INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Michał Mrozowicki     
Biogram został opublikowany w 1977 r. w XXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Mrozowicki Michał (1826–1871), komisarz pełnomocny Rządu Narodowego 1863 r. w Księstwach Naddunajskich. Ur. w Sokołówce koło miasteczka Bóbrka w Galicji wschodniej, był synem Franciszka, oficera wojsk napoleońskich i jednego z pionierów przemysłu cukrowniczego w Galicji, oraz Nikodemy z Jaxów-Małachowskich. W l. 1846–8 studiował na Uniw. Lwow. na Wydziale Prawa. W r. 1848 służył w Gwardii Akademickiej. W maju 1849 został lekko ranny i ujęty przy próbie przedostania się do powstania węgierskiego, po czym wcielony do armii austriackiej. Następnie przebywał we Lwowie, próbował się parać literaturą i publicystyką. Był działaczem Galicyjskiego Tow. Gospodarczego i autorem przyjętego przez walne posiedzenie tej organizacji wniosku o popieraniu oświaty ludowej. W dn. 16 VI 1863 został mianowany Komisarzem Pełnomocnym Rządu Narodowego (RN) w Księstwach Naddunajskich. Na zlecenie gen. Józefa Wysockiego, naczelnego wodza sił zbrojnych na Rusi, udał się ze Lwowa do Jass w celu organizacji wyrobu amunicji dla powstania. Jeździł wówczas dwukrotnie do Tulczy, gdzie formował oddział płk Zygmunt Miłkowski, i przekazał mu sumę 38 000 franków. W lipcu t. r. Miłkowski wkroczył do Rumunii, gdzie został rozbrojony po bitwie pod Kostangalią. M. prezentował się wówczas ks. Aleksandrowi Cuzie, w kontuszu i przy karabeli, jako agent RN, zabiegając o przepuszczenie internowanych Polaków na plac boju. Udał się następnie do Lwowa dla zdania sprawy z sytuacji. Jako komisarz RN sprawdzał w sierpniu rachunki wyprawy Miłkowskiego, a następnie ułatwiał przerzut jego ludzi do Galicji. We wrześniu jeździł ponownie do Lwowa, zaś w styczniu 1864 do Stambułu. Głównie jednak przebywał w Gałaczu; z doktorem Teofilem Glückiem, agentem Hotelu Lambert w Bukareszcie, współpracował zgodnie. Od marca 1864 opiekował się emigrantami wydalanymi z Galicji; znalazł się też w opałach finansowych, nie mogąc płacić długów związanych z wydatkami poczynionymi na zakup, wyrób i przesyłkę broni. W czerwcu t. r. złożył formalnie urząd komisarza i wyjechał do Stambułu, gdzie zatrudnił go w swym biurze agent RN Tadeusz Oksza-Orzechowski. Porzucił to zajęcie przed sierpniem t. r. i zaciągnął się na ochotnika, w stopniu oficera, do kozaków sułtańskich Sadyka-Paszy (Michała Czajkowskiego). I tutaj nie popasał długo, w lutym 1865 wyjechał do Francji, zaś w czerwcu 1866 wystąpił w czasopiśmie „Le Monde” z enuncjacją na temat stosunku Hotelu Lambert do nadchodzącej wojny austro-pruskiej. Własnym nakładem ogłosił anonimowo 2 broszury: Po upadku Belcrediego (Lw. 1866) oraz Przed zebraniem Rady Państwa (Lw. 1867). M. odebrał sobie życie 5 XI 1871 w Homburgu rzucając się pod pociąg, pono na skutek nieporozumień małżeńskich, czy też (wg innej wersji) zgrawszy się w karty. Żonaty był z Serafiną Czarnowską i z tego małżeństwa miał synów: Franciszka i Jerzego.

 

Uruski, IX 331; Lewak–Więckowska, Zbiory B. Rap. Katalog; – Lewak A., Dzieje emigracji polskiej w Turcji, W. 1935; Łukasik S., Rumunia a Polska w XIX w., Kr. 1929; Zdrada J., Zmierzch Czartoryskich, W. 1969; – Bobrowski T., Pamiętniki, Lw. 1900 I 354; Czartoryski W., Pamiętnik 1860–1864, W. 1960; Dokumenty KCN i RN, Wr. 1968; Dokumenty Wydziału Wojny RN, Wr. 1973; Dunin W., Rumunia, Lw. 1887; Miłkowski Z., Od kolebki przez życie, Kr. 1937 III; tenże, W Galicji i na wschodzie, P. 1880; Polska działalność dyplomatyczna 1863–1864 r., W. 1937 I; Sokulski F., W kraju i nad Bosforem 1830–1881, Wr. 1951; Wydawnictwo materiałów do historii powstania 1863–1864, Lw. 1894 V 243–51; Zbiór zeznań; – B. Czart.: rkp. 5744 (raporty Glücka); – Informacje Aleksandra Małachowskiego z Warszawy na podstawie będących w jego posiadaniu archiwów rodzinnych.

Stefan Kieniewicz

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.