świnarskiego (P. 1773). R. zajmował się nadto scenografią pogrzebową; projektował program treściowy i oprawę architektoniczną i plastyczną pogrzebów; częściowo opublikował je w panegirykach, a częściowo zawarł w szkicowniku Structurarum funebralium delineatio (rkp. w Arch. Archidiec. w W.: sygn. 1015). Liczne scenografie pogrzebowe R-ego wysunęły go na czołowe miejsce wśród tego rodzaju twórców w 2 poł. XVIII w. w Polsce.

R. projektował również dekoracje na inne uroczystości kościelne. Źródłowo stwierdzone są dwie: mniejsza na święto Niepokalanego Poczęcia Najśw. Marii Panny oraz oktawę (8–15 XII) 1764 w Lutomiersku i większa na uroczystość koronacji Obrazu Najśw. Marii Panny w Miedniewicach koło Żyrardowa 7 VI 1767. Tę ostatnią R. opisał w opracowanej przez siebie ilustrowanej kronice tejże uroczystości Genuina descriptio solemniter coronatae Imaginis B. V. M. in Ecclesia Miednievicensi (Arch. Archidiec. w W.: sygn. 1020).

W lipcu 1791 R-ego przeznaczono na kaznodzieję do Miedniewic. R. był wówczas chory i udał się na leczenie do Warszawy, gdzie zmarł 6 VIII 1791 i został pochowany w podziemiach kościoła Św. Antoniego.

 

Estreicher, XXVI 385; – Chrościcki J. A., Pompa funebris, W. 1974 poza indeksem s. 83, 160, 235 oraz ilustr. 13, 36; Gołos J., Staropolskie zabawy w wojsko, „Nike” 1989 nr 1; Karwowski S., Klasztor oo. reformatów w Poznaniu, P. 1910 s. 60; Kurowski F., Pamiątki Miasta Warszawy, W. 1949 II 103, 156; Mysłkowski O., Dalszy ciąg przydatku do Kronik, [b. m.] 1806 s. 100, 111, 119, 121, 124, 136, 159; – Arch. Archidiec. w W.: Archivum Conventus Brzezinensis; Arch. Diec. w Płocku: sygn. zak. 16 (Cathalogus Almae Antonianae in Maiori Polonia Provinciae Reformatae 1788), sygn. zak. 3 (Protocollum susceptorum et suscipiendorum <1731–1800>); Arch. Prow. Franciszkanów w Kat.-Panewnikach: Księga Profesji Wieczystych Wielkopolskiej Prowincji Reformatów (1747–1797) nr 43, Scrutinium Conventus Pacostensis, 39–40, 42, 134–135, 194–196, 303–304, 390; Arch. Prow. Franciszkanów-Reformatów w Kr.: Catalogus mortuorum Reformatorum Maioris Poloniae (1786–1869), Protocolla Conventus Varsaviensis (1764–1797) 278, 288, 300–301, 339, 369, 386, 408, 412, Protocolla Conventus Vladislaviensis (1734–1783) 821–827, Scrutinium Conventus Calissiensis, II 18, 31, Scrutinium Conventus Lutomiriensis, II 15, 182–195 (częściowo ilustr. opis uroczystości Maryjnych w Lutomiersku), Scrutinium Conventus Miednievicensis, I 497, Scrutinium Conventus Varsaviensis, I 459, II 75–78.

Anzelm J. Szteinke

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Fryderyk August I

1750-12-23 - 1827-05-05
król Saksonii
 

Jan Chrzciciel Lampi (starszy)

1751-12-31 - 1830-02-16
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

  więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.