Sulej Feliks, w zakonie Gorgoni (1820–1890), reformat, działacz patriotyczny.
Ur. 18 XI w rodzinie szlacheckiej, w majątku Role (pow. łukowski), był synem Onufrego i Anny z Nowosielskich; był spowinowacony z Narcyzą Żmichowską.
S. uczył się w sześcioklasowej Szkole Wojewódzkiej Księży Pijarów w Łukowie; po jej likwidacji w r. 1832 kontynuował naukę w tamtejszym gimnazjum. Po jego ukończeniu pracował jako aplikant w miejscowym sądzie; zraził się jednak do tej pracy, gdy musiał asystować przy wymierzaniu kar fizycznych. Wstąpił do Zakonu Braci Mniejszych Reformatów w Prowincji p. wezw. Wniebowzięcia NMP w Węgrowie na Podlasiu. Dn. 14 IX 1839 rozpoczął nowicjat, w r.n. złożył śluby czasowe, 20 IV 1842 – profesję uroczystą (wieczystą), a 31 XII r.n. przyjął święcenia kapłańskie. Kształcił się w zakresie retoryki w Siennicy (pow. nowomiński) w l. 1840–2, i Zarębach Kościelnych (pow. ostrowski) w l. 1842–3, po czym studiował filozofię we Włocławku (1843–5), a następnie teologię w Płocku (1845–8).
Po ukończeniu studiów przebywał S. w klasztorach reformatów kolejno w Żurominie (pow. sierpecki) w l. 1848–50, Siennicy (1850–7), i Pułtusku (1857–60). Był czynny głównie jako kaznodzieja i misjonarz ludowy. Skierowany w lipcu 1860 do Białej na Podlasiu, włączył się w działalność religijno-patriotyczną. Po masakrze 8 IV 1861 na pl. Zamkowym w Warszawie miał powiedzieć podczas kazania, że «lud powinien to samo uczynić z Rosjanami i że kto jego głosu nie usłucha, to jego kości za życia zgniją». Wypowiedź ta miała szeroki rezonans na Podlasiu i 18 IV t.r., pod naciskiem dyrektora Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Aleksandra Wielopolskiego, został upomniany przez bp. podlaskiego Beniamina Szymańskiego. Wobec nasilających się manifestacji patriotyczno-religijnych w czerwcu roztoczono nad S-em nadzór policyjny. Nocą 17 VIII wojsko rosyjskie otoczyło klasztor, w celu aresztowania S-a, ten jednak uprzedzony, zdołał zbiec.
S. przedostał się do zaboru pruskiego, gdzie przyjęty do Prow. Reformatów p. wezw. Niepokalanego Poczęcia NMP w W. Ks. Pozn. i Prusach Zachodnich, został skierowany do pracy kaznodziejskiej w Wejherowie (1862–3). Później działał w Łąkach Bratiańskich (pow. lubawski), najpierw jako kaznodzieja, a potem gwardian (1863–5). Angażując się w bliżej nieznane akcje na rzecz powstania styczniowego, miał zostać wydalony poza granice Królestwa Prus, ale uratowała go interwencja bp. chełmińskiego Jana Nepomucena Marwitza. W prowincji zakonnej pełnił S. funkcję definitora (1864–7) oraz prefekta ekipy misjonarzy ludowych (1864–74), z którą regularnie przeprowadzał misję w parafiach diec. chełmińskiej oraz archidiec. gnieźnieńskiej i poznańskiej. Przebywając w l. 1865–7 ponownie w klasztorze w Wejherowie, opracował nową edycję modlitewnika Kalwarii Wejherowskiej „Droga do nieba” (Gd. 1866, 1871, 1877, 1885, 1901). W l. 1867–70 pełnił w prowincji urząd kustosza (zastępcy prowincjała). Był w tym okresie również egzaminatorem spowiedników oraz gwardianem klasztoru w Bysławku koło Tucholi (1867–8), Poznaniu (1868–9) oraz Miejskiej Górce – Goruszkach (pow. krobski) w l. 1870–1, gdzie pełnił także funkcję prefekta studiów. W Poznaniu był również kaznodzieją (1869–70 i 1871–4). Głosił kazania podczas wizytacji parafii dokonywanych przez arcybp. gnieźnieńskiego i poznańskiego Mieczysława Ledóchowskiego, z którym się zaprzyjaźnił i utrzymywał korespondencję do końca życia.
Po wprowadzeniu tzw. ustawy banicyjnej, zezwalającej władzom pruskim na wydalanie duchownych, został S. zmuszony do opuszczenia Prus. Dn. 27 V 1874 wyjechał do Galicji i został przyjęty do Prow. Reformatów p. wezw. Matki Bożej Bolesnej. W l. 1874–5 pełnił w klasztorze w Wieliczce obowiązki magistra nowicjatu, po czym do r. 1877 był tam kaznodzieją i bibliotekarzem. W l. 1877–80 przebywał w klasztorze reformatów w Krakowie, w l. 1880–1 w klasztorze w Przemyślu, skąd krótko administrował parafią w Czyszkach (pow. lwowski). Potem mieszkał w Zakliczynie nad Dunajcem, a w l. 1883–5 w Wieliczce. Dzięki poparciu Adama Sapiehy uzyskał w r. 1882 obywatelstwo austriackie. W klasztorach oraz w czasie misji ludowych i kazań odpustowych propagował odnowiony przez papieża Leona XIII Trzeci Zakon św. Franciszka, przeznaczony dla wiernych świeckich. Od r. 1885 pełnił ponownie funkcję magistra nowicjatu w konwencie wielickim. Ponadto w r. 1887 został w prowincji zakonnej definitorem. Do końca życia pracował jako kaznodzieja, głosząc misje w wielu parafiach Galicji. W czasie jednej z nich, w Muszynie 19 III 1890 doznał skrętu jelit; przewieziony do Krakowa, był operowany w klinice chirurgii UJ przez Ludwika Rydygiera, zmarł tamże 22 III 1890. Został pochowany 24 III w grobowcu zakonnym na cmentarzu Rakowickim.
Fot. w Arch. Prow. Franciszkanów-Reformatów w Kr.; – Niebelski E., Duchowieństwo lubelskie i podlaskie w powstaniu 1863 roku i na zesłaniu w Rosji, L. 2002; Szteinke A. J., Wątki franciszkańskie w biografii kardynała Mieczysława Ledóchowskiego, w: Benedyktyńska praca. Studia historyczne ofiarowane o. Pawłowi Sczanieckiemu w 80 rocznicę urodzin, Kr. 1997 s. 277–88; – Catalogus patrum ac fratrum Ordinis Minorum S.P. Francisci Reformatorum provinciae B.V. Mariae Dolorosae in Galicia pro anno 1875, Cracoviae 1875 s. 4; toż, Premysliae 1876 s. 5; Dubiecki M., Z przeszłości 1861–1862, Kijów 1910 s. 152; Jabłońska-Deptuła E., Gawrysiakowa J., Materiały do zaangażowania patriotycznego zakonów męskich w Królestwie Polskim w latach 1861–1864, w: Materiały do historii zgromadzeń zakonnych na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, Oprac. H. Dylągowa i in., L. 1976; Schematismus almae provinciae B.V. Mariae Dolorosae in Galicia Ordinis Minorum S.P. Francisci […] pro anno domini 1883, s. 3; – Wspomnienia pośmiertne z r. 1890: „Czas” nr 73, „Pielgrzym” nr 37, 42, „Wiad. Katol.” R. 8 s. 53; – Arch. Generale Ordinis Fratrum Minorum w Rzymie: sygn. SK/475, Polonia Immaculatae Conceptionis in Borussia (1855–1913), nr 158, 181–182, 211, 374, 444, 450–459; Arch. Prow. Franciszkanów-Reformatów w Kr.: Acta Capituli et Congregationum Almae Provinciae sub titulo Assumptae in Caelum Beatissimae Virginis Mariae, z l. 1840–61.
Anzelm Janusz Szteinke