INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Marian Aleksander Prażmowski      Marian Prażmowski, wizerunek na podstawie fotografii.

Marian Aleksander Prażmowski  

 
 
1851-12-08 - 1915-08-25
Biogram został opublikowany w latach 1984-1985 w XXVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Prażmowski Marian Aleksander (1851–1915), aktor. Ur. 8 XII w Warszawie, w rodzinie ziemiańskiej, był synem Aleksandra i Zofii z Rutkowskich, bratankiem Adama, astronoma (zob.).

P. kształcił się w gimnazjum, a potem osiadł na wsi. Ok. l. 1870–3 uczył się w Warszawie śpiewu u Gabriela Rożnieckiego i Jana Quattriniego. Dn. 15 XI 1873 zadebiutował w Warszawskich Teatrach Rządowych (WTR), w partii Walentego („Faust” Ch. Gounoda), zwracając uwagę krytyki nie swym głosem, lecz warunkami fizycznymi i talentem aktorskim. Wkrótce też, za radą Heleny Modrzejewskiej i Jana Chęcińskiego, P. postanowił przygotować się do zawodu aktorskiego. Gry scenicznej uczył się u Jana Tomasza Seweryna Jasińskiego. Kolejny debiut P-ego w WTR odbył się 7 II 1874 w roli Bernarda („Helena de la Seiglière” J. Sandeau). Zaangażowany do zespołu dramatu WTR, pozostał w nim do przejścia na emeryturę 14 VII 1912. W ciągu blisko czterdziestoletniej kariery na scenie Teatru Rozmaitości popularność przyniosły mu przede wszystkim role salonowe. Wg Adama Grzymały-Siedleckiego «wnosił na scenę wielkopańskie ułożenie, wykwint zachowania się i dorodność zbudowanego na schwał mężczyzny, o rasowej głowie i morderczo pięknych rysach twarzy (…). Nikt tak nie umiał wejść na bal do księcia, czy margrabiego, nikt z taką wytwornością nie składał ukłonów i pokłonów, nikt z taką gracją szerokim, półkolistym ruchem ręki nie odkładał cylindra». Ponadto «umiał świetnie prowadzić dialog» i «nie przydarzyło się nikomu widzieć Prażmowskiego szarżą traktującego graną postać, a nawet konieczne karykaturalności utrzymywał w granicach estetycznych, co zawdzięczał zarówno własnemu poczuciu sztuki, jak i szkole teatru, który go wychował.».

P. grał m. in. Janka („Lena” W. Karczewskiego), Laertesa („Hamlet” W. Szekspira), Orlanda („Jak wam się podoba” W. Szekspira), Hrabiego de Guiche („Cyrano de Bergerac” E. Rostanda), Juliana („Miłość ubogiego młodzieńca” O. Feuilleta), Hrabiego de Septmonts („Cudzoziemka” A. Dumasa-syna), Hrabiego Juliusza („Febris aurea” Z. Sarneckiego), Margrabiego („Dwa światy” O. Feuilleta), Alfreda („Stara romantyczka” S. Bogusławskiego), Kasztelana („Starościc ukarany” A. Nowaczyńskiego), Księcia („Pan Geldhab” A. Fredry), a w późniejszych latach role charakterystyczne, najczęściej podstarzałych arystokratów, np. Barona des Aillettes („Flipota” J. Lemaître’a). W czasie swej pracy scenicznej obchodził dwukrotnie jubileusze: 17 XII 1899 oraz 15 III 1911. Był autorem librett do opery (?) „Gdańszczanie” i baletu „Święto ognia” (muzyka Zygmunta Noskowskiego, wyst. W. 1902), współautorem (ze Stanisławem Graybnerem) sztuki „Rothornówna” (wyst. W. 1899). Zmarł 25 VIII 1915 w Warszawie.

P. był żonaty (od r. 1889) z Feliksą Pauliną z Daleckich.

Synem ich był Aleksander (28 VII 1901 – 16 VI 1971), prawnik, w l. 1925–6 skarbnik Komitetu Wykonawczego Stow. Młodzieży Akademickiej «Odrodzenie», od r. 1933 adwokat w Warszawie, a po drugiej wojnie światowej także radca prawny.

 

Bibliogr. dramatu pol., I; Słown. Teatru Pol., (fot., bibliogr., ikonogr.); – Bogusławski W., Na scenie i na estradzie, „Tyg. Illustr.” 1899 nr 49 s. 963–4 (fot.); – Grzymała-Siedlecki A., Świat aktorski moich czasów, W. 1957 (fot.); – „Tyg. Ilustr.” 1915 nr 36 s. 542 (fot.); – IBL PAN: Kartoteka bibliograficzna (A. Bara); – Życiorys Aleksandra Prażmowskiego opracowany przez Edwarda Muszalskiego w Materiałach Red. PSB.

Barbara Berger

 

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Leopold Okulicki

1898-11-13 - 1946-12-24
generał brygady WP
 

Janusz Jędrzejewicz

1885-06-21 - 1951-03-16
premier II RP
 

Józef Neumann

1857-01-25 - 1932-12-30
prezydent Lwowa
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Adam Rydel

1872-06-01 - 1914-05-03
lekarz
 

Andrzej Hławiczka

1866-05-03 - 1914-07-10
nauczyciel muzyki
 

Konstanty Rayski-Kietlicz

1868-03-14 - 1924-05-29
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.