INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Aleksander Krzeczunowicz     

Aleksander Krzeczunowicz  

 
 
Biogram został opublikowany w 1970 r. w XV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Krzeczunowicz Aleksander (1863–1922), konserwatywny polityk galicyjski, poseł na sejm, marszałek pow. rohatyńskiego. Ur. 15 III, syn Kornela (zob.) i Izabeli z Suchodolskich, właściciel m. in. Bołszowca, Bouszowa, Słobódki, Kunaszowa i Herbutowa. Ukończył Wydział Prawa na Uniw. Lwow. Od r. 1888 był członkiem Galicyjskiego Tow. Gospodarskiego, od 1889 członkiem Galicyjskiego Tow. Kredytowego Ziemskiego (od 1892 członkiem jego wydziału okręgowego), od r. 1891 pracował w Radzie Powiatowej w Rohatynie, a od 1900 w Wydziale Powiatowym w Podhajcach. W r. 1912 został marszałkiem pow. rohatyńskiego. Ok. r. 1896 w związku z wprowadzeniem w Austro-Węgrzech podatku osobisto-dochodowego założył Tow. Ochrony Podatników. Dn. 6 III 1908 r. uzyskał mandat poselski do sejmu galicyjskiego z kurii wielkiej własności obwodu brzeżańskiego. W r. 1913 został ponownie wybrany posłem. W sejmie galicyjskim pracował w komisjach: petycyjnej, podatkowej, solnej, budżetowej, szkolnej i wodnej oraz do r. 1913 w krajowej komisji dla podatku zarobkowego. Wystąpienia K-a w Izbie koncentrowały się wokół spraw budżetowych, podatkowych, szkolnych, budowy linii kolejowych i melioracji wodnych. Dn. 15 X 1909 r. wystąpił z dłuższym przemówieniem atakującym fiskalną politykę Wiednia w stosunku do Galicji. Jako członek sejmowej komisji reformy wyborczej (1910–14) ostro zwalczał projekt reformy, będąc zdecydowanym przeciwnikiem ustępstw na rzecz Ukraińców i tworzenia narodowych okręgów wyborczych (swoje stanowisko przedstawił w mowie z 14 II 1914). Na skutek nieprzyjęcia przez Izbę wielu jego poprawek szczegółowych K. na znak protestu opuścił sejm i nie brał udziału w głosowaniu. W obradach sejmowego Koła Polskiego K. często przeciwstawiał się większości. Jego gwałtowność doprowadziła do tego, że 16 II 1910 r. sąd powiatowy w Rohatynie wystąpił wobec sejmu z prośbą o zezwolenie na karnosądowe ściganie K-a z powodu «przekroczenia obrazy czci».

W r. 1911 K. wspólnie z przedstawicielami sejmowego ugrupowania Centrum: Stadnickim i W. Czartoryskim, utworzył spółkę, która nabyła „Gazetę Narodową”. K. ogłaszał artykuły polityczne w lwowskich dziennikach, zwłaszcza w „Gazecie Narodowej” i „Słowie Polskim”. W r. 1909 opublikował w „Gazecie Narodowej” m. in. artykuł Sanacja finansów, a następnie cykl artykułów Nowe projekty podatkowe rządu w sprawie sanacji finansów państwa i kraju, krytykujących politykę finansową rządu wiedeńskiego jako celowo hamującą uprzemysłowienie Galicji. Znaczną część zarzutów skierował także przeciwko Kołu Polskiemu w Wiedniu. W r. 1915, w okresie rosyjskiej okupacji Lwowa, K. ogłosił w „Słowie Polskim” krytyczny artykuł Galicja od 1772 do 1914 (9–11 II i 15 V 1915) o germanizacyjnej polityce Niemców na ziemiach polskich. Nie krył także wówczas swych prorosyjskich sympatii, za co po ustąpieniu wojsk rosyjskich z Galicji wschodniej został oskarżony przez władze austriackie o zdradę stanu i internowany we Lwowie. Ostatecznie sprawę umorzono.

W październiku 1918 r. domagał się, aby przyszły rząd polski popierał autonomię ekonomiczną poszczególnych regionów kraju („Rolnik” 1918 nr 40). W broszurze Przyszłość Słowian i kwestia ruska w Galicji i na Podolu (Kr. 1919), podkreślał niebezpieczeństwo ze strony Niemców, postulował przyłączenie Prus Wschodnich do Polski, oddanie Wileńszczyzny i Nowogródzkiego Litwie oraz przyłączenie do Polski całego Podola. Otwarcie też wystąpił przeciw narodowym postulatom Ukraińców galicyjskich. Po r. 1920 zajmował się restauracją zdewastowanego wskutek działań wojennych majątku. Zmarł 3 III 1922 r. we Lwowie, pochowany 5 III na cmentarzu Łyczakowskim w grobach rodzinnych. Ożeniony 11 VII 1891 r. z Felicją Tustanowską, pozostawił dzieci: Kornela (ur. 1894), doktora praw i podpułkownika, Aleksandra (ur. 1896), Marię (1893–1952) i Zofię Milewską (ur. 1900).

 

Buszko J., Sejmowa reforma wyborcza w Galicji 1905–1914, W. 1956; Ostrożyński W., Galicyjskie Towarzystwo Kredytowe Ziemskie, jego powstanie i półwiekowy rozwój, Lw. 1892 s. 388; – Bobrzyński M., Z moich pamiętników, Wyd. A. Galos, Wr. 1957; Rosco-Bogdanowicz M., Wspomnienia, Wyd. A. Knot, Kr. 1959; Spraw. stenogr. sejmu krajowego galicyjskiego, 1908–14; Szematyzmy Król. Galicji, 1888–1914; – „Czas” 1922 nr 56; „Nowa Ref.” 1922 nr 55; – B. Jag.: rkp. 8094, 8096; – Informacje i materiały K. Krzeczunowicza i Z. Milewskiej.

Jerzy Zdrada

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Kornel Krzeczunowicz

1815-02-02 - 1881-01-21 polityk galicyjski
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Zofia Szleyen (z domu Szenwic)

1904-12-25 - 1994-10-30
tłumaczka
 

Władysław Stefan Sebyła

1902-02-06 - 1940-04-11
poeta
 

Izydor Modelski

1889-05-10 - 1962-09-25
generał dywizji WP
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Stanisław Smolka

1854-06-29 - 1924-08-27
historyk
 

Agenor Gołuchowski

1812-02-08 - 1875-08-03
namiestnik Galicji
 

Julian Karol Sochocki

1842-01-24 - 1927-12-16
matematyk
 

Jan Marcin Szancer

1902-11-12 - 1973-03-23
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.