INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Siemiec  

 
 
1846-08-30 - 1919-05-10
Biogram został opublikowany w latach 1996-1997 w XXXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Siemiec Jan (1846–1919), ksiądz, kanonik kapituły warszawskiej, działacz społeczny. Ur. 30 VIII w Działoszynie nad Wartą (pow. wieluński) w rodzinie chłopsko-rzemieślniczej, był dziewiątym dzieckiem Ignacego i Józefy z Obalskich.

Po ukończeniu szkoły powiatowej w Wieluniu S. wstąpił w r. 1863 do seminarium św. Jana w Warszawie, skąd po trzech latach skierowano go na dalsze studia do Akademii Duchownej Rzymsko-Katolickiej w Warszawie. Po jej likwidacjii w r. 1867 S. przeniósł się do Akademii Duchownej w Petersburgu, którą ukończył w r. 1871 ze stopniem magistra teologii. Na księdza został wyświęcony 5 IX 1869. Po powrocie do archidiecezji pracował jako wikariusz parafii św. Aleksandra w Warszawie (1871–8). W r. 1878 otrzymał S. nominację na wicerektora i profesora filozofii oraz historii Kościoła Seminarium Metropolitalnego i promotora sprawiedliwości w Kurii Arcybiskupiej. Od r. 1881 był ponadto administratorem parafii Mistrzewice. W r. 1885 mianowany został proboszczem parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Łodzi. Zainicjował tutaj w r. 1888 budowę nowej świątyni wg projektu Konstantego Wojciechowskiego, a dla dzieci robotników utworzył na plebanii ochronkę. W r. 1889 powrócił do Warszawy na stanowisko proboszcza parafii św. Antoniego i pozostał na nim do śmierci. Przedsięwziął liczne prace w budynku kościoła: m.in. dobudowano kaplice Świętej Rodziny (1895) i Najświętszego Serca Jezusowego (1907, wg projektu architekta Józefa Piusa Dziekońskiego), przesunięto ołtarz główny do absydy, pokryto ściany polichromią i wstawiono witraże, a w r. 1904 Maurycy Zamoyski ufundował 22-głosowe organy. Zmiany te zacierające surowy, typowo reformacki wystrój kościoła, spotkały się z negatywną oceną części prasy; stały się też osnową noweli Michała Radziwiłła, „Ojciec Remigi” („Bibl. Warsz.” 1899 t. 4, osobne wyd. W. 1900).

W pracy duszpasterskiej rozwijał S. tradycyjne wątki pobożności, również franciszkańskiej, zwłaszcza cześć św. Antoniego z Padwy, propagował też nowe jej przejawy, zalecane przez władze kościelne: kult Świętej Rodziny i Najświętszego Serca Jezusowego (praktyka pierwszych piątków) i rodzinnego odmawiania różańca. W każdy piątek S. rozdzielał biednym chleb oraz drobną zapomogę pieniężną. W r. 1895 został szambelanem papieskim (prałatem) i kanonikiem honorowym. Ok. r. 1895 wynajął S. przy ul. Dobrej 57 lokal, w którym otworzył zakład dla ok. 20 chłopców z biednych rodzin Powiśla. Uczyli się w nim początków zawodu stolarskiego oraz wyrabiania przedmiotów ze słomy i sznurka. W r. 1897 nabył plac między ulicami Dobrą, Wiślaną, Browarną i Lipową i w l. 1898–1905 wzniósł wg projektu Dziekońskiego kościół p. wezw. Świętej Rodziny oraz kompleks budynków mieszczący zakład dla chłopców, warsztaty oraz internat. Przed pierwszą wojną światową w zakładzie uczyło się 600 chłopców. Wszyscy otrzymywali za darmo jeden posiłek codziennie, a część wychowanków mieszkała w internacie. Nauka obejmowała: krawiectwo, introligatorstwo, stolarstwo, szewstwo i tokarstwo. W r. 1900 zorganizowano przy zakładzie dwuoddziałową szkołę elementarną; w r. 1911 została ona przekształcona w sześcioklasową. W l. 1911–12 S. wzniósł na tymże terenie przeznaczony dla dziewcząt budynek, wg projektu Ludwika Panczakiewicza. Dom ten prowadziły siostry miłosierdzia (szarytki), które zorganizowały dla wychowanek kursy krawieckie. Obydwa zakłady utrzymywały się z dotacji miejskich, wspomaganych sprzedażą wyrobów produkowanych przez warsztaty oraz ofiarnością społeczną. Kościół Świętej Rodziny poświęcony 1 IX 1901, służył nie tylko wychowankom, ale także okolicznej ludności Powiśla. W tymże kościele za specjalnym pozwoleniem uzyskanym w Petersburgu udało się S-owi zorganizować w marcu 1906 misje ludowe, które przeprowadzili redemptoryści pod kierunkiem o. Bernarda Łubieńskiego. Uczestniczyło w nich ok. 30 tys. ludzi.

Dn. 24 XII 1898 S. poświęcił pomnik Adama Mickiewicza wzniesiony na Krakowskim Przedmieściu w setną rocznicę jego urodzin. W l. 1900–7 S. był przewodniczącym Komitetu Budowy Kościoła Najświętszego Zbawiciela, a w r. 1911 członkiem komitetu budowy kaplicy zakładu dla starców, zwanego Betania przy ul. Chmielnej 112. Od r. 1902 był przez wiele lat prezesem Sekcji Miłośników Muzyki Kościelnej działającej przy Instytucie Muzycznym (później Konserwatorium Muzycznym) w Warszawie, a będącej faktycznie czteroletnią szkołą organistowską. W l. 1904–5 powołał do życia Unię Apostolską Kleru p.wezw. Najświętszego Serca Jezusowego, w której skupiał młodych księży i kleryków dążących do pogłębienia życia duchowego. W r. 1913 został kanonikiem gremialnym kapituły metropolitalnej w Warszawie. W tymże czasie wysunięto również jego kandydaturę na biskupa. Po wybuchu wojny zorganizował 10 XI 1914 Radę Opiekuńczą zrzeszającą 25 zamożniejszych parafian. Dzięki ich ofiarności oraz innych darczyńców z jej pomocy do 20 III r.n. skorzystało ponad 2 tys. osób. W r. 1915 po wyjściu Rosjan z Warszawy zawiązał Komitet Budowy Świątyni Opatrzności dla zrealizowania decyzji Sejmu Czteroletniego z 15 III 1792. Zamierzeń tych jednak S-owi nie udało się urzeczywistnić wobec oporu niemieckich władz okupacyjnych. W r. 1918 otrzymał S. nominację na sędziego prosynodalnego i członka archidiecezjalnej komisji artystycznej. S. zmarł 10 V 1919 w Warszawie. Mszę pogrzebową w kościele św. Antoniego odprawił arcybp Aleksander Rakowski, a uczestniczył w niej m. in. wizytator apostolski Achilles Ratti, późniejszy papież Pius XI. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim w grobie ziemnym zachowanym do dziś.

Już po śmierci S-a zrealizowano (19 VIII 1919) rozpoczęte przez niego pertraktacje o przejęcie zakładu przy ul. Lipowej przez zgromadzenie księży salezjanów. Salezjanie nadali zakładowi imię S-a. Zarząd Tow. Przyjaciół Powiśla umieścił w sali obrad portret S-a, ufundował stypendium dla najlepszego ucznia oraz w r. 1929 wystąpił z inicjatywą zmiany nazwy ul. Wiślanej na ul. Siemca. W czasie powstania warszawskiego zakład i kościół zburzono. Po wojnie odbudowany częściowo przez salezjanów zakład upaństwowiono w r. 1949, ulicy przywrócono nazwę ul. Wiślana. W r. 1964 jeden z wychowanków ufundował w krużgankach kościoła św. Antoniego epitafium z podobizną S-a.

 

Bibliogr. Warszawy, III, IV, V; – Cmentarz Powązkowski w Warszawie, Wyd. J. Waldorff, H. Szwankowska i in., W. 1984; 25-lecie działalności salezjańskiej w Polsce, 1898–1923, Mikołów 1923 (fot.); Fajęcki A., Ś.p. Ks. kan. J. Sicmicc, ,,Wiad. Archidiec. Warsz.” 1919 s. 152–4; tenże, Wychowańcy b. Akademii Petersburskiej z Archidiecezji Warszawskiej, tamże 1933 i odb. W. 1933; Jarnuszkiewiczowa J., Pomnik Mickiewicza, W. 1975 s. 79; Kostrzewski K., Wielki jałmużnik przedwojennej Warszawy. Ks. Jan Siemiec, „Wiad. Archidiec. Warsz.” 1957 s. 542–8; Mystkowski S., Ks. Prałat Jan Siemiec – Wielki jałmużnik Warszawy, tamże 1968 s. 192–200; Szkoła organistów w Warszawie, „Kron. Diec. Kujawsko-Kaliskiej” 1907 s. 224–6; Szteinke A. J., Kościół Świętego Antoniego i Klasztor Franciszkanów-Reformatów w Warszawie 1623–1987, Kr. 1990 (fot.); – „Gaz. Poranna” 1919 nr 127; „Gaz. Świąteczna” 1919 nr 1998; „Gaz. Warsz.” 1919 nr 127; „Kron. Rodzinna” R. 33: 1900 s. 174–5; „Kur. Warsz.” 1919 nr 128.

Anzelm J. Szteinke

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Englich

1874-01-14 - 1924-12-22
działacz gospodarczy
 

Zofia Maria Batycka

1907-08-22 - 1989-04-06
aktorka filmowa
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Maurycy Pius Rudzki

1862-12-28 - 1916-07-20
astronom
 

Ludwik Natanson

1822-03-04 - 1896-06-06
lekarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.