Simon (Iwanowski) (1888–1966), biskup prawosławny. Ur. 1 II we wsi Kamionka (gub. tulska) w Rosji, był synem Wasyla, duchownego prawosławnego.
S. ukończył seminarium duchowne w Tule i w r. 1912 Akademię Duchowną w Moskwie. Dn. 9 VI 1912 złożył śluby zakonne, przybierając imię Simon, a 17 VI otrzymał święcenia kapłańskie. Następnie do r. 1913 był zastępcą kierownika szkoły duchownej w klasztorze sołowieckim, w l. 1913–16 w Krzemieńcu, potem do r. 1920 w Sumach (gub. charkowska). W r. 1920 S. wyemigrował z Rosji sowieckiej do Jugosławii, gdzie został archimandrytą.
Gdy po zamordowaniu w Warszawie na początku 1923 r. metropolity warszawskiego Jerzego Jaroszewskiego nastąpiły liczne przesunięcia personalne w Kościele prawosławnym w Polsce, S. został powołany 24 IV 1923 na stanowisko rektora seminarium duchownego w Krzemieńcu i przeora tamtejszego klasztoru Objawienia Pańskiego (Bogojawleńskiego). W r. n. został członkiem konsystorza diecezjalnego w Krzemieńcu, zaś 6 IV otrzymał święcenia biskupie z tytułem biskupa krzemienieckiego. Sprawował funkcję wikariusza diec. wołyńskiej, której ordynariusz, arcybp Dionizy Waledyński, był jednocześnie nowym metropolitą; S. zarządzał diecezją (sierpień 1925) i metropolią (październik–listopad 1927) w czasie wyjazdów zagranicznych Dionizego. Był też kuratorem szkół duchownych w Dermaniu (pow. zdołbunowski). Dn. 1 I 1925, na mocy grudniowej uchwały synodu, S. został ze względów zdrowotnych czasowo zwolniony ze wszystkich obowiązków i mianowany przeorem klasztoru w Żyrowicach (w pow. słonimskim). Dn. 8 II t. r. był obecny na inauguracji Studium Teologii Prawosławnej na Uniw. Warsz., a 16–17 VIII wziął udział w soborze biskupów prawosławnych w Warszawie i uroczystym ogłoszeniu tomosu (uroczystego dekretu) patriarchy ekumenicznego Grzegorza VII nadającego autokefalię Kościołowi prawosławnemu w Polsce. Od 12 II 1926 do 1 I 1927 S. był ponownie rektorem seminarium duchownego w Krzemieńcu, na to stanowisko powrócił po raz trzeci 22 III 1930. Od 12 do 22 VI 1931 S. na polecenie Dionizego wizytował nowe placówki prawosławne na Łemkowszczyźnie, utworzone dla konwertytów z grekokatolicyzmu; wziął m. in. udział w spotkaniu wiernych z tego regionu i słowackiej Preszowszczyzny w Tylawie w pow. krośnieńskim. Podróż ta spotkała się z dezaprobatą ze strony Min. Spraw Wewnętrznych, ale S. ponowił ją w l. 1934 i 1938. S. uczestniczył gorliwie w zwalczaniu wpływów tzw. neounii w swej diecezji; w lutym 1933 prowadził misje w Kowlu, gdzie kilka lat wcześniej osiedli redemptoryści obrządku wschodniego. Walka z neounią spowodowała publiczną polemikę S-a z rezydującym we Włodzimierzu Wołyńskim rzymskokatolickim arcybpem tytularnym enejskim Piotrem Mańkowskim.
Synod odbyty w dn. 1–2 III 1934 zmienił S-owi tytuł biskupi na biskupa ostrogskiego i nadał mu funkcję pierwszego wikariusza diec. wołyńskiej, której ordynariuszem został arcybp Aleksy Gromadzki. Na rezydencję S-a wyznaczono klasztor w Dermaniu. Wobec polityki woj. wołyńskiego Henryka Józewskiego, zmierzającej do ukrainizacji prawosławia, prorosyjskie sympatie utrudniały S-owi uzyskanie wpływu na rozwój sytuacji w diecezji. Choć S. nadal próbował udzielać się w życiu diecezjalnym (m. in. odbył wizytacje duszpasterskie w pow. dubieńskim w kwietniu i maju oraz w pow. zdołbunowskim w sierpniu i wrześniu 1936, brał udział w zjazdach diecezjalnych), czuł się usunięty na margines i nosił z zamiarem opuszczenia Polski. Jednak wkrótce po przeniesieniu bpa Sawy Sowietowa do Grodna (grudzień 1936), S. został powołany na jego miejsce do pomocy metropolicie Dionizemu w Warszawie. Decyzja ta zapadła po serii artykułów A. Popowa w rosyjskiej gazecie emigracyjnej „Sviet”, wychodzącej w USA, w których S. został ukazany jako główny przeciwnik ukrainizacji prawosławia na Wołyniu, być może więc była wynikiem nacisku polskich czynników rządowych, chcących pozbyć się go z tego terenu. W nowej roli S. brał udział w powitaniu króla Rumunii Karola II (27 VI 1937) i towarzyszył patriarsze rumuńskiemu Mironowi (maj 1938) w czasie jego wizyty w Warszawie. W listopadzie t. r. wziął udział w uroczystościach z okazji 950-lecia chrztu Rusi w Poczajowie.
W opinii władz polskich S. był monarchistą rosyjskim, ale nie angażował się w działalność polityczną: «przyzwoity i spokojny, bardzo pobożny, miłośnik nabożeństwa, oddany życiu kościelnemu […] znany ze swojej bezinteresowności („bezsierebriennik”) […], towarzysko mało wyrobiony, słabo mówiący po polsku, wygląd zewnętrzny przyjemny, języków obcych nie posiada», (AAN: sygn. 1027, dokument tajny z 5 XII 1936).
We wrześniu 1939 S. znalazł się na terenie okupacji radzieckiej i uznał zwierzchność bpa Nikołaja Jaroszewicza, przysłanego z początkiem 1940 r. przez patriarchat moskiewski w roli egzarchy Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi, co równało się odstępstwu od autokefalii polskiej. S. zachował swój tytuł biskupa Ostroga i pod koniec kwietnia 1941 wziął udział w podróży biskupów prawosławnych z obszarów zaanektowanych przez ZSRR do Moskwy; od patriarchatu otrzymał za tę postawę godność arcybiskupa. Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej w czerwcu 1941. S. obstawał przy swej orientacji rosyjskiej. Dn. 18 VIII t. r. wziął udział w soborze jej zwolenników na czele z bpem Aleksym w Poczajowie, który zapoczątkował istnienie Autonomicznego Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego, uznającego zwierzchność patriarchatu moskiewskiego. W początkach grudnia t. r. Aleksy, ogłoszony na kolejnym synodzie autonomistów metropolitą wołyńsko-żytomierskim i egzarchą Ukrainy, mianował S-a biskupem czernihowskim i niżyńskim. S. brał udział w próbach porozumienia ze zwolennikami autokefalii ukraińskiej (grupa arcybpa Polikarpa Sikorskiego) i podpisał akt pojednania obu Kościołów 28 X 1942 w Poczajowie.
Po r. 1944 S. znalazł sie powtórnie w granicach ZSRR; był aresztowany i skazany na 10 lat przymusowych robót. W lipcu 1955 został przywrócony do funkcji biskupich jako tymczasowy administrator diecezji dniepropetrowskiej na Ukrainie, a od 17 X t.r. ordynariusz Winnicy. Gdy w r. 1957 władze polskie rozważały możliwość powołania jakiegoś biskupa zagranicznego na stanowisko prawosławnego metropolity warszawskiego, brana była pod uwagę także jego kandydatura. Dn. 14 VIII 1961 przeszedł na emeryturę. S. zmarł 1 II 1966 w Winnicy.
Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Kr. 1994 (jako Iwanowski, fot.); Łoza, Czy wiesz, kto to jest? (fot.); Metropolit Manuil (Lemeševskij), Patock C., Die russischen orthodoxen Bischöfe von 1893–1965, Erlangen 1989 VI 218–19; – Barna A., Kavalcčyk ternistoj istorii sela Čorne na Lemkovini 1870–1970, Lignicia 1996 s. 117 (fot); Kiryłowicz S., Z dziejów prawosławia w II Rzeczypospolitej Polskiej. Niektóre problemy na tle polityki wyznaniowej państwa 1918–1939, W. 1985 s. 17; Kościół prawosławny w Polsce. Dawniej i dziś, W. 1993 s. 86; Kupranec’ O. F., Pravoslavna cerkva v mizvojennij Polšči 1918–1939, Rim 1974 s. 39, 51; Lenczewski M., Studium Teologii Prawosławnej na Uniwersytecie Warszawskim w latach 1925–1939, W. 1992 s. 16; Prokop M., Ukraïna i ukraïns’ka politika Moskvi, Mjunchen 1956 s. 120; Urban K., Kościół prawosławny w Polsce 1945–1970, Kr. 1996 s. 71, 218; – „Cerkovnyj Vestnik” 1966 nr 2 s. 9–11 (fot.); „Cerkva i Narid” R. 2: 1936 nr 3 s. 92, nr 4 s. 125–6, 128, nr 9 s. 196, nr 12/13 s. 401–3, nr 17 s. 536, R. 3: 1937 nr 13/14 s. 490, R. 4: 1938 nr 11 s. 466–7, nr 19 s. 771–3; Kalendarz prawosławny na 1938 rok, Tomaszów Lub.–L. [1937] s. 69 (fot); „Oriens” R. 1: 1933 z. 1 s. 31, z. 2 s. 61, R. 2: 1934 z. 2 s. 56, R. 3: 1934 z. 2 s. 56, z. 3 s. 81–2, R. 5: 1937 z. 1/2 s. 22; „Pravoslavnaja Karpatskaja Rus’” 1931 nr 14; Pravoslavnyj cerkovno-narodnyj kalendar na 1931 god, Varšava [1930] s. 49–50; toż na 1936 god, Varšava [–Vil. 1935] s. 39; Pravoslavnyj Kalendar na 1924 god, Varšava 1924 s. 68, 75; „Vjestnik Pravoslavnoj Mitropolii v Pol’še” R. 3: 1925 nr 21/22 s. 1–3; – AAN: Zespół MWRiOP sygn. 1024 (przysięga biskupia), 1027 (teczka personalna), 1159 (seminarium w Krzemieńcu, nie wykorzystane); – Seneks, Ukraïns’ka Pravoslavna Cerkva v časi drugoï svitovoï vijni 1939–1945 rr., Mjunchen 1946 (mszp. powielany) s. 6, 14–15, 21–2, 40, 62.
Andrzej A. Zięba