INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Aleksander Babiański      Fragm. fot. Aleksandra Babiańskiego - 3-й созыв Государственной Думы: портреты, биографии, автографы. — Санкт-Петербург: издание Н. Н. Ольшанскаго, 1910. Табл. 50. - źródło kopii cyfrowej: search.rsl.ru - retusz PPB.

Aleksander Babiański  

 
 
Biogram został opublikowany w 1935 r. w I tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Babiański Aleksander (1853–1931) działacz polityczny. Pochodził z Kowieńszczyzny z rodziny ziemiańskiej. Podczas wojny rosyjsko-tureckiej 1877–1878 wstąpił do wojska jako ochotnik, pragnąc walczyć o wolność Serbów. Większą część życia spędził w Rosji w służbie wojskowej jako sądownik i na tem stanowisku osiągnął rangę generała. Jednocześnie brał czynny udział w ruchu społecznym i politycznym, zawsze podkreślając swą polskość. Przemówieniem w języku polskim na otwarciu wystawy rolniczej w Rosieniach, w ziemi kowieńskiej, naraził się władzom rosyjskim, które zażądały jego usunięcia z wojskowego korpusu sądowego. Sprawa ta skończyła się przeniesieniem B-ego do Kazania. W dobie zaostrzonego kursu centralistycznego i rusyfikatorskiego w Finlandji, wprowadzonego przez gen.-gub. Bobrikowa (1898–1904), B. został mianowany prezesem sądu wojskowego w Helsingforsie, ale nominacji tej nie przyjął, jako sprzecznej z jego przekonaniami demokratycznemi i narodowemi. Musiał przeto podać się do dymisji (1899). To umożliwiło mu czynny udział w życiu politycznem. Wybrany w r. 1907 na posła do III Dumy państwowej jako właściciel ziemski z gub. permskiej, przystąpił do frakcji konstytucyjnych demokratów. W Dumie występował bardziej w komisjach niż na posiedzeniach plenarnych, broniąc zasadniczych swobód obywatelskich i praw narodowości uciskanych. Mieszkając od dłuższego czasu w Petersburgu, B. odgrywał wybitną rolę w życiu miejscowej kolonji polskiej jako syndyk kościoła rzymsko-katolickiego św. Katarzyny, kurator gimnazjum polskiego przy tym kościele, oraz założyciel i prezes »Ogniska«, skupiającego polskie życie towarzyskie. Specjalnie opiekował się młodzieżą polską, studjującą w stolicy Rosji. Żywo interesując się sprawami narodowościowemi, w r. 1910 odwiedził Galicję i we Lwowie zaznajomił się z zagadnieniami ukraińskiemi. Po wybuchu wielkiej wojny założył w Petersburgu wraz z Władysławem Żukowskim, Henrykiem Święcickim i ks. Konstantym Budkiewiczem Polskie Towarzystwo Pomocy Ofiarom Wojny, którego stał się duszą. Wszedł później do Rady Zjazdów Organizacyj Polskich. Jako wydawca i redaktor »Dziennika Narodowego«, później »Dziennika Petrogradzkiego«, skupił przy tych pismach żywioły demokratyczne inteligencji polskiej. W miarę wysuwania się na porządek dzienny sprawy polskiej jako zagadnienia międzynarodowego, B. zbliżył się do radykalnych polityków rosyjskich i stworzył organizację »Krużok russkich druziej niezawisimosti Polszi« (Kółko przyjaciół rosyjskich niepodległości Polski), naczele którego stanął jego przyjaciel, sędzia sądu wojskowego, prof. Włodzimierz Kuzmin-Karawajew. B. przyczynił się do powstania Polskiego Biura Prasowego, które miało na celu propagandę wśród Rosjan rozstrzygnięcia sprawy polskiej w duchu niepodległościowym. W r. 1916 w najbardziej rozpowszechnionem piśmie rosyjskiem »Birżewyja Wiedomosti« (Wiadomości Giełdowe) ogłosił artykuł o konieczności powstania Polski niepodległej. Umożliwił też grupie młodych niepodległościowców polskich wydawanie jako dodatku do »Dziennika Petrogradzkiego« pisma »Głos Młodych«, stawiającego radykalnie sprawę niepodległości Polski. W marcu 1917 r. B. założył Komitet Demokratyczny, wysuwający hasło praktycznej realizacji niepodległości Polski, a wobec manifestu rosyjskiego Rządu Tymczasowego z 17 III 1917 oraz powstania Komisji Likwidacyjnej do spraw Królestwa Polskiego żądał od posłów polskich do Dumy złożenia mandatów. B. wszedł do Komisji Likwidacyjnej jako delegat Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny i brał w niej czynny udział. W kwietniu 1917 r. wyjechał do Stokholmu celem wejścia w osobisty stosunek z delegatami warszawskiej Tymczasowej Rady Stanu. Na jesieni 1917 r. przy współudziale B-ego tworzy się Rada Porozumienia Stronnictw Państwowości Polskiej, jako organizacja przeciwna Zjednoczeniu Międzypartyjnemu, którą kierowali narodowi demokraci, stojący po stronie koalicji przeciwniemieckiej. W czasie terroru bolszewickiego w r. 1918 B. wytężał całą energję w celu ratowania Polaków bez różnicy kierunku politycznego. Po przyjeździe do kraju w r. 1919 w dalszym ciągu brał udział w różnych akcjach społeczno-politycznych. Specjalnie interesował się sprawami kresowemi i starał się przyczynić w miarę możności do uregulowania stosunków polsko-litewskich. W tym celu czynił zabiegi i w sferach rządzących Polski i na Litwie, dokąd wyjeżdżał parokrotnie dla pertraktacyj z przedstawicielami społeczeństwa miejscowego. Zmarł w Warszawie 10 XII 1931, pochowany na Litwie Kowieńskiej.

 

»Kurjer Poranny« z 11 XII; nekrolog Aleksandra Lednickiego z 15 XII 1931; wspomnienia osobiste L. Wasilewskiego; artykuł T. Rodiczewa w dzienniku »Siewodnia« 1932 r.

Leon Wasilewski

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Kazimierz Kubala

1893-01-26 - 1976-04-13
farmaceuta
 

Franciszek Tomasz Tepa

1828-09-17 - 1889-12-23
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Akiba Rubinstein

1882-12-12 - 1961-03-14
szachista
 

Marek Stefan Piotrowski

1916-08-03 - 1972-04-22
hipolog
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.